Jak wygląda trening słuchowy Tomatisa w praktyce?

Trening słuchowy Tomatisa to innowacyjna metoda wspierania rozwoju mowy, koncentracji i zdolności uczenia się poprzez stymulację słuchu. Jest to proces oparty na badaniach dr. Alfreda Tomatisa, który odkrył związek między słuchem a rozwojem funkcji poznawczych i emocjonalnych. Dla wielu osób, w tym dzieci z trudnościami w komunikacji czy zaburzeniami uwagi, trening Tomatisa może być przełomowym doświadczeniem. W tym artykule dowiesz się, na czym polega ta metoda, jak wygląda jej praktyczne zastosowanie i dla kogo jest przeznaczona.

Na czym polega metoda Tomatisa?

Metoda Tomatisa opiera się na założeniu, iż jakość słuchu wpływa na nasze zdolności komunikacyjne, emocjonalne i poznawcze. Celem treningu jest poprawa funkcji słuchowych poprzez odpowiednią stymulację dźwiękami o określonych częstotliwościach.

Główne założenia metody Tomatisa:

1. Ucho jako narząd istotny: Ucho nie tylko odbiera dźwięki, ale także wpływa na równowagę, postawę i koncentrację. Stymulacja ucha wewnętrznego pomaga poprawić funkcjonowanie mózgu.
2. Efekt lepszego słuchania: Ćwiczenia wspomagają naukę bardziej efektywnego odbierania dźwięków, co jest istotne dla skutecznej komunikacji.
3. Plastyczność mózgu: Trening Tomatisa wykorzystuje zdolność mózgu do adaptacji i uczenia się, wspierając rozwój nowych połączeń nerwowych.

Jakie urządzenia są używane w treningu?

Podstawowym narzędziem jest elektroniczne ucho, urządzenie, które przetwarza dźwięki i dostosowuje je do potrzeb uczestnika. Dźwięki są przekazywane zarówno drogą powietrzną (przez słuchawki), jak i kostną (poprzez przewodnictwo kostne), co zwiększa efektywność terapii.

Jak wygląda proces treningu słuchowego Tomatisa?

Trening słuchowy Tomatisa to wieloetapowy proces, który zaczyna się od szczegółowej diagnozy, a następnie przechodzi przez serię sesji terapeutycznych. Poniżej znajdziesz szczegółowy opis każdej fazy:

1. Diagnoza i konsultacja wstępna

Pierwszym krokiem jest ocena zdolności słuchowych uczestnika. Podczas konsultacji specjalista:

• Przeprowadza szczegółowy wywiad z rodzicami (w przypadku dzieci) lub samym uczestnikiem.
• Wykonuje testy słuchowe, które pozwalają określić, jakie częstotliwości dźwięków są najlepiej przetwarzane, a które sprawiają trudność.
• Analizuje zdolności komunikacyjne, emocjonalne i poznawcze uczestnika.

2. Indywidualny plan terapii

Na podstawie wyników diagnozy terapeuta opracowuje plan treningu, dostosowany do potrzeb uczestnika. Program uwzględnia:

• Rodzaj dźwięków i muzyki, które będą wykorzystywane.
• Częstotliwość i czas trwania sesji.
• Cele terapeutyczne, takie jak poprawa koncentracji, rozwój mowy czy redukcja stresu.

3. Sesje terapeutyczne

Trening składa się z serii sesji, które realizowane są zwykle kilka razy w tygodniu. Jedna sesja trwa od 30 minut do 2 godzin, w zależności od wieku i potrzeb uczestnika.

Jak wygląda sesja?

Uczestnik siada w wygodnym fotelu i zakłada specjalne słuchawki. U młodszych dzieci terapia przebiega jednak bardziej dynamicznie – mogą one swobodnie chodzić po sali, rysować, bawić się czy wykonywać inne aktywności. Dzięki bezprzewodowym słuchawkom ruch dziecka nie jest ograniczony, co pozwala na bardziej naturalne przyswajanie bodźców.

Dodatkowo trening Tomatisa dla dzieci przeprowadzany jest wyłącznie w obecności rodzica, najczęściej mamy, co zwiększa poczucie bezpieczeństwa i komfortu dziecka.

Podczas sesji uczestnik słucha specjalnie przetworzonej muzyki, zwykle utworów Mozarta, które zostały zmodyfikowane przez elektroniczne ucho. Muzyka jest przekazywana zarówno drogą powietrzną, jak i kostną, co pomaga w stymulacji ucha wewnętrznego.

4. Etapy treningu

Trening Tomatisa dzieli się na trzy główne etapy:

1. Etap wstępny: Intensywna stymulacja dźwiękowa mająca na celu “otwarcie” ucha na nowe doświadczenia. Uczestnik słucha dźwięków o niskich częstotliwościach, które stopniowo przechodzą w wyższe.
2. Etap aktywny: W tym etapie uczestnik zaczyna bardziej aktywnie angażować się w ćwiczenia. Może to obejmować powtarzanie słów, śpiewanie lub inne aktywności wspierające rozwój mowy.
3. Etap utrwalający: Służy utrwaleniu efektów terapii i zapewnieniu trwałych zmian. Sesje są rzadsze, ale skupione na specyficznych potrzebach uczestnika.

Dla kogo jest przeznaczony trening Tomatisa?

Metoda Tomatisa jest wszechstronna i może być stosowana zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Najczęściej korzystają z niej:

1. Dzieci z trudnościami rozwojowymi

• Zaburzenia mowy (opóźniony rozwój mowy, wady wymowy).
• Zaburzenia uwagi (np. ADHD).
• Autyzm i zaburzenia ze spektrum autyzmu.
• Trudności w nauce (dysleksja, dysgrafia).

2. Dorośli

• Problemy z koncentracją i pamięcią.
• Stres i napięcie emocjonalne.
• Zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej.

3. Osoby po urazach neurologicznych

• Udar mózgu.
• Urazy czaszkowo-mózgowe.

Jakie są korzyści z treningu słuchowego Tomatisa?

Metoda Tomatisa przynosi wiele korzyści zarówno dzieciom, jak i dorosłym. Oto najważniejsze z nich:

1. Poprawa koncentracji i uwagi

Trening pomaga w lepszym przetwarzaniu informacji słuchowych, co przekłada się na zdolność skupienia uwagi przez dłuższy czas.

2. Rozwój mowy i komunikacji

Dzieci z trudnościami w mowie zyskują większą płynność i poprawę artykulacji. Zwiększa się także zasób słownictwa.

3. Lepsza równowaga emocjonalna

Stymulacja słuchowa wpływa na obniżenie poziomu stresu i poprawę samopoczucia.

4. Poprawa zdolności uczenia się

Dzięki lepszemu przetwarzaniu dźwięków uczestnicy łatwiej przyswajają wiedzę, co jest szczególnie ważne dla dzieci z trudnościami szkolnymi.

Czy trening Tomatisa jest skuteczny?

Metoda Tomatisa jest poparta wieloma badaniami naukowymi, które potwierdzają jej skuteczność w różnych obszarach. Warto jednak pamiętać, iż efekty treningu mogą się różnić w zależności od indywidualnych potrzeb i predyspozycji uczestnika.

FAQ

Trening trwa zwykle kilka miesięcy i obejmuje od 30 do 90 godzin sesji, w zależności od potrzeb uczestnika.

Tak, metoda jest całkowicie bezpieczna i nieinwazyjna. Stymulacja dźwiękowa jest dostosowana do indywidualnych potrzeb uczestnika.

Niektóre osoby zauważają poprawę już po kilku sesjach, ale pełne efekty są widoczne po zakończeniu całego cyklu treningowego.

Tak, metoda może być stosowana już u bardzo małych dzieci, zwłaszcza w przypadku opóźnionego rozwoju mowy lub trudności ze ssaniem.

Tak, w przypadku dzieci zaangażowanie rodziców jest kluczowe. Rodzice są często proszeni o wspieranie dziecka w domu poprzez dodatkowe ćwiczenia.

W większości przypadków metoda nie jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowia i jest realizowana w prywatnych ośrodkach terapeutycznych.

Trening słuchowy Tomatisa to skuteczna i bezpieczna metoda wspierania rozwoju w wielu obszarach. Dzięki odpowiedniej diagnozie i indywidualnemu podejściu może przynieść wymierne korzyści zarówno dzieciom, jak i dorosłym