Czy naprawdę każda kobieta po porodzie musi być szczęśliwa i spełniona?
Czy zmęczenie, płaczliwość czy brak euforii z macierzyństwa to „normalne”, czy jednak sygnał alarmowy?
I wreszcie: co mogą zrobić partner, rodzice czy przyjaciele, aby nie oceniać, ale wspierać?
To pytania, które zadaje sobie wiele osób bliskich kobiecie w okresie okołoporodowym. Depresja okołoporodowa to nie fanaberia ani chwilowy kryzys. To choroba, która dotyka choćby 10–20% kobiet w ciąży i po porodzie i bez pomocy specjalisty może trwać miesiącami, a choćby latami. Wsparcie ze strony partnera i rodziny może jednak znacząco ułatwić proces zdrowienia i zmniejszyć cierpienie mamy.
Zrozumieć – pierwszy krok do wsparcia
Kobieta cierpiąca na depresję okołoporodową często nie tylko walczy z własnymi emocjami, ale też z poczuciem winy. Słyszy w głowie: „Mam zdrowe dziecko, powinnam być szczęśliwa”, a zamiast euforii czuje przygnębienie, lęk czy pustkę. To powoduje, iż bardzo łatwo zamyka się w sobie i unika rozmów z bliskimi.
W takich sytuacjach partner czy rodzina odgrywają ogromną rolę. Zamiast powtarzać krzywdzące komunikaty: „Weź się w garść”, „Inne mamy sobie radzą”, warto przyjąć postawę pełną zrozumienia i empatii. Największym wsparciem jest akceptacja tego, co mama czuje – choćby jeżeli dla otoczenia te emocje wydają się niezrozumiałe.
Wsparcie emocjonalne
Nie zawsze trzeba mieć gotowe rozwiązania. Czasem najważniejsze jest, by być obok. Ciepłe słowa, uważne słuchanie i cierpliwość mogą zdziałać więcej niż niejedna rada.
Przykłady zdań, które wspierają:
- „Widzę, iż jest Ci bardzo trudno. Jestem przy Tobie.”
- „To, iż czujesz smutek, nie oznacza, iż jesteś złą mamą.”
- „Nie musisz udawać, iż sobie radzisz – nie jesteś sama.”
Taka postawa pozwala kobiecie poczuć, iż nie musi się maskować, udawać euforii ani tłumić emocji. Wspólne milczenie, przytulenie czy po prostu bycie razem mogą być dla niej bezcenne.
Wsparcie praktyczne
Depresja okołoporodowa osłabia siły i odbiera energię potrzebną do codziennych obowiązków. Dlatego pomoc praktyczna bywa dla mamy równie ważna jak wsparcie emocjonalne.
Bliscy mogą odciążyć ją na wiele sposobów:
- opieka nad dzieckiem – partner może przejąć nocne karmienie butelką, przewijanie czy usypianie, aby mama mogła odpocząć,
- obowiązki domowe – gotowanie, zakupy, pranie czy sprzątanie nie muszą być na głowie kobiety,
- dbanie o czas dla siebie – warto zorganizować mamie chwilę ciszy, by mogła spokojnie wziąć prysznic, poczytać książkę czy wyjść na spacer.
Takie gesty nie tylko odciążają, ale też wysyłają istotny komunikat: „Nie musisz wszystkiego robić sama. Jesteśmy tu, by Ci pomóc”.
Zachęcanie do skorzystania z pomocy specjalisty
Kobieta z depresją okołoporodową często wstydzi się swojego stanu i boi się oceny otoczenia. Zdarza się, iż unika rozmowy z lekarzem czy psychologiem, wierząc, iż „to samo przejdzie”. Tymczasem depresja nie mija bez leczenia, a zwlekanie tylko pogłębia cierpienie.
Partner i rodzina mogą odegrać kluczową rolę, delikatnie zachęcając do konsultacji:
- „Martwię się o Ciebie i chciałbym, żebyś poczuła się lepiej. Może razem poszukamy specjalisty?”
- „Nie musisz przez to przechodzić sama – to żaden wstyd skorzystać z pomocy.”
Dobrze, jeżeli bliscy zaoferują wspólne wyjście na wizytę czy wsparcie w umówieniu terminu. Sam fakt, iż kobieta nie musi tego robić sama, bywa ogromnym odciążeniem.
Wsparcie długofalowe
Depresja okołoporodowa nie znika po jednej rozmowie czy kilku dniach leczenia. To proces, który wymaga czasu i cierpliwości – zarówno od mamy, jak i od jej otoczenia.
Dlatego ważne jest, by partner i rodzina:
- nie oczekiwali szybkich efektów – powrót do zdrowia może potrwać tygodnie lub miesiące,
- nie wywierali presji – unikać zdań typu „Już powinnaś się lepiej czuć” czy „Musisz być silna dla dziecka”,
- pielęgnowali więź – wspólne rozmowy, spacery czy rodzinne rytuały pomagają budować poczucie bezpieczeństwa,
- okazywali wsparcie na każdym etapie – przypominając, iż kobieta nie musi się spieszyć i iż jej zdrowie psychiczne jest priorytetem.
Podsumowanie
Depresja okołoporodowa to trudne doświadczenie, które dotyka nie tylko młodą mamę, ale całą rodzinę. Jednak to właśnie partner i bliscy mogą stać się jej największym oparciem. Zrozumienie, cierpliwość, pomoc w codziennych obowiązkach, zachęcanie do terapii i długofalowa obecność to najważniejsze elementy wsparcia.
To nie drobne gesty, ale wielkie kroki ku zdrowieniu – bo kobieta w depresji potrzebuje przede wszystkim poczucia, iż nie jest sama i iż jej emocje są ważne.
Jeśli Ty lub ktoś Ci bliski walczy z depresją okołoporodową, nie czekaj. Umów się na konsultację z psychologiem Sandrą Aniszewską, specjalistką w pracy z kobietami w okresie ciąży i połogu.
Profesjonalne wsparcie może być pierwszym krokiem do odzyskania spokoju i radości.
