Jak niedożywanie wpływa na proces gojenia się ran?

Niedożywienie, czyli stan, w którym organizm nie otrzymuje odpowiedniej ilości lub jakości składników odżywczych, ma poważne konsekwencje dla wielu procesów fizjologicznych, w tym gojenia ran. Prawidłowy proces regeneracji tkanek wymaga optymalnej podaży białek, witamin, minerałów oraz energii, dlatego zaburzenia odżywiania mogą znacząco opóźnić lub choćby zakłócić ten proces.

Jak niedożywienie wpływa na gojenie się ran?

Pacjenci, którzy zmagają się z niedożywieniem, narażeni są upośledzenie procesów gojenia się ran. Niedobory pokarmowe mogą prowadzić do osłabienia układu odpornościowego, zmniejszenia produkcji kolagenu oraz pogorszenia stanu skóry i inny

Niedobory pokarmowe wpływają na poszczególne etapy tego procesu:

• zaburzenie fazy zapalnej: proces gojenia ran rozpoczyna się od fazy zapalnej, która mobilizuje układ odpornościowy do zwalczania infekcji i usuwania martwych tkanek. Niedożywienie osłabia układ odpornościowy, przez co dochodzi do opóźnienia reakcji zapalnej, a organizm staje się bardziej podatny na zakażenia;
• niedobór białek i kolagenu: białka są najważniejsze dla produkcji kolagenu, który odpowiada za odbudowę tkanek i tworzenie nowej skóry. Niedobór białek hamuje syntezę kolagenu, co prowadzi do słabszego formowania blizny i wolniejszego gojenia się ran;
• zaburzenia fazy proliferacyjnej: w tej fazie dochodzi do tworzenia nowej tkanki i naczyń krwionośnych (angiogenezy). Witamina C oraz cynk odgrywają kluczową rolę w syntezie kolagenu i regeneracji naczyń. Niedobory tych składników opóźniają tworzenie nowych komórek, co wpływa na wydłużenie procesu gojenia;
• spowolniona faza przebudowy (remodeling): w tej ostatniej fazie rana ostatecznie się goi, a nowa tkanka nabiera wytrzymałości. Niedożywienie zmniejsza efektywność przebudowy tkanek, co prowadzi do powstawania słabych, podatnych na ponowne uszkodzenia blizn;
• niedobór energii: kalorie są niezbędne do podtrzymania procesów metabolicznych, w tym gojenia. Brak odpowiedniej ilości energii może prowadzić do wyczerpania rezerw organizmu, przez co proces gojenia jest wolniejszy, a rana dłużej pozostaje otwarta i narażona na infekcje tkanek, co wpływa na zdolność organizmu do efektywnej regeneracji uszkodzeń.

Co zrobić w przypadku rozpoznania niedożywienia u pacjenta?

W chwili, kiedy specjalista rozpozna niedożywienie u pacjenta, należy podjąć następujące kroki:

• bezzwłocznie wprowadzić zbilansowaną dietę, która będzie dostosowana do potrzeb pacjenta,
• w niektórych przypadkach stosowane są doustne preparaty odżywcze,
• zastosowanie żywienia dojelitowego,
• w przypadku niemożność podania pokarmu drogą przewodu pokarmowego, wskazane jest żywienie pozajelitowe.

Osoby, które zmagają się z trudno gojącymi się ranami, szczególnie powinny zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę. Warto również wiedzieć, iż spożywanie określonych produktów może wspomóc ten proces.

Źródła:

• https://forumleczeniaran.pl/co-jesc-by-przyspieszyc-gojenie-ran-sprawdz-liste-10-polecanych-produktow/
• https://evereth.home.pl/archiwum-pdf/FLR/2020/2/4.pdf