Hipochondria to problem, który dotyka choćby do 6% populacji. Stanowi rodzaj obsesji lękowej związanej z chorobą, niepełnosprawnością i śmiercią. Osoby z tą dolegliwością wyróżniają się pesymistycznym podejściem do własnego zdrowia, ciągłym wykonywaniem różnego rodzaju badań mających na celu usilne znalezienie problemu zdrowotnego, jak również częstym wyrażaniem absurdalnych myśli. Leczeniem hipochondrii powinien zajmować się doświadczony psychoterapeuta, a niekiedy choćby psychiatra.
Hipochondria – przyczyny
Hipochondria bardzo rzadko występuje jako odrębna, izolowana jednostka chorobowa. Na ogół towarzyszy różnym zaburzeniom psychicznym i psychosomatycznym, takim jak nerwica, depresja czy schizofrenia. Przyczyny omawianego problemu nie zostały do końca poznane. Sugeruje się wpływ uwarunkowań genetycznych, zwiększonej wrażliwości układu nerwowego oraz problemów emocjonalnych w dzieciństwie (np. traumy przeżytej w młodym wieku). U wielu zbadanych osób z hipochondrią wykazano przeżycie w dzieciństwie:
- ciężkiej choroby własnej lub bliskiej osoby;
- śmierci bliskiej osoby;
- molestowania seksualnego;
- wstrząsów psychicznych o różnym podłożu.
Takie osoby mogły być wychowywane przez innych hipochondryków, jak również przez osoby, które całkowicie nie ujawniały swoich emocji i gdzie w rodzinie brakowało ciepła, zrozumienia czy szczerych rozmów. Hipochondryk może mieć tendencje masochistyczne oraz może wykazywać niezaspokojone potrzeby emocjonalne.
Hipochondria – objawy
Chory zmagający się z hipochondrią niemal stale odczuwa lęk przed zachorowaniem. Sprawia wrażenie gotowości na wystąpienie nowych objawów poważnej choroby fizycznej (takiej jak zawał serca, udar mózgu, nowotwór, choroba Alzheimera i wiele innych), czemu zawsze towarzyszą lęk i ciągłe poszukiwanie dowodów na istnienie choroby, której w praktyce nie ma. Pacjent jest nadmiernie skupiony na sygnałach pochodzących z jego wnętrza, w konsekwencji czego choćby nieznaczne odstępstwa od normy i pomniejsze dolegliwości interpretuje jako objawy poważnej choroby.
Osoba z hipochondrią odczuwa szereg różnych dolegliwości, które w rzeczywistości są niewielkie, niegroźne, a niekiedy choćby wymyślone. W znacznej większości przypadków dolegliwości te nie mają żadnego medycznego uzasadnienia. Pacjent stale myśli o swoich wymyślonych kłopotach zdrowotnych, co przekłada się negatywnie na jakość życia codziennego i relacje interpersonalne. Zauważa się pogorszenie wydajności w pracy, zwiększoną częstotliwość kłótni z partnerem lub w rodzinie, jak również skłonność do stanów depresyjnych i wahań nastroju. Takie osoby wydają ponadto dużo pieniędzy na dodatkowe, często kosztowne badania diagnostyczne.
Podsumowując, hipochondryk cały czas posiada przekonanie, iż jego choroba nie została jeszcze odkryta. Wykazuje przy tym całkowity brak zaufania w stosunku do lekarzy i wyników wykonywanych regularnie badań. Podejmuje się samodzielnego leczenia, co często ma poważne, negatywne konsekwencje zdrowotne. Istnieją przesłanki mówiące, iż jest to forma zwrócenia na siebie uwagi otoczenia.
Hipochondria – leczenie
Leczenie powinno odbywać się u psychoterapeuty bądź psychiatry, ponieważ problem pacjenta leży w głowie. Należy więc odszukać dokładną przyczynę hipochondrii i pomóc pacjentowi zrozumieć istotę swojego problemu. Terapia może trwać bardzo długo, niekiedy choćby kilka lat. Nie można jej jednak przerywać. jeżeli hipochondria wiąże się z depresją czy schizofrenią pacjentowi przepisuje się dodatkowo odpowiednio dobraną farmakoterapię. Dobrym rozwiązaniem jest terapia grupowa, która zapewnia wsparcie społeczne i redukuje lęki. Jej uzupełnieniem są sesje indywidualne oraz stałe wsparcie osób najbliższych i rodziny. Za najskuteczniejszy model psychoterapeutyczny w tym przypadku uznaje się terapię poznawczo-behawioralną.
Hipochondria a fobia chorobowa
Te dwie dolegliwości są do siebie zbliżone, jednak odnoszą się do zupełnie innych problemów. Ich wspólnym rdzeniem jest jedynie silny lęk przed chorobą. W przebiegu fobii chorobowej pacjent skupia się wyłącznie na jednej dolegliwości, natomiast przy hipochondrii obszarem jego zainteresowań jest zbiór różnych objawów, które mogą wskazywać na poważną chorobę. Dodatkowo przy fobii chorobowej pacjent zdaje sobie sprawę z braku zasadności swoich obaw i stara się wpłynąć na swoje zachowanie, podczas gdy pacjent z hipochondrią silnie wierzy w swoje racje. Leczenie hipochondrii jest trudniejsze i dłuższe.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Stec-Szczęsna B., Żebrowski M., Zastosowanie terapii poznawczo-behawioralnej w leczeniu lęku o zdrowie, Psychiatria, 2/2016.
- Kocjan J., Hipochondria (lęk o zdrowie): obecna konceptualizacja, klasyfikacja oraz podobieństwo do zaburzeń lękowych, Journal of Education, Health and Sport, 5/2015.