Liczba absolwentów kierunków lekarskich w Europie
W 2022 roku liczba absolwentów kierunków lekarskich w różnych krajach Europy znacząco się różniła, co podkreśla różnice w systemach edukacji medycznej oraz w krajowych potrzebach na wykwalifikowanych lekarzy. Przyglądając się danym Eurostatu na temat liczby absolwentów tych kierunków, widzimy istotne dysproporcje między krajami zarówno pod względem liczby absolwentów, jak i relacji do liczby ludności.
Niedobór lekarzy jest problemem odczuwalnym niemal w każdym europejskim kraju. Starzejące się społeczeństwa, wzrost zapotrzebowania na specjalistów i migracje pracowników medycznych wywierają presję na systemy ochrony zdrowia.
Najwięcej absolwentów kierunków lekarskich
Liderem pod względem liczby absolwentów kierunków lekarskich jest Turcja z liczbą aż 14 506 nowych lekarzy w 2022 roku. Kolejne miejsca zajmują Niemcy z 10 377 absolwentami oraz Włochy, które mogą pochwalić się 9 827 nowymi lekarzami. Te trzy kraje odnotowują najwyższe liczby, co wynika zarówno z liczby ludności, jak i z polityki zdrowotnej i edukacyjnej tych państw.
Francja i Hiszpania również wypadają wysoko, z odpowiednio 9 795 oraz 6 326 absolwentami kierunków lekarskich. Taka sytuacja pozwala tym krajom na bardziej stabilne pokrycie zapotrzebowania na lekarzy, a także na zwiększanie liczby lekarzy specjalizujących się w konkretnych dziedzinach.
Najwięcej absolwentów kierunków lekarskich w Europie w 2022 roku wg Eurostat:
- Turcja - 14 506
- Niemcy - 10 377
- Włochy - 9 827
- Francja - 9 795
- Hiszpania - 6 326
- Polska - 5 558
- Rumunia - 4 963
- Holandia - 2 490
- Bułgaria - 1 959
- Belgia - 1 833
Polska na tle Europy: 5 558 nowych lekarzy
W Polsce, według danych Ministerstwa Zdrowia i uczelni medycznych, liczba absolwentów kierunków lekarskich rośnie z roku na rok. W roku 2022 polskie uczelnie wydały dyplomy dla ponad 5,5 tys. nowych lekarzy, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do lat poprzednich (np. w 2018 roku było ich 4 006, a w roku 2010 - 3 081). Takie zwiększenie liczby absolwentów jest rezultatem zarówno większego zapotrzebowania na lekarzy, jak i działań rządowych na rzecz otwierania nowych wydziałów medycznych oraz zwiększenia limitów miejsc na istniejących kierunkach.
Polska, z 5 558 absolwentami kierunków lekarskich, zajmuje miejsce w środkowej stawce państw europejskich. Ta liczba jest zbliżona do wyniku osiągniętego przez Rumunię (4 963) oraz wyraźnie wyższa niż liczby absolwentów w krajach takich jak Czechy (1 766), Bułgaria (1 959) czy Belgia (1 833).
Kraje o najniższej liczbie absolwentów kierunków lekarskich
Z drugiej strony w niektórych krajach liczba absolwentów kierunków lekarskich jest niska. Islandia (41 absolwentów), Czarnogóra (40), czy Cypr (138) mają bardzo ograniczoną liczbę nowych lekarzy, co wiąże się głównie z wielkością populacji, ale może być wyzwaniem w zapewnieniu stabilności systemu zdrowotnego. W takich krajach znaczna część lekarzy pochodzi z zagranicy, co jest jednym z rozwiązań problemów kadrowych. Warto jednak zauważyć, iż porównując liczbę absolwentów w relacji do liczby mieszkańców, obraz może się nieco zmienić.
Absolwenci kierunków lekarskich na 100 tys. mieszkańców
Według danych Eurostatu, Polska kształci 15,09 absolwentów kierunków lekarskich na 100 000 mieszkańców. To wynik zbliżony do średniej dla całej Unii Europejskiej (15,49), który plasuje Polskę mniej więcej w środku europejskiego rankingu. Choć liczba ta może wydawać się wystarczająca, dane na temat migracji lekarzy sugerują, iż nie wszyscy nowi absolwenci pozostają w kraju. Wielu polskich lekarzy decyduje się na pracę za granicą, zwłaszcza w krajach oferujących wyższe wynagrodzenia i lepsze warunki pracy, co dodatkowo pogłębia niedobory kadrowe w Polsce.
 | |||
Absolwenci kierunków lekarskich na 100 tys. mieszkańców w Europie;
|
Europejskie kraje o najmniejszej liczbie absolwentów medycyny na 100 tys. osób
Na samym dole listy pod względem liczby absolwentów kierunków lekarskich na 100 000 mieszkańców znajdują się kraje takie jak:
- Czarnogóra – 6,46
- Norwegia – 9,14
- Słowenia – 11,36
- Islandia – 11,37
W tych krajach liczba absolwentów medycyny jest stosunkowo niska, co może wiązać się z trudnościami w zabezpieczeniu opieki zdrowotnej na odpowiednim poziomie. Czarnogóra, która osiągnęła najniższy wskaźnik, boryka się z problemem odpływu młodych ludzi, którzy często wybierają studia i pracę za granicą, co może jeszcze bardziej pogłębiać braki kadrowe w sektorze ochrony zdrowia.
Kraje z najwyższą liczbą absolwentów kierunków lekarskich na 100 000 mieszkańców
Na przeciwnym biegunie znajdują się kraje, które kształcą największą liczbę absolwentów kierunków lekarskich w stosunku do liczby mieszkańców:
- Bułgaria – 29,49
- Malta – 27,66
- Łotwa – 27,51
- Rumunia – 26,05
- Irlandia – 25,65
Te państwa nie tylko kształcą więcej lekarzy, ale także coraz częściej przyciągają studentów zagranicznych. Przykładowo, Bułgaria i Rumunia od lat stają się popularnymi kierunkami dla studentów medycyny z państw Europy Zachodniej, dzięki niskim kosztom studiów i dobrej jakości nauczania. To zjawisko sprawia, iż nie wszyscy absolwenci zostają w tych krajach – wielu z nich wraca do ojczyzny lub wyjeżdża do innych państw Europy, co częściowo tłumaczy tak wysokie wskaźniki.
Średnia dla UE a krajowe strategie kształcenia lekarzy
Średnia liczba absolwentów medycyny na 100 000 mieszkańców w Unii Europejskiej wynosi 15,49, co jest wynikiem umiarkowanym. Wiele państw podejmuje działania mające na celu zwiększenie liczby miejsc na studiach medycznych. W Polsce przykładem jest rosnąca liczba uczelni oferujących kierunki lekarskie oraz zwiększanie liczby miejsc na tych kierunkach. Dodatkowo, część państw zachęca do powrotu lub zatrzymania absolwentów dzięki atrakcyjnych programów specjalizacyjnych i wsparcia finansowego dla młodych lekarzy.
Coraz więcej absolwentów kierunków lekarskich w Polsce
Polska, choć znalazła się w środku stawki pod względem liczby absolwentów medycyny na 100 tys. mieszkańców, nie jest wyjątkiem. W ciągu ostatnich 10 lat liczba absolwentów tego kierunku wzrosła w niemal wszystkich państwach członkowskich UE. Jednakże, jak podkreśla Naczelna Izba Lekarska, zwiększanie limitów przyjęć na studia medyczne w Polsce odbyło się kosztem jakości kształcenia. Tworzenie nowych miejsc na uczelniach niemających odpowiedniego zaplecza, prowadzi do obaw o poziom wiedzy i umiejętności młodych lekarzy.
 | |||
Absolwenci kierunków lekarskich w Polsce na 100 tys. mieszkańców;
|
Dlaczego liczba absolwentów rośnie?
Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele:
- Zwiększone zapotrzebowanie na usługi medyczne: Starzejąca się populacja, rozwój nowych technologii medycznych oraz rosnące oczekiwania pacjentów to czynniki, które napędzają popyt na usługi medyczne.
- Prestiż zawodu lekarza: Medycyna wciąż jest postrzegana jako jeden z najbardziej prestiżowych zawodów, co przyciąga wielu młodych ludzi.
- Możliwości zatrudnienia: Pomimo trudności w systemie ochrony zdrowia, perspektywa stabilnej pracy i dobrych zarobków przez cały czas motywuje wielu absolwentów do podjęcia studiów medycznych.
Czy więcej lekarzy oznacza lepszą opiekę zdrowotną?
Zwiększenie liczby lekarzy nie jest jednoznaczne z poprawą jakości opieki zdrowotnej. Ważne są również inne czynniki, takie jak:
- Rozkład kadry medycznej: Nadmiar lekarzy w dużych miastach i niedobór na obszarach wiejskich to problem, który wymaga rozwiązania.
- Warunki pracy: Przeciążenie pracą, niskie wynagrodzenia i brak odpowiednich warunków pracy mogą prowadzić do wypalenia zawodowego lekarzy i obniżenia jakości świadczonych usług.
- Dostępność sprzętu medycznego: choćby najlepsi lekarze nie mogą skutecznie leczyć pacjentów, jeżeli nie mają dostępu do nowoczesnego sprzętu medycznego.
Jakie są wyzwania dla systemu ochrony zdrowia?
W obliczu rosnącej liczby absolwentów medycznych, system ochrony zdrowia stoi przed wieloma wyzwaniami:
- Zapewnienie miejsc pracy dla młodych lekarzy: Konieczne jest stworzenie takich warunków pracy, które będą motywować lekarzy do pozostania w Polsce i podjęcia pracy w zawodzie.
- Optymalizacja systemu kształcenia: Kształcenie lekarzy powinno być dostosowane do zmieniających się potrzeb systemu ochrony zdrowia.
- Rozwój specjalizacji: Konieczne jest zwiększenie liczby miejsc w specjalizacjach, które są najbardziej potrzebne.
- Współpraca międzysektorowa: Efektywne funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia wymaga współpracy między różnymi podmiotami, takimi jak: lekarze, pielęgniarki, farmaceuci, a także pacjenci i decydenci polityczni.
Wnioski i wyzwania na przyszłość
Analizując dane z 2022 roku, można zauważyć istotne różnice w liczbie absolwentów kierunków lekarskich w poszczególnych krajach Europy. Wskaźniki te nie tylko wskazują na potencjał każdego kraju w zakresie uzupełniania kadr medycznych, ale również odzwierciedlają wyzwania demograficzne, z którymi mierzy się Europa. Państwa o najniższych wskaźnikach – jak Czarnogóra i Norwegia – mogą stanąć przed poważnym problemem braku lekarzy w najbliższych latach. Natomiast kraje o najwyższych wskaźnikach, takie jak Bułgaria czy Rumunia, mogą kontynuować eksport swoich absolwentów do innych państw.
W Polsce, mimo iż liczba absolwentów kierunków lekarskich jest na podobnym poziome, co unijna średnia, przez cały czas pozostaje wyzwanie, jakim jest zatrzymanie lekarzy w kraju. Podobne wyzwania stoją przed większością państw UE, które muszą nie tylko zwiększać liczbę absolwentów, ale też stworzyć warunki sprzyjające zatrzymaniu ich w kraju, by skutecznie odpowiadać na rosnące potrzeby zdrowotne społeczeństwa.
Europejskie rządy stoją zatem przed trudnym zadaniem – zapewnienia odpowiedniej liczby wykwalifikowanych lekarzy, którzy będą w stanie sprostać wyzwaniom nadchodzących dekad.
Choć liczba absolwentów w Polsce jest znaczna, to przez cały czas niewystarczająca w stosunku do rosnących potrzeb systemu ochrony zdrowia. Starzejąca się populacja, emigracja zarobkowa oraz wypalenie zawodowe wśród pracujących lekarzy powodują, iż liczba nowych specjalistów może okazać się niewystarczająca w dłuższej perspektywie. Kraje Europy Zachodniej, takie jak Niemcy, Francja, czy Wielka Brytania, przyciągają lekarzy z Polski i innych państw Europy Środkowo-Wschodniej, co pogłębia problem braku specjalistów w ich rodzimych krajach.
Image by freepik
