Fala bankructw zalewa Polskę: Prawie 2000 osób ogłosiło upadłość w jeden miesiąc

Polski system sądowniczy odnotował alarmujący wzrost liczby upadłości konsumenckich. Październik 2024 roku zapisał się jako trzeci najgorszy miesiąc w historii, z szokującą liczbą 1971 ogłoszonych bankructw osobistych. W ciągu zaledwie dziesięciu miesięcy tego roku już 17,7 tysięcy Polaków musiało ogłosić upadłość, a eksperci przewidują, iż do końca roku może zostać pobity zeszłoroczny rekord 21 tysięcy przypadków.

Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce wygenerowany w DALL·E 3

Przyczyny rosnącej fali bankructw

Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej wskazuje na złożoność problemu. Choć uproszczenie procedur bankructwa konsumenckiego ułatwiło dostęp do tej formy oddłużenia, głównym motorem wzrostu są czynniki ekonomiczne: galopująca inflacja, rosnące koszty utrzymania oraz trudności w spłacie kredytów, szczególnie hipotecznych.

Ewolucja systemu upadłości konsumenckiej

Od wprowadzenia procedury w 2009 roku, system przeszedł znaczącą transformację. Kluczowa zmiana nastąpiła w marcu 2020 roku, gdy zniesiono barierę winy dłużnika i wprowadzono cyfryzację procesu. w tej chwili zadłużeni Polacy mogą łatwiej rozpocząć proces „nowego startu” finansowego, korzystając z elektronicznego rejestru i uproszczonych procedur online.

Potencjalne skutki społeczne

Wpływ na rynek kredytowy

Rosnąca liczba upadłości może prowadzić do zaostrzenia kryteriów przyznawania kredytów przez banki. Instytucje finansowe, w obawie przed stratami, mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne wymagania wobec potencjalnych kredytobiorców. To z kolei może utrudnić dostęp do finansowania osobom o średnich i niższych dochodach, pogłębiając nierówności społeczne.

Zmiany w strukturze społecznej

Masowe bankructwa mogą prowadzić do powstania nowej „klasy oddłużonych” – osób, które przez kilka lat będą funkcjonować w szczególnym reżimie finansowym. Może to wpłynąć na ich możliwości zawodowe, dostęp do mieszkań czy zdolność do planowania przyszłości. Jednocześnie może wzrosnąć znaczenie nieformalnych sieci wsparcia rodzinnego i społecznego.

Długoterminowe konsekwencje psychologiczne

Doświadczenie bankructwa może pozostawić trwały ślad w psychice dłużników i ich rodzin. Można spodziewać się wzrostu zapotrzebowania na wsparcie psychologiczne i doradztwo finansowe. Społeczeństwo stanie przed wyzwaniem wypracowania nowych norm związanych z postrzeganiem osób, które przeszły przez upadłość konsumencką.