Holenderski i szwedzki bank centralny apelują do obywateli o tworzenie rezerw gotówki w domach. Powodem jest rosnące zagrożenie cyberatakami, które mogłyby sparaliżować systemy bankowe i utrudnić dostęp do środków finansowych. Choć Polska na razie nie wydała podobnych zaleceń, eksperci radzą rozważyć posiadanie „żelaznego zapasu” gotówki na wypadek sytuacji kryzysowych.
Fot. Warszawa w Pigułce
Rosnące ryzyko cyberataków
Holenderski Bank Centralny wskazuje na coraz większe ryzyko ataków hakerskich, szczególnie na infrastrukturę finansową. Choć w tej chwili takie incydenty są rzadkie, eksperci ostrzegają przed potencjalnymi zagrożeniami, zwłaszcza z Rosji, która od lat stanowi jedno z głównych źródeł ataków w cyberprzestrzeni.
Cyberatak na sektor bankowy mógłby nie tylko utrudnić wypłaty z kont, ale w połączeniu z blackoutem energetycznym sparaliżować funkcjonowanie terminali płatniczych i bankomatów. Panika wśród klientów banków mogłaby dodatkowo zaostrzyć kryzys, prowadząc do masowych wypłat gotówki.
Zalecane kwoty rezerw
Holenderski bank centralny zaleca posiadanie gotówki w wysokości od 200 do 500 euro, podczas gdy Szwedzi proponują minimum 170 euro – kwotę wystarczającą na tygodniowe zakupy dla jednej osoby. Tydzień to czas, który instytucje finansowe mogą potrzebować na przywrócenie działania systemów po cyberataku.
Choć w Polsce nie wydano oficjalnych wytycznych, specjaliści finansowi doradzają posiadanie zapasu gotówki w walutach takich jak euro czy dolary, szczególnie w kontekście możliwego kryzysu międzynarodowego.
Dlaczego warto mieć gotówkę?
W czerwcu na temat gotówki wypowiadał się Adam Glapiński. – Jesteśmy krajem frontowym, a gotówka pełni rolę, której nic nie może zastąpić w sytuacji ataku cybernetycznego. Kiedy obejmie on wszystkie formy płatności bankowych, wtedy pozostaje tylko gotówka – podkreślił szef NBP.
Fizyczna gotówka to nie tylko środek płatniczy, ale także element zabezpieczenia finansowego w sytuacjach awaryjnych. Jej posiadanie zapewnia:
- Niezależność od systemów elektronicznych – gotówka umożliwia dokonywanie zakupów choćby podczas awarii infrastruktury.
- Bezpieczeństwo w kryzysach – dostęp do pieniędzy pozwala uniknąć problemów w razie zablokowania kont.
- Brak dodatkowych kosztów – transakcje gotówkowe nie wiążą się z opłatami bankowymi.
- Kontrola nad finansami – zarządzanie budżetem jest łatwiejsze przy fizycznej obecności pieniędzy.
Lekcje z przeszłości
Historia pokazuje, iż ograniczenia w dostępie do gotówki zdarzały się wielokrotnie, m.in. podczas kryzysu finansowego w 2008 roku czy pandemii COVID-19. Przykład państw skandynawskich, które zalecają trzymanie gotówki, wskazuje, iż mimo rozwoju technologii transakcje gotówkowe przez cały czas pełnią istotną rolę w strategii zabezpieczenia finansowego.
W Polsce, gdzie płatności bezgotówkowe dominują, warto rozważyć posiadanie niewielkich rezerw w gotówce. W dobie rosnącego zagrożenia cyberatakami i możliwych kryzysów energetycznych, gotówka może okazać się kluczowym narzędziem w zarządzaniu osobistymi finansami.
