Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpoczyna weryfikację świadczeń dodatkowych wypłaconych emerytom w 2024 roku. Szczególną uwagę zwraca się na osoby pobierające wcześniejsze emerytury, które jednocześnie pracują zarobkowo. Trzynasta emerytura w wysokości 1780,96 zł brutto (1620,65 zł netto), wypłacona ponad 8,5 milionom Polaków, może podlegać zwrotowi w określonych przypadkach.
Fot. Warszawa w Pigułce
Kluczowym czynnikiem jest wysokość dodatkowych zarobków emerytów. Przekroczenie progu 5713,20 zł miesięcznie (70% przeciętnego wynagrodzenia) skutkuje pomniejszeniem emerytury, natomiast zarobki powyżej 10610,20 zł brutto (130% średniej krajowej) mogą prowadzić do czasowego zawieszenia świadczenia i konieczności zwrotu trzynastki.
Ważne jest rozróżnienie między emerytami, którzy osiągnęli ustawowy wiek emerytalny, a tymi, którzy korzystają z wcześniejszych świadczeń. Ci pierwsi mogą swobodnie łączyć pracę z pobieraniem emerytury, nie obawiając się utraty dodatków.
Ta sytuacja może mieć istotne skutki społeczne, szczególnie w kontekście aktywności zawodowej emerytów. Strach przed utratą świadczeń może zniechęcać osoby starsze do podejmowania legalnej pracy, prowadząc do rozwoju szarej strefy zatrudnienia wśród seniorów.
System kontroli dochodów emerytów może również wpływać na relacje międzypokoleniowe w miejscu pracy. Młodsi pracownicy mogą postrzegać pracujących emerytów jako konkurencję na rynku pracy, szczególnie w kontekście ich podwójnego źródła dochodu.
Konieczność zwrotu trzynastej emerytury może stanowić poważne obciążenie dla budżetów domowych seniorów, którzy często planują większe wydatki w oparciu o dodatkowe świadczenia. Może to prowadzić do pogorszenia ich sytuacji materialnej i jakości życia.
Niepewność związana z możliwością utraty świadczeń może negatywnie wpływać na poczucie bezpieczeństwa finansowego emerytów, prowadząc do zwiększonego stresu i pogorszenia stanu zdrowia psychicznego w tej grupie wiekowej.
Sytuacja ta może również wpływać na decyzje osób zbliżających się do wieku emerytalnego. Świadomość potencjalnych ograniczeń w łączeniu pracy z emeryturą może skłaniać ich do odraczania decyzji o przejściu na wcześniejszą emeryturę.
Kontrole ZUS mogą prowadzić do zwiększenia napięć społecznych i poczucia niesprawiedliwości wśród emerytów, szczególnie w kontekście rosnących kosztów życia i potrzeby dodatkowego zarobkowania w starszym wieku.
Może to również wpłynąć na rynek pracy, gdzie pracodawcy mogą być mniej skłonni do zatrudniania wcześniejszych emerytów, obawiając się komplikacji administracyjnych związanych z kontrolami ZUS.