W ostatnim wpisie z serii o Efekcie Pigmaliona, opisałam działanie tego efektu między innymi w związku i sporcie.
Efekt Pigmaliona w związku
Efekt Pigmaliona w związku opisuje zjawisko, według którego ludzie zwykle zachowują się zgodnie z oczekiwaniami innych. Ten efekt pokazuje, dlaczego nasze relacje często spełniają się zgodnie z naszymi przewidywaniami. Gdy ustalimy pewne oczekiwania wobec kogoś, ta osoba zwykle stara się je spełnić, niezależnie od tego, czy są one pozytywne, czy negatywne (Rosenthal, 2010).
Słynne już szkolne badanie wyraźnie pokazuje, iż to, co obserwujemy u innych, niezależnie od tego, czy są to dzieci, czy dorośli, ma wiele wspólnego z naszymi oczekiwaniami. Dotyczy to również partnerów, którzy mają intensywne pragnienie, jasne oczekiwania i silne przekonanie.
Jeśli nasza druga połowa będzie czuła, iż nie spodziewamy się po niej niczego negatywnego, oraz że wspieramy jej plany i marzenia i mocno wierzymy w jej możliwości ich realizacji, to stworzymy solidne fundamenty pod udany i pełen miłości związek. Zjawisko efektu Pigmaliona obejmuje także wpływ pozytywnych oczekiwań wobec naszego partnera na nas samych, bowiem spodziewając się jak najlepszych zachowań i reakcji po drugiej osobie, sami zaczynamy tak się zachowywać. Dzięki temu rośnie samoocena obu stron w związku, co bezpośrednio przekłada się na lepsze i pełniejsze jego funkcjonowanie.
Efekt Pigmaliona w sporcie
W sporcie to zjawisko, które pokazuje, jak oczekiwania trenera, ale także samego sportowca, mogą wpływać na osiągnięte wyniki. To, w co wierzymy i jakie mamy przekonania, kształtuje naszą rzeczywistość, a w sporcie ta zasada działa z podwójną siłą.
Przyjrzyjmy się historii Michaela Jordana, jednego z największych koszykarzy wszech czasów. Jego trener, Phil Jackson, od samego początku wierzył w jego talent i możliwości. Ale to, co wyróżniało Jacksona, to umiejętność budowania pozytywnych oczekiwań i wiary w sukces nie tylko u Jordana, ale u całej drużyny Chicago Bulls. To pozytywne nastawienie i wspólna wiara w sukces były jednym z kluczowych elementów, które przyczyniły się do zdobycia przez Bulls sześciu mistrzostw NBA. Potrafił to komunikować i pokazać swoją postawą wobec ludzi, z którymi pracował.
Efekt Pigmaliona zasady
3 zasady efektu Pigmaliona
Istnieją 3 główne zasady, które składają się na efekt Pigmaliona.
- Oczekiwania są przekazywane.
- Zachowanie jest dostosowywane do oczekiwań.
- Oczekiwanie staje się prawdziwe.
Oto, co efekt Pigmaliona może oznaczać dla naszego codziennego życia:
- Jeśli myślisz o kimś w pewien sposób, to inaczej się do tej osoby odnosisz.
- Jak się do niej odnosisz, może wpłynąć na to, jak ona myśli o sobie.
- Ta osoba, w zależności od tego, co myśli o sobie, będzie się inaczej zachowywać.
- Jej zachowanie znowu wpłynie na Twoje myśli o niej.
Wizualizuj swoje cele w swojej wyobraźni i pozwól im się inspirować. Dodatkowo możesz stworzyć tablicę celów i patrzeć na nią codziennie. Pozwoli Ci to uświadomić jak daleko już zaszedłeś. Zwykle degradujemy nasze przeszłe zwycięstwa, ale wciąż myślimy o błędach, które popełniliśmy i porażkach, którym musieliśmy stawić czoła. Zmień to myślenie poprzez rutynowe przypomnienia o swoich osiągnięciach. Przypominaj sobie o tym, iż już teraz świetnie sobie radzisz. Podziel swoje cele i ustal konkretne mini-cele, które są łatwe do zmierzenia. Po ich osiągnięciu świętuj swój sukces.
Efekt Pigmaliona – ćwiczenia
Postaraj się teraz odpowiedzieć na te pytania:
- Jakie są Twoje przekonania i oczekiwania wobec współmałżonka, partnera, dziecka, pracownika, kolegi lub członka zespołu?
- Czy mówisz im o tym, co według Ciebie są w stanie osiągnąć?
- Czy zdajesz sobie sprawę, iż podobnie jak nauczyciele w badaniu Rosenthala, będziesz dostosowywać swoje zachowanie wobec ludzi wokół Ciebie zgodnie z tym, w co wierzysz na ich temat?
Jeśli wierzysz, iż ktoś może odnieść sukces, najprawdopodobniej przekażesz tę wiadomość werbalnie i niewerbalnie. Będziesz ją wypowiadać, ale także wzmocnisz ją sposobem, w jaki ją traktujesz. Być może potraktujesz kogoś bardziej przychylnie i poświęcisz mu więcej uwagi.
I odwrotnie, jeżeli spodziewasz się, iż ktoś zawiedzie lub zachowa się źle, zwerbalizujesz to w pewnym momencie i wzmocnisz to swoim zachowaniem – być może protekcjonalnym lub negatywnym spojrzeniem; być może choćby nie uwzględnisz go lub nie dasz mu szansy (efekt Golema).
Jak nauczyć się optymizmu?
- Pozytywna afirmacja – wydaje się banalna, a może zmienić twój sposób postrzegania siebie. Karmienie umysłu optymistycznymi hasłami sprawi, iż chociaż podświadomie zaczniesz myśleć o sobie i swoim otoczeniu lepiej.
- Prawo przyciągania – stwórz mapę marzeń, manifestuj pozytywną przyszłość i ciesz się tym, co cię czeka. Strata czasu? Wyobrażanie sobie sukcesu nie wystarczy, aby go osiągnąć, jednak otoczenie się pozytywną aurą z pewnością pomoże ci pozostać zmotywowanym i uwierzyć w to, iż czeka cię coś dobrego.
Efekt Pigmaliona u kobiet – ciekawostka
Efekt Pigmaliona może wywoływać słabsze efekty wśród podwładnych płci żeńskiej, ponieważ są oni mniej podatni na skutki oczekiwań swoich liderów. Zatem różnica w charakterystyce podwładnych może wyjaśniać słabsze efekty Pigmaliona wśród podwładnych płci żeńskiej w porównaniu z mężczyznami (Gold & Kierein, 1998).
Podsumowanie
Efekt Pigmaliona to potężne narzędzie, które może pomóc osiągnąć sukces zawodowy i budowanie relacji. Kiedy wierzymy w siebie i swoje możliwości, zaczynamy tworzyć podobne sytuacje wokół siebie, a ludzie chętniej będą nas wspierać w dążeniu do celu. Oczekiwania mają ogromną moc i mogą kształtować rzeczywistość innych ludzi.
Efekt Pigmaliona może pomóc w podnoszeniu poczucia wartości, ale moim zdaniem, mimo wszystko, nie zawsze ma to odniesienie do rzeczywistości. Wiele osób osiągających wielkie sukcesy, będących chwalonymi przez wszystkich, w środku czują się bezwartościowi.
Uważam, iż rzeczywiście powinno się stawiać sobie wysokie, ambitne cele, ale nie za wszelką cenę.
Osobiście uważam, iż nie zawsze takie działania są dobre, ponieważ, chociażby na przykładzie dzieci, jeżeli nauczyciele, czy opiekunowie wymagają zbyt dużo, to w młodym człowieku może nabudowywać się frustracja, która będzie potem rzutować negatywnie na całe życie. Przez co w dorosłości taki człowiek będzie miał potrzebę udowodnienia swojej wartości, a w momencie, kiedy będzie napotykał na przeszkody, to samoocena będzie przez cały czas spadać.
Jeśli chodzi natomiast o związki, to ofiary idealizują osoby narcystyczne i manipulatorów, którzy mogą być bardzo niebezpieczni, a na pewno są wampirami energetycznymi.
Dobrze jest znać tego typu mechanizmy psychologiczne, ale na pewno warto na nie uważać i nie brać wszystkiego za pewnik sukcesu, ponieważ bardzo wiele zależy od zdolności, predyspozycji, genów, czy po prostu szczęścia.
Opracowanie wpisu: Karolina Szylar
Źrodła:
https://eiexpert.pl/jak-efekt-pigmaliona-w-zwiazku-moze-uratowac-twoja-milosc-lub-ja-zniszczyc/https://zwierciadlo.pl/psychologia/529684,1,efekt-pigmaliona–pozytywne-myslenie-moze-wywolac-pozytywne-zdarzenie.read
https://magdalenazapadka.com/co-to-jest-efekt-pigmaliona
https://eiexpert.pl/efekt-pigmaliona-jak-wplywa-na-twoje-zycie
Przeczytaj też:
