Wyniki tego badania zaprezentowano na dorocznym spotkaniu European Academy of Dermatology and Venereology.
Ponad 40 pacjentów zostało losowo przydzielonych do grupy otrzymującej jedną z dwóch dawek wysoce selektywnego koniugatu rekombinowanej interleukiny IL-2, rezpegaldesleukiny lub placebo przez 12 tygodni, po czym reakcję na leczenie obserwowano przez 48 tygodni.
Wyższa dawka była związana ze znaczną poprawą wskaźników obszaru i ciężkości wyprysku (EASI) i powierzchni ciała (BSA), utrzymujących się przez cały czas trwania badania, a także poprawą wyników zgłaszanych przez pacjentów.
– To pierwsze badanie wykazujące potencjał terapeutyczny rezpegaldesleukiny. To mogą być jedne z bardziej przekonujących danych w tej dziedzinie, dowodzących, że, jeżeli przyczynowo zwiększy się liczbę regulatorowych limfocytów T, zmniejszy się stan zapalny i poprawi stan chorego – powiedział prof. dr med. Jonathan Silverberg, dyrektor badań klinicznych w The George Washington University School of Medicine and Health Science w Waszyngtonie.
Naukowiec zauważył, iż przy odpowiedzi utrzymującej się do 48 tygodni pomimo przerwania terapii w 12. tygodniu „istnieje nadzieja” związana z podejściem polegającym na indukowaniu regulatorowych limfocytów T, „że uda nam się wywołać tolerancję i będziemy mieli pewien potencjał modyfikacji choroby”.
Silverberg poinformował, iż rezpegaldesleukina jest w tej chwili oceniana w badaniu fazy 2b dotyczącym terapii pacjentów w stanie od umiarkowanego do ciężkiego atopowego zapalenia skóry, a także realizowane są prace nad badaniem fazy 2b dotyczącym łysienia plackowatego.
Jak dodał, „wiele badań obserwacyjnych wykazało, iż większość pacjentów nie osiąga odpowiedniej kontroli przed końcem okresów indukcji i badań klinicznych w prawdziwym świecie” przy użyciu w tej chwili dostępnych metod leczenia. Szczególnymi wyzwaniami są przy tym działania niepożądane. Na przykład terapie biologiczne wiążą się z zapaleniem spojówek, rumieniem twarzy i bólami stawów, a wobec inhibitorów JAK znajdują się ostrzeżenia dotyczące wielu typów działań niepożądanych. Prof. Silverberg zauważył przy tym iż „nawet pacjenci z korzystną odpowiedzią na leczenie mogą doświadczyć utraty kontroli nad chorobą po zaprzestaniu leczenia”. W związku z tym „z pewnością mile widziane są nowe strategie, które mogłyby potencjalnie wywołać zarówno głęboką, jak i potencjalnie niewymagającą terapii remisję”.
Mogą tą rolę spełniać regulatorowe limfocyty T, które odgrywają kluczową rolę w homeostazie układu odpornościowego, ale nie były „istotne terapeutycznie aż do niedawna”, kiedy to przyjęto, iż zwiększenie ich funkcji może „indukować tę homeostazę w celu normalizacji kaskad zapalnych” obserwowanych w różnych schorzeniach, w tym w atopowym zapaleniu skóry.
Rezpegaldesleukina wykazuje wysoką selektywność wobec regulatorowych limfocytów T, nie powodując aktywacji efektorowych limfocytów T. Wykazano również, iż zwiększa liczbę komórek w sposób zależny od dawki, utrzymując stan do 30 dni.
Do obecnego badania włączono pacjentów w wieku 18–70 lat z umiarkowanym do ciężkiego atopowym zapaleniem skóry, niewystarczającą odpowiedzią lub nietolerancją na leki stosowane miejscowo w wywiadzie oraz wynikiem EASI ≥16.
Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do grupy otrzymującej podskórnie rezpegaldesleukinę w dawce 12 µg/kg lub 24 µg/kg lub placebo co 2 tygodnie przez 12 tygodni. Następnie przerwali leczenie i byli obserwowani do 19. tygodnia, kiedy to osoby, które odpowiedziały na leczenie, których stan zdefiniowano jako poprawę wyniku w skali EASI ≥50%, kontynuowały obserwację do 48. tygodnia.
17 pacjentów przydzielono losowo do grupy otrzymującej większą dawkę rezpegaldesleukiny, podczas gdy 16 otrzymało niższą dawkę, a 10 przydzielono do grupy placebo. Silverberg stwierdził, iż te trzy grupy były „dość dobrze zrównoważone” i z „dość dobrą reprezentacją” pod względem wieku, rasy i pochodzenia etnicznego.
Średni wyjściowy wynik EASI wynosił od 21,9 do 23,7. Prawdopodobnie podział na umiarkowane i ciężkie atopowe zapalenie skóry był równy, chociaż w grupie otrzymującej większą dawkę rezpegaldesleukiny było więcej pacjentów z umiarkowaną chorobą.
Do 12. tygodnia stosowanie rezpegaldesleukiny wiązało się ze znacznie większą poprawą wyników w skali EASI w porównaniu z placebo. U pacjentów otrzymujących wyższą dawkę zaobserwowano średnią poprawę o 83 proc. w porównaniu z wartością wyjściową w porównaniu z 65 proc. w przypadku niższej dawki i 47 proc. w przypadku placebo. Co najważniejsze, różnice te utrzymywały się do 48. tygodnia u pacjentów, zwłaszcza w grupie otrzymującej większą dawkę.
Nastąpił także nieistotny wzrost odsetka pacjentów, u których uzyskano redukcję wyników w skali EASI o ≥75 proc. w porównaniu z wartością wyjściową w przypadku stosowania aktywnego leku: 41 proc. w 12. tygodniu w przypadku większej dawki rezpegaldesleukiny, 25 proc. w przypadku niższej dawki i 20 proc. w przypadku placebo. Ponownie korzyść ta utrzymywała się do 48. tygodnia.
Średnia poprawa wyniku BSA w porównaniu z wartością wyjściową w przypadku rezpegaldesleukiny była znacznie większa niż obserwowana w przypadku placebo i wyniosła 72 proc. dla wyższej dawki, 55 proc. w przypadku niższej dawki i 36 proc. dla placebo.
Chociaż poprawa wyników vIGA-AD w porównaniu z wartością wyjściową w przypadku stosowania rezpegaldesleukiny nie była znacząca w 12. tygodniu, w 48. tygodniu wystąpiła wyraźna różnica pomiędzy rezpegaldesleukiną w większej dawce a placebo, przy czym odpowiedź na lek wyniosła 40 proc. pacjentów w porównaniu z zerowym wynikiem w drugiej grupie.
Podobny wzór zaobserwowano w przypadku wskaźnika Itch Numeric Rating Scale, według której odpowiedź do 48. tygodnia wystąpiła u 55,6 proc. pacjentów leczonych rezpegaldesleukiną w większych dawkach w porównaniu z zerową liczbą pacjentów otrzymujących placebo.
Odnotowano także większą poprawę w zakresie wskaźnika jakości życia dermatologicznego (DLQI) i pomiaru wyprysku zorientowanego na pacjenta (POEM) w porównaniu z wartościami wyjściowymi w przypadku stosowania większych dawek rezpegaldesleukiny w porównaniu z placebo, pomimo silnej odpowiedzi w tej drugiej grupie.
Prof. Silverberg podał, iż wszystkie działania niepożądane związane z leczeniem w dwóch wariantach leczenia rezpegaldesleukiną miały charakter łagodny do umiarkowanego i nie zaobserwowano żadnych ciężkich ani poważnych zdarzeń.
Najczęstszymi działaniami niepożądanymi były łagodne do umiarkowanych reakcje w miejscu wstrzyknięcia, obserwowane u 75 proc. w grupie otrzymującej niższą dawkę rezpegaldesleukiny i 58,8 proc. w grupie otrzymującej wyższą dawkę. Nie odnotowano przypadków zapalenia spojówek.
Opracowanie: Marek Meissner
