Dokładnie 19 listopada Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku wydał wyrok, w sprawie skargi na uchwałę Zarządu Powiatu w Augustowie. Uchwała ta dotyczyła wyznaczenia aptek do pełnienia dyżuru w nocy i dni wolne od pracy. WSA stwierdził nieważność uchwały. Przyznał tym samym rację właścicielowi apteki, który twierdził, iż Zarząd Powiatu nie powinien był umieszczać jego placówki w harmonogramie dyżurów.
Jak wynika z akt sprawy Zarząd Powiatu w Augustowie po przeprowadzeniu analizy potrzeb mieszkańców stwierdził, iż godziny pracy aptek ogólnodostępnych działających na terenie powiatu augustowskiego nie gwarantują zaspokojenia potrzeb ludności w produkty farmaceutyczne w porze nocnej oraz w dni ustawowo wolne od pracy. Władze uznały, iż wyznaczone przez Zarząd Powiatu w Augustowie apteki ogólnodostępne powinny mieć siedzibę w Augustowie. A to z uwagi na funkcjonujący w mieście SPZOZ w Augustowie oraz dobrą dostępność komunikacyjną do Augustowa z obszaru powiatu.
- Czytaj również: Sąd podważył kolejny „pretekst do uchylania się od dyżurów” aptek
W rezultacie Zarząd poinformował podmioty prowadzące apteki na terenie Augustowa, o potrzebnie wyznaczenia placówki do pełnienia dyżurów. Okazało się, iż żaden z nich nie zgłosił gotowości i chęci do ich pełnienia. choćby apteki, które w poprzednich latach działały całodobowo. 14 aptek z terenu powiatu przedłożyło oświadczenia o tym, iż nie spełniają warunków do pełnienia dyżurów.
Weryfikacja oświadczeń aptek
W związku z brakiem chętnych, Zarząd Powiatu musiał zastosować „przymusowy” tryb wyznaczania aptek do dyżurów. W ramach tej procedury zwrócił się do Wojewódzkiego Inspektoratu Farmaceutycznego w Białymstoku, by potwierdzić okoliczności wskazane przez apteki w oświadczeniach. Ten szczegółowo przeanalizował każdą aptekę, określił ich poziom zatrudnienia i stopień zaopatrzenia w produkty lecznicze.
– Informacje te nie potwierdzały danych podanych przez podmioty prowadzące apteki w przesłanych do Zarządu Powiatu oświadczeniach. Posiadając oświadczenia złożone przez podmioty prowadzące apteki, a także informacje Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego w Białymstoku, organ dokonał analizy typowania aptek ogólnodostępnych spełniających warunki do pełnienia dyżurów – czytamy w aktach sprawy.
- Czytaj również: Jak wygląda „przymusowe” wyznaczanie aptek do pełnienia dyżurów?
Zarząd Powiatu wykluczył dwie apteki z uwagi na postępowanie administracyjne w przedmiocie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki, oraz fakt wydania ostatecznej decyzji usunięcia uchybień w prowadzeniu działalności. Wykluczono również cztery apteki zatrudniające tylko jednego magistra farmacji.
– Uwzględniono apteki ogólnodostępne zatrudniające co najmniej dwóch magistrów farmacji – czytamy w aktach.
Na takiej podstawie Zarząd Powiatu podjął 8 lipca uchwałę typującą siedem aptek do pełnienia dyżurów. Następnie doręczył ją podmiotom prowadzącym te apteki oraz Podlaskiemu Oddziałowi Wojewódzkiego NFZ w Białymstoku celem podpisania umów na pełnienie dyżurów.
Apteka bez środków odurzających i psychotropowych
Tę uchwałę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku zaskarżył podmiot, prowadzący jedną z aptek, wyznaczonych do dyżurowania. Okazuje się, iż w przypadku tej apteki WIF poinformował Zarząd Powiatu w Augustowie, iż „apteka nie prowadzi obrotu środkami odurzającymi grupy I N i substancjami psychotropowymi grupy II P na podstawie decyzji Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego zwalniającej aptekę z prowadzenia ww. produktów na czas nieokreślony”.
Mimo to, apteka została wyznaczona do pełnienia dyżurów. Zdaniem jej właściciela Zarząd Powiatu uczynił to niezgodnie z przepisami. W skardze złożonej do WSA przekonywał, iż jego placówka nie spełnia wymagań określonych w art. 94 ust. 7 pkt 3 P.f.
- Czytaj również: Przełomowy wyrok WSA? Oświadczenie nie zwolni apteki z przymusowego dyżuru!
– Z racji na to, iż Apteka nie zapewnia pełnego asortymentu leków, nie jest ona w stanie zrealizować nałożonego w uchwale obowiązku – wskazywał właściciel apteki.
Przekonywał też, iż niespełnianie wymagań dotyczących pełnego asortymentu produktów w aptece, mogłoby skutkować tym, iż NFZ odmówiłby podpisania z nim umowy na sfinansowanie dyżurów. A choćby jeżeli do podpisania takiej umowy by doszło, NFZ mógłby finalnie odmówić wypłaty środków lub ich zwrotu z odsetkami.
Bez pełnego asortymentu nie ma dyżuru apteki
W ocenie WSA w Białymstoku Zarząd Powiatu w Augustowie dopełnił wszystkich formalności, podejmując uchwałę w sprawie dyżurów aptek. Sąd uznał, iż zasadnie wyznaczono do dyżurów w porze nocnej apteki, w których pracuje po dwóch magistrów farmacji. To kryterium spełniała też apteka, której właściciel złożył skargę do WSA. Jednak Zarząd Powiatu w sposób nieuprawniony przyjął, iż apteka ta spełnia pozostały wymóg w postaci możliwości zapewnienia asortymentu określonego w art. 94 ust. 7 pkt 1 Prawo farmaceutyczne.
– Wprawdzie organ [Zarząd Powiatu] dostrzegł, iż ze złożonego przez skarżącego oświadczenia wynikało jednoznacznie, iż kryterium tego nie spełnia, a Inspektor Farmaceutyczny potwierdził stanowisko skarżącego […] to jednak bez głębszego uzasadnienia przyjął, że: „zwolnienie apteki skarżącego z prowadzenia obrotu środkami odurzającymi grupy I N i substancjami psychotropowymi grupy II P, na podstawie decyzji Podlaskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego w Białymstoku nie zwalnia z obowiązku prowadzenia dyżurów, zgodnie z uchwałą Zarządu Powiatu” – wskazał Sąd.
WSA podkreślił, iż skoro Inspektor Farmaceutyczny wyraźnie stwierdził, iż apteka nie spełnia wymagań w zakresie możliwości zapewnienia przez podmiot prowadzący aptekę ogólnodostępną asortymentu określonego w art. 94 ust. 7 pkt 1, to po pierwsze nie wiadomo, czy NFZ zawarłby ze apteką stosowną umowę, a po drugie, czy nie miałby zastrzeżeń do jej finansowania.
Gruba kreska…
WSA nie zgodził się też z uzasadnieniem, iż apteka pełniła w poprzednich latach całodobowe dyżury wynikające z uchwały Rady Powiatu. Wtedy nie wnosiła w tym zakresie żadnych zastrzeżeń. Nowa uchwała została bowiem przyjęta „pod rządami” nowej wersji przepisów Prawa farmaceutycznego, wprowadzonej Dużą Nowelizacją Ustawy Refundacyjnej. Ustawa ta zmieniła procedurę, organy adekwatne do ustalania dyżurów aptek ogólnodostępnych oraz zasady ich finansowania.
– W art. 94 ust. 7 pkt 3 P.f. wprowadzono zasadę, której nie zawierał przepis art. 94 P.f. przed nowelizacją, iż przy wyborze apteki przez zarząd powiatu bierze on pod uwagę m.in. możliwość zapewnienia przez podmiot prowadzący aptekę ogólnodostępną asortymentu określonego w pkt 1. Powoływanie się zatem przez organ na regulacje wynikające z uchwały Rady Powiatu w Augustowie, które siłą rzeczy nie obejmowały zasad wynikających z art. 94 ust. 7 pkt 3 w tej chwili obowiązującej ustawy P.f., jest całkowicie niezasadne – wskazywał Sąd.
Innymi słowy WSA potwierdził, iż nowe przepisy oznaczają tak naprawdę grubą kreskę. Procedury i uchwały w sprawie dyżurów z minionych lat, nie mogą stanowić żadnego argumentu przy nowych postępowaniach w tego typu.
Sygn. akt: II SA/Bk 613/24 – Wyrok WSA w Białymstoku
©MGR.FARM
