Dyspareunia to dysfunkcja seksualna, wyrażająca się bólem w trakcie współżycia. Cierpią na nią zwłaszcza kobiety, choć zdarza się również u mężczyzn. Szacuje się, iż cierpi na nią od 10 do 20 proc. populacji żeńskiej i około 5 proc. męskiej. Nieleczona może bardzo negatywnie wpływać na zdrowie fizyczne, jak i psychiczne, a przy tym bardzo negatywnie odbijać się na relacjach w związku.
Dyspareunia objawy
Objawami dyspareunii jest ból albo pieczenie w trakcie współżycia seksualnego. Zdarza się, iż ból ten towarzyszy współżyciu tylko z konkretnymi partnerami, w wybranych pozycjach seksualnych albo w konkretnych okolicznościach. Ból lokuje się w okolicy genitalnej lub w miednicy. Symptomy bólowe mogą być odczuwane przy próbie penetracji, podczas całego stosunku albo tylko przy głębokiej penetracji. Symptomy bólowe mogą się pojawiać już od pierwszego współżycia, mogę też mieć miejsce po wielu miesiącach, a choćby latach od rozpoczęcia współżycia.
Dyspareunia diagnoza
Przyczyną powstania dyspareunii może być wiele czynników o podłożu fizycznym i psychicznym. Zaburzenie to utrudnia normalne współżycie, dlatego należy je leczyć. Warunkiem skutecznej pomocy jest rozpoznanie czynnika, który mógł się przyczynić do jego powstania.
Czynniki fizyczne dyspareunii:
- Endometrioza – schorzenie kobiecego układu rozrodczego.
- Skutki uboczne radioterapii.
- Powikłania po zabiegach operacyjnych w obrębie układu rozrodczego – także związane np. w porodem przez cesarskie cięcie.
- Infekcje intymne lub choroby przenoszone drogą płciową.
- Choroby narządów płciowych.
- Choroby układu moczowego.
- Suchość pochwy.
- Nieprawidłowości w budowie anatomicznej.
- Vulvodynia – ból sromu, którego źródła są niejasne.
- Hemoroidy.
- Menopauza.
- Zbyt szybkie rozpoczęcie współżycia po porodzie lub zabiegu ginekologicznym
Przyczyny psychologiczne lub emocjonalne dyspareunii:
- Zaburzenia nastroju.
- Zaburzenia lękowe – może rozwinąć się też wtórny lęk przed współżyciem (jeśli jest bolesne, to następuje założenie, iż kolejne współżycia też takie będą. Może się pojawić lęk na samą myśl o współżyciu).
- Inne, współistniejące zaburzenia seksualne, np. pochwica.
- Nadmierny stres (napięcie w różnych obszarach życia – praca, szkoła, dzieci – może przekładać się na trudności ze współżyciem).
- Niska samoocena, kompleksy związane z ciałem.
- Negatywne przekonania na temat seksu i intymności (np. przekonanie, iż nie wolno czerpać euforii z bliskości fizycznej).
- Złe doświadczenia związane z kontaktami seksualnymi (np. bardzo bolesna inicjacja seksualna).
- Doświadczenia nadużyć seksualnych1.
- U mężczyzn choroby prącia oraz wady w jego budowie anatomicznej.
Dyspareunia może mieć także podłoże relacyjne.
Takim podłożem może być lęk przed zajściem w nieplanowaną ciążę, konflikty w relacji partnerskiej czy brak bliskości emocjonalnej. Podłożem zaburzeń fizycznych może być także brak pociągu seksualnego do partnera.
Dyspareunia leczenie
Leczenie tego zaburzenia powinno być skoncentrowane na źródle problemu. jeżeli jest to zdiagnozowane schorzenie somatyczne, to od tego należy rozpocząć leczenie. jeżeli jest to infekcja wirusowa lub bakteryjna – w pierwszej kolejności należy się nią zająć. jeżeli jest to zaburzenie hormonalne, należy zadbać o odpowiednią równowagę hormonalną w organizmie. Zdarza się, iż po skutecznym działaniu farmakologicznym lub hormonalnym znikają tego typu dolegliwości. Zdarza się jednak, iż jest to niewystarczające.
Najczęściej potrzebne jest postępowanie multidyscyplniarne, które łączy doświadczenie ginekologa, seksuologa i psychologa. zwykle potrzeba czasu, aby znaleźć adekwatną przyczynę zaburzeń. W tym czasie należy uświadamiać pacjentkę, aby była wrażliwa na czynniki mogące zaostrzyć dyspareunię i w porę reagowała zmniejszając dolegliwości.
W każdym z przypadków dyspareunii warto zadbać również o podłoże psychologiczne i relacyjne. Ból podczas współżycia może być spowodowany tego typu trudnościami. Przeżywającą takie trudności osobę warto nauczyć technik relaksacyjnych, a przy tym przeanalizować jej doświadczenia związane ze współżyciem, czy nie było doświadczeń, które ją blokują.
Ból podczas stosunku powstały na skutek czynników o podłożu psychogennym leczy się dzięki terapii. Nie każda kobieta posiadająca tego typu trudności decyduje się na terapię, co jest błędem, ponieważ brak zatroszczenia się o sferę seksualną, może skutkować pogłębieniem i utrwaleniem się zaburzeń.
W placówkach Psycho Care pracują doświadczeni psychoterapeuci, którzy pomagają zadbać o tak istotną sferę naszego życia. Zachęcamy do umówienia wizyty online poprzez stronę www lub mailowo bądź telefonicznie.
