Informacje o zawartości cukru w sklepowych przetworach owocowych przyprawiają o zawrót głowy nie tylko cukrzyków. choćby „niskosłodzone” dżemy i konfitury składają się w 35-50% z cukru, a niektóre z nich zawierają choćby 60% tego słodzika. Dlatego diabetycy powinni całkowicie wyłączyć je z diety. Mogą je jednak zastąpić równie smacznymi przetworami domowej produkcji.
Skarby w słoikach
Dżemy i konfitury różnią się od siebie konsystencją. Dżemy są zwykle gęstsze, a konfitury – bardziej płynne. Na gęstość przetworów wpływają rodzaj zastosowanego surowca, ilość dodanego cukru i ewentualnych dodatków. Cukier sprawia, iż przetwory stają się bardziej zwarte i trwalsze mikrobiologicznie – cukier to przecież naturalny konserwant. Przygotowanie przetworu bez dodatku cukru jest trudniejsze, ale nie niemożliwe. Istnieją sposoby na przygotowanie pysznych dżemów, konfitur czy kompotów bez dodatku cukru.
1.Konfitury i dżem dla cukrzyków, bez dodatku cukru
Owoce zawierają naturalny cukier, więc tak naprawdę wcale nie musimy go dodawać, by otrzymać słodką konfiturę. Wystarczy jedynie rozgotować owoce i odparować z nich wodę. Z owoców o wysokiej zawartości pektyn (np. porzeczki, kwaśne jabłka) otrzymamy gęsty dżem. Owoce z niską zawartością pektyn (np. truskawki, wiśnie, rabarbar) zdecydowanie trudniej jest zżelować. Dlatego w przypadku gdy nie używamy cukru, warto sięgnąć po pektyny w proszku. To naturalny produkt, najczęściej pozyskiwany z jabłek, który bez trudu można kupić w internetowych delikatesach. W internecie znajdziemy także wiele przepisów na pozyskanie domowego zagęstnika, np. z cytryn. Powszechnie dostępne są także inne substancje żelujące – guma guar i guma ksantanowa. Wymienione dodatki rozwiążą problem zbyt rzadkiej konsystencji, ale nie rozwiążą problemu mniejszej trwałości. Jedynym sposobem, by przechować domowe przetwory przez dłuższy czas, jest pasteryzacja słoików (w piekarniku lub w garnku) i zachowanie szczególnej higieny podczas przygotowania. Wszelkie słoiki i łyżki powinny być nie tylko umyte, ale też dobrze wyparzone. Należy również starannie przebrać owoce – wszelkie nadpsucia mogą sprawić, iż cały produkt już w kilka dni po przygotowaniu pokryje się pleśnią.
2. Dżemy i konfitury z zamiennikami cukru
Osoby, które wolą słodsze konfitury niż te, które uzyskuje się z samych owoców, mogą wykorzystać do ich produkcji zamienniki cukru o niskim indeksie glikemicznym, takie jak ksylitol lub fruktoza. Więcej informacji o słodzikach dla cukrzyka przeczytasz w artykule: Jaki słodzik dla cukrzyka? Stewia, ksylitol i inne zamienniki (https://diabdis.com/blog/slodzik-dla-cukrzyka-stewia/). Ilość słodzika jest kwestią indywidualną – zależy od upodobań smakowych, a także zaleceń dietetycznych. Również w tej wersji przetworów dla otrzymania lepszej konsystencji warto użyć pektyn, gumy guar lub gumy ksantanowej, a w celu podniesienia trwałości – zapasteryzować. Dobrze mieć także na uwadze, iż nadmierne spożycie ksylitolu może wywoływać efekt przeczyszczający.
3. Kompot dla cukrzyka
Domowym sposobem można przygotować także kompot dla cukrzyka. Wybrane owoce należy umieścić w wysterylizowanym słoiku, zasypać ksylitolem albo fruktozą (opcjonalnie) i zapasteryzować. Dobre kompoty przygotujemy z rabarbaru, truskawek, agrestu, wiśni i wielu innych owoców.
4. Ważne uwagi
Każdy domowy dżem, konfitura lub kompot zawiera określoną ilość wymienników węglowodanowych. Koniecznie należy to uwzględnić przy planowaniu posiłków. W wyliczeniach bardzo pomocny jest nasz Kalkulator wymienników węglowodanowych (http://dietadlacukrzyka.pl/kalkulator/). Dobrze pamiętać, iż w dżemie lub konfiturze obecny jest zawsze naturalny cukier w skoncentrowanej postaci. jeżeli np. 100 g dżemu truskawkowego powstało z 200 g truskawek, to 100 g tego dżemu wnosi do posiłku tyle wymienników węglowodanowych co 200 g truskawek (plus ewentualne dodatki słodzące).
Warto także zwrócić uwagę na pozostałe składniki posiłku, do którego serwowany jest dżem lub konfitura. Przetwory owocowe najczęściej podaje się z pieczywem, naleśnikami lub różnego rodzaju placuszkami. Produkty te również powinny uwzględniać zasady diety cukrzycowej – najlepiej gdy składają się z jak najmniej oczyszczonej mąki i zawierają jak najmniej tłuszczu.
CIEKAWOSTKA!
Do większości dżemów i konfitur jako regulator kwasowości dodaje się kwasek cytrynowy, czyli składnik, który sprawia, iż przetwory po prostu bardziej nam smakują. Ten sposób można wykorzystać także w domu, dodając do zrobionych przez siebie przetworów sok z cytryny lub kwasek cytrynowy (z torebki). Wyjątkowego smaku domowym przetworom dodadzą także aromatyczne składniki takie jak wanilia, cynamon, kardamon, melisa, mięta itp.
