Domy Pomocy Społecznej (DPS) pełnią niezwykle istotną rolę, oferując profesjonalną opiekę osobom starszym, chorym i niepełnosprawnym. Jednak decyzja o zamieszkaniu w DPS powinna być świadomym wyborem, a nie wynikiem braku alternatyw. W tym artykule poruszamy problem ograniczonych opcji opieki w Polsce oraz przedstawiamy, jak ten temat jest rozwiązany w innych krajach.
Przeczytaj także, Jak nowoczesne rozwiązania zmieniają opiekę nad osobami starszymi.
Zalety domów pomocy społecznej
DPS-y oferują całodobową opiekę, której często nie mogą zapewnić rodziny. W placówkach tych osoby potrzebujące wsparcia otrzymują:
- profesjonalną pomoc medyczną,
- terapię zajęciową i rehabilitację,
- wsparcie psychologiczne i towarzystwo innych mieszkańców.
Dla wielu osób, zwłaszcza tych bez rodziny, DPS jest miejscem gwarantującym godne życie.
DPS jako wybór, a nie konieczność
Problemem w Polsce jest to, iż osoby starsze lub niepełnosprawne często nie mają alternatywy. System wsparcia środowiskowego, np. usługi opiekuńcze w domu, jest niedostatecznie rozwinięty. W efekcie DPS staje się przymusem, a nie opcją. najważniejsze jest zbudowanie systemu, który umożliwi pozostanie w domu osobom, które tego pragną.
Opieka nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi w innych krajach
System opieki nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi w Niemczech
W Niemczech funkcjonuje system opieki nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi, który oferuje różnorodne formy wsparcia, umożliwiające pozostanie w środowisku domowym tak długo, jak to możliwe.
Opieka domowa i usługi ambulatoryjne
Osoby starsze mogą korzystać z usług opieki domowej świadczonych przez profesjonalne firmy, które oferują pomoc w codziennych czynnościach, takich jak higiena osobista, przygotowywanie posiłków czy sprzątanie. Opiekunowie odwiedzają podopiecznych w ich własnych domach, dostosowując częstotliwość wizyt do indywidualnych potrzeb.
Mieszkania wspomagane (Betreutes Wohnen)
Mieszkania wspomagane to lokale dostosowane do potrzeb osób starszych, oferujące infrastrukturę ułatwiającą codzienne życie oraz dostęp do wsparcia w razie potrzeby. zwykle znajdują się one w kompleksach mieszkaniowych z dodatkowymi udogodnieniami, takimi jak restauracje, usługi sprzątające czy opieka medyczna. Ta forma zamieszkania zapewnia seniorom większą samodzielność przy jednoczesnym poczuciu bezpieczeństwa.
Przeczytaj także artykuł Tagespflege w Niemczech – co to jest!
Domy opieki jako ostateczność
Choć w Niemczech istnieją domy opieki oferujące całodobową opiekę, są one często traktowane jako rozwiązanie ostateczne, gdy inne formy wsparcia okazują się niewystarczające. Preferuje się wspieranie seniorów w ich własnych domach lub w mieszkaniach wspomaganych, aby zachować ich niezależność i komfort życia.
Niemiecki system opieki nad osobami starszymi i niepełnosprawnymi oferuje różnorodne formy wsparcia, umożliwiające pozostanie w środowisku domowym tak długo, jak to możliwe. Dzięki temu domy opieki są wykorzystywane głównie w sytuacjach, gdy inne opcje nie są wystarczające.
Jak poprawić sytuację osób chorych i niepełnosprawnych w Polsce
Rozwiązania wprowadzone w Niemczech pokazują, iż istnieje wiele sposobów na wsparcie osób wymagających opieki. Polska powinna:
- rozwinąć system opieki domowej, finansując usługi dla seniorów i osób niepełnosprawnych;
- wprowadzić programy mieszkań wspomaganych;
- edukować społeczeństwo na temat możliwości wsparcia i pomocy.
DPS to ważna opcja dla osób potrzebujących opieki, ale nie powinien być jedynym rozwiązaniem. Wsparcie środowiskowe i systemowe alternatywy, takie jak opieka domowa czy mieszkania wspomagane, to klucz do godnego i niezależnego życia. Zrozumienie potrzeb i doświadczeń innych państw może pomóc Polsce zbudować bardziej zróżnicowany i efektywny system wsparcia.
Świadomość, iż osoby chore i niepełnosprawne mają prawo do wyboru, jak chcą żyć, wciąż wymaga zmiany. Powinny mieć możliwość decydowania, czy chcą mieszkać w domu pomocy społecznej, czy może preferują wsparcie ze strony rodziny, opiekunów, a może wybierają inne, bardziej indywidualne rozwiązania. Niestety, niektórzy wciąż reagują oburzeniem, gdy osoby z niepełnosprawnościami próbują zyskać niezależność, odrzucając możliwość pobytu w DPS i szukając alternatyw na własną rękę – alternatyw, które tak naprawdę powinno im zapewniać państwo.
Z podobnym brakiem zrozumienia spotykają się również osoby, które odważnie próbują poruszyć temat swoich potrzeb seksualnych, traktowany przez wielu jako temat tabu. Kiedy osoby te starają się wyjść z cienienia i głośno mówić o swoich prawach do intymności i godności, często napotykają na oburzenie i niezrozumienie. To smutne, iż wciąż tak mało osób dostrzega w osobach z niepełnosprawnościami pełnoprawnych obywateli, którzy mają prawo do wyboru, do samodzielności i do życia zgodnego z własnymi potrzebami, pragnieniami i aspiracjami.
