Dlaczego warto diagnozować autyzm?

Zdarza się, iż rodzice widzą pewne niepokojące zachowania u swoich pociech, a mimo to zwlekają z udaniem się z nimi do specjalisty. Różne bywają tego powody, jednym z częstszych jest lęk przed diagnozą zaburzeń ze spektrum autyzmu. Niektórzy zastanawiają się zresztą nad tym, czy rzeczywiście warto diagnozować autyzm – odpowiedź jest zdecydowanie twierdząca, ponieważ dopiero adekwatna diagnoza pozwala rozpocząć wdrażanie oddziaływań służących wspieraniu rozwoju dziecka.

Zaburzenia ze spektrum autyzmu miewają bardzo różny przebieg – obarczone nimi mogą być zarówno dzieci mające wysoki intelekt, których głównymi trudnościami są problemy w komunikacji z innymi ludźmi, jak i tacy pacjenci, którzy mają znaczną niepełnosprawność intelektualną i bardzo ograniczone możliwości komunikacyjne. W praktyce psychiatrów dziecięcych zauważalne bywa to, iż choćby ci rodzice, którzy sami, bez niczyich sugestii, zauważają niepokojące symptomy u swoich dzieci, czasami odwlekają jak najdłużej się da przeprowadzenie badań diagnostycznych w kierunku zaburzeń ze spektrum autyzmu. Powodów takiego postępowania wymienić można co najmniej kilka.

Dlaczego rodzice obawiają się diagnozy autyzmu?

Niektórzy rodzice starają się bagatelizować docierające do nich sygnały – stanowi to pewną formą wyparcia i nadziei na to, iż problemy samoistnie przeminą. Tak się jednakże w przypadku zaburzeń ze spektrum autyzmu nie dzieje, mieć miejsce może za to sytuacja całkowicie odwrotna, gdzie funkcjonowanie dziecka z autyzmem z biegiem czasu będzie ulegało stopniowemu pogorszeniu. Tak jak więc rzeczywiście obawy dotyczące diagnozy można uznać za w pełni uzasadnione, tak ostatecznie rozpoznanie jest ważne przede wszystkim z tego powodu, iż jego postawienie umożliwia rozpoczęcie szeregu oddziaływań mających na celu wspieranie rozwoju dziecka.

Co „daje” diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu?

Tak jak pierwsze przejawy zaburzeń ze spektrum autyzmu mogą być zauważalne już na bardzo wczesnych etapach rozwoju dziecka, tak dość często diagnozy stawiane bywają dopiero wtedy, gdy pacjent trafia do przedszkola czy szkoły podstawowej. Dzieje się tak ze względu na to, iż zwykle wtedy wyraźnie widoczne stają się odrębności w rozwoju dziecka czy jego trudności w funkcjonowaniu w relacji z innymi dziećmi czy nauczycielami.

Jednym z podstawowych celów diagnozowania zaburzeń ze spektrum autyzmu jest zapewnianie dzieciom odpowiedniego wsparcia. Dzieci z tym rozpoznaniem mogą uzyskać orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego. Warto tutaj od razu wyjaśnić, iż takie orzeczenie nie jest równoznaczne z koniecznością uczęszczania dziecka do szkoły specjalnej – w orzeczeniu zawarte są informacje dotyczące m.in. zalecanych metod pracy z danym dzieckiem, oprócz tego może być w nim zawarta informacja o konieczności przydzielenia pacjentowi nauczyciela wspomagającego.

Przed rozpoczęciem edukacji w szkole podstawowej najmłodsi pacjenci mogą skorzystać również z wczesnego wspomagania rozwoju – w jego ramach dzieciom zapewnione mogą być dostosowane do ich potrzeb, specjalistyczne zajęcia (np. wspierające rozwój mowy).

Gdzie udać się na diagnozę zaburzeń ze spektrum autyzmu?

W wielu polskich miastach istnieją specjalistyczne ośrodki, w których przeprowadzane są zespołowe diagnozy autyzmu. Tak jak są one zasadniczo najbardziej rzetelne, tak nie wszyscy rodzice są w stanie ponieść koszty takich badań. Inną możliwością jest skorzystanie z badań w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Warto tutaj od razu jednak wspomnieć, iż potwierdzić rozpoznanie zawsze musi lekarz, w związku z tym równolegle z zapisaniem się do poradni warto umówić się także na wizytę do psychiatry dziecięcego. Innym, wymagającym podkreślenia aspektem jest to, iż wszelkie orzeczenia – np. dotyczące kształcenia specjalnego – wydawane są właśnie przez wspomniane wyżej publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne.

lek. Tomasz Nęcki

„Psychiatria”, red. naukowa M. Jarema, J. Rabe-Jabłońska, wyd. PZWL, Warszawa 2011

„Psychiatria. Podręcznik dla studentów”, B. K. Puri, I. H. Treasaden, red. wyd. I polskiego J. Rybakowski, F. Rybakowski, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2014

Linki:

https://czpfeniks.pl/poradnia-psychologiczno-pedagogiczna-ppp-kiedy-sie-do-niej-udac/

https://czpfeniks.pl/przyczyny-zaburzen-psychicznych-u-dzieci/

https://czpfeniks.pl/objawy-zespolu-aspergera/

https://czpfeniks.pl/zaburzenia-ze-spektrum-autyzmu-co-moze-o-nich-swiadczyc/