Cytologia trwa chwilkę, nie boli, a może uratować życie. Bo również zakażenie wirusem HPV nie boli, za to może doprowadzić do raka szyjki macicy, a także gardła i krtani, czyli tzw. nowotworów głowy i szyi.
Cytologia płynna i test na HPV
Cytologia za darmo była w Polsce od dawna. Jednak tylko ta wykonywana tradycyjną metodą. Polegała na pobraniu komórek z szyjki macicy i ich ocenie pod mikroskopem.
Badanie nowocześniejsze, czyli tzw. cytologię płynną, która wykrywa więcej nieprawidłowych komórek, niż tradycyjna cytologia, można było zrobić tylko tylko idąc na badanie ginekologiczne prywatnie i płacąc dodatkowo ok. 150 zł. A test wykrywający onkogenne typy wirusa HPV, czyli te o numerze 16 i 18 kosztował aż ok. 500 zł.
Teraz to wszystko możemy mieć za darmo, na NFZ. Refundacja obejmie większość kobiet w Polsce, niestety nie wszystkie.
Kto może zrobić cytologię za darmo?
Darmowa cytologia w Polsce przysługuje kobietom w wieku 25–64 lata, raz na trzy lata. Do pakietu dołączono teraz test wykrywający wirus HPV (nr 16 i 18, czyli najbardziej onkogenne typy), by można było przy okazji sprawdzić, czy kobieta nie jest zagrożona większym ryzykiem rozwoju nowotworu złośliwego. Wszystko odbywa się za jednym zamachem, cytologia i test robione są z tej samej, raz pobranej próbki. Mamy więc za darmo:
Test HPV HR z genotypowaniem HPV 16/18 – wykrywa DNA lub RNA wirusa brodawczaka ludzkiego o wysokim potencjale onkogennym.
Cytologięa na podłożu płynnym (LBC) – dokładniejsze badanie, w którym pobrane komórki umieszcza się w płynie zabezpieczającym, co zwiększa precyzję analizy.
Jeśli wybrałaś tradycyjną cytologię, bez testu HPV (mamy nadzieję, iż nie), badanie powinnaś powtórzyć za trzy lata. A jeżeli decydujesz się na cytologię płynną z testem w kierunku HPV (mamy nadzieję, iż tak), to po pięciu latach.
Jak wygląda pobranie cytologii?
Wymaz z szyjki macicy pobiera ginekolog lub położna przy użyciu jednorazowej szczoteczki. Badanie jest bezbolesne i trwa tylko chwilę. Próbka trafia do pojemnika z płynem, a następnie do laboratorium, gdzie oczyszcza się ją z niepożądanych elementów (np. bakterii, krwi, śluzu). Metoda płynna zwiększa dokładność diagnozy i przyspiesza uzyskanie wyników.
Czy do cytologii trzeba się przygotować?
najlepiej przyjdź na badanie ok. 4 dni po miesiączce,
powstrzymaj się od współżycia przez kilka dni przed cytologią
nie stosuj na kilka dni przed badaniem żadnych żeli, globulek i leków dopochwowych.
Czym grozi zakażenie wirusem HPV?
Rak szyjki macicy w większości przypadków jest konsekwencją zakażenia wirusem HPV. Nieleczony nowotwór może prowadzić do śmierci. W Polsce rocznie diagnozuje się go u ponad 2200 kobiet, a około 1400 z nich umiera.
Do zakażenia najczęściej dochodzi przez kontakty sek*ualne, zarówno tradycyjne, jak i oralno-genitalne. WHO szacuje, iż 80 proc. osób w ciągu życia zetknie się z HPV. Regularne badania i szczepienia przeciw wirusowi HPV, zarówno dziewczynek, jak i chłopców (jeśli ktoś nie był szczepiony w dzieciństwie, to może to zrobić, będąc dorosłym), to klucz do skutecznej profilaktyki.
Dużo mówi się o tym, iż kobiety chorują na raka szyjki macicy, a za mało o tym, iż mężczyźni są nie tylko nosicielami HPV, ale również mogą zachorować na raka, tylko nie szyjki macicy, a pen*sa, odbytu i gardła, właśnie z powodu zakażenia wspomnianym wirusem, które przebiega bezobjawowo.
Jak umówić się na cytologię?
Bezpośrednio w przychodni NFZ, która ją wykonuje;
Przez internet (logując się na Internetowe Konto Pacjenta (IKP) na komputerze, lub w telefonie przez aplikację mojeIKP, jeżeli ją ściągnęłaś).
Instrukcja zapisu przez IKP:
Instrukcja zapisu przez mojeIKP:
W razie potrzeby możesz zmienić lub odwołać wizytę. Potwierdzenie i przypomnienie otrzymasz e-mailem lub SMS-em.
Pamiętaj: zapisanie się na cytologię zajmie ci mniej niż pięć minut, a może uratować ci całe życie.