Wpływ czosnku na zdrowie
"Idzie sezon przeziębień? Jedz czosnek!", "Choroba cię dopadła? Wkrój nieco czosnku do mleka i wypij"- tak radziły nasze babcie, ale to wiedza stara jak świat. Czosnek, czosnek w proszku i olej czosnkowy można znaleźć w opisach potraw przygotowywanych przez wiele cywilizacji na przestrzeni dziejów, w tym przez starożytnych Chińczyków, Greków, Egipcjan, Japończyków i Rzymian. Być może starożytne kultury wiedziały o czosnku coś więcej niż tylko to, iż poprawia smak dań.
Obecnie, choć niektóre ośrodki naukowe, np. takie jak Amerykańskie National Center For Complementary and Alternative Medicine (NCCIH) twierdzą, iż wcale nie jest to niezawodny środek na przeziębienie czy wzmacnianie układu odpornościowego, to jednak kolejne badania ujawniają pewne interesujące mechanizmy, poprzez które czosnek pośrednio wspomaga zdrowie układu odpornościowego. Reklama
Czosnek zawiera alliin, z którego po rozgnieceniu powstaje allicyna, silny związek o charakterystycznym zapachu i adekwatnościach antybakteryjnych. Czosnek może mieć działanie przeciwbakteryjne i chronić przed chorobami układu sercowo-naczyniowego, takimi jak miażdżyca i udar. Wynika to z jego umiejętności zapobiegania sklejaniu się płytek krwi. Może również obniżać wysokie ciśnienie krwi i poziom cholesterolu. A i to nie koniec.
Czosnek używany jest jako środek antyseptyczny, przeciwbakteryjny i przeciwgrzybiczy. Może pomóc w leczeniu takich dolegliwości jak:
przewlekłe zapalenie oskrzeliprzewlekły katarnawracające przeziębienia i infekcje dróg oddechowychprzewlekłe bóle uszuból gardłaproblemy z zatokamigrypainfekcje drożdżakowerobaki jelitowe
Jak czosnek działa na komórki odpornościowe?
Chociaż badania wciąż trwają, istnieją pewne dowody na to, iż czosnek wchodzi w interakcje z różnymi typami komórek odpornościowych. Wykazano m.in. iż surowe olejki eteryczne z czosnku i określone związki w czosnku zwane polisacharydami poprawiają kilka wskaźników zdrowia odpornościowego u gryzoni i kurczaków.
Oto niektóre z komórek układu odpornościowego, na które dobrze działa czosnek:
Immunoglobuliny (IgG) - te białka pomagają układowi odpornościowemu identyfikować i atakować patogeny. W badaniach olejki eteryczne z czosnku przywracały poziom IgG do normy.Podtyp limfocytów T CD4+ - limfocyty T koordynują reakcje immunologiczne, a naukowcy odkryli, iż czosnek przywrócił poziom limfocytów T CD4+ u szczurów.Limfocyty - inaczej białe krwinki, które zwalczają infekcje. Polisacharydy w czosnku poprawiają sposób ich rozmnażania.Interferon-Y i interleukina-2 - te komórki pomagają kontrolować aktywność immunologiczną — interferon-Y zwalcza wirusy, podczas gdy interleukina-2 wspomaga wzrost komórek T.Miano przeciwciała - naukowcy odkryli, iż czosnek pomógł zwiększyć miano przeciwciał. Oznacza to, iż we krwi było więcej przeciwciał gotowych do zwalczania określonych bakterii lub wirusów.
Chociaż te odkrycia są imponujące, badania nie pokazują jeszcze mechanizmu, który bezpośrednio łączy spożywanie czosnku ze zwalczaniem chorób. Tu wciąż potrzebne jest więcej badań.
Czosnek może poprawić przepływ krwi
Wiadomo już na pewno, iż czosnek może pozytywnie wpływać na przepływ krwi przez ciało, co może pośrednio wspierać pracę także układu odpornościowego.
W badaniu z udziałem dwóch grup osób, z których jedna przyjmowała tabletki z czosnkiem w proszku, a druga placebo zawierające skrobię kukurydzianą, stwierdzono, iż grupa przyjmująca ekstrakt czosnkowy miała lepiej funkcjonującą wewnętrzną warstwę naczyń krwionośnych, zwanej śródbłonkiem. Według Cleveland Clinic śródbłonek pomaga kontrolować przepływ krwi.
NCCIH zauważa z kolei, iż najsilniejsze dowody na korzystny wpływ czosnku na organizm leżą w jego umiejętności obniżania poziomu cholesterolu we krwi. Zaznaczają jednak, iż efekty są ograniczone, a poprawa jest widoczna po około ośmiu tygodniach.
Niektóre badania sugerują z kolei, iż przyjmowanie czosnku doustnie może umiarkowanie obniżyć ciśnienie krwi, zarówno u osób z nadciśnieniem, jak i z prawidłowym ciśnieniem. Czosnek, stosowany pod opieką wykwalifikowanego specjalisty, może więc pomóc w leczeniu nadciśnienia.
Czosnek może wspomagać wchłanianie cynku i wzmacniać odporność
Zdaniem naukowców z Mayo Clinic działanie czosnku na odporność może mieć związek z przyswajaniem cynku. Pierwiastek ten wspomaga układ odpornościowy wspierając wzrost komórek układu odpornościowego, takich jak limfocyty, neutrofile i makrofagi, oraz poprawiając ich funkcjonowanie. Obniżona odporność może być objawem niedoboru cynku, który występuje najczęściej u osób mających problemy z wchłanianiem składników odżywczych. Natomiast niektóre związki zawarte w czosnku mogą pomóc organizmowi wchłonąć bardziej efektywnie cynk. Jedno z badań porównało wchłanianie cynku przez organizm myszy. Podano im sole cynku wytwarzane w laboratoriu, oraz połączenie cynku i polisacharydami z czosnku. Suplement złożony charakteryzował się lepszą biodostępnością.
Czosnek pomaga radzić sobie ze stresem i wzmacnia odporność
Inną teorię mają z kolei badacze z Cleveland Clinic - zauwżają, iż to przewlekły stres może wpływać na układ odpornościowy, zmniejszając liczbę limfocytów krążących we krwi. Oznacza to, iż prowadząc stresujący tryb życia, możesz być bardziej narażony na wirusy i inne infekcje.
Badanie przeprowadzone w 2019 r. wykazało, iż u myszy 500 miligramów surowego ekstraktu z czosnku na kilogram masy ciała może zrównoważyć wywołane stresem zmiany w chemikaliach mózgu, zmniejszyć poziom hormonów stresu i poprawić działanie przeciwutleniaczy, które chronią komórki przed uszkodzeniem przez stres. Choć niestety nie można odnieść wyników badań na myszach do ludzi, odkrycia te stanowią interesującą podstawę do przyszłych badań.
Jak stosować czosnek dla wzmocnienia odporności?
Obecnie jednak żadne badanie nie określiłoby ilości czosnku, którą należałoby przyjmować w celach wspierania odporności. Róże źródła wskazują, iż dzienna dawka czosnku przyjmowanego dla wsparcia odporności zależy od indywidualnych potrzeb, jednak ogólnie zaleca się spożywanie 1-2 ząbków czosnku dziennie.
Spożywanie większych ilości może prowadzić do podrażnienia przewodu pokarmowego lub innych skutków ubocznych, dlatego warto zaczynać od mniejszych dawek i obserwować reakcję organizmu.
Autorzy badania z 2018 r. wyjaśnili, iż allicyna zwykle powstaje w jelitach po zjedzeniu czosnku, więc dokładne określenie jej ilości — i najlepszego sposobu na jej dostarczenie — może być trudne. Specjaliście podkreślają, iż allicyna uwalniana jest podczas miażdżenia lub żucia ząbków, sugerując, iż surowa postać będzie najlepsza. Na tym polu jednak nie ma zgody - inne publikacje podkreślają, iż organizm człowieka najlepiej radzi sobie z wykorzystaniem czosnku w postaci kapsułek z proszkiem i tabletek, które nie docierają do jelit, czyli tzw. tabletek nieenterycznych. Jeszcze inne badania zaskoczyły wnioskami, jakoby gotowany lub marynowany czosnek uwolnił więcej allicyny, niż spodziewali się naukowcy - nie należy więc jego przetworzonej formy skreślać ze swojego menu - wręcz przeciwnie.
Stosowanie czosnku - przeciwwskazania i środki ostrożności
Czosnek jest na ogół bezpieczny, zwłąszcza spożywany jako przyuprawa, w ilości, jaką zwykle wrzuca się do makaronu lub potraw smażonych na patelni.
Do skutków ubocznych lub efektów zjedzenia zbyt dużej ilości czosnku mogą należeć:
Zapach ciała - nieprzyjemny zapach oddechuRozstrój żołądka i zgaga - te skutki uboczne mogą się nasilić po zjedzeniu surowego czosnku; przyjmowanie dużych ilości czosnku może też nasilić objawy choroby wrzodowej żołądka;Interakcje z lekami - czosnek może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami. Długotrwałe stosowanie suplementów czosnku zawierających allicynę może zmniejszać skuteczność sakwinawiru (leku stosowanego w leczeniu HIV). Osoby przyjmujące ten lek powinny skonsultować się z lekarzem przed użyciem czosnku. Należy także zachować ostrożność przy stosowaniu leków przeciwzakrzepowych, ponieważ czosnek może zwiększać ryzyko krwawienia.Osoby przyjmujące leki rozrzedzające krew, takie jak warfaryna, lub osoby, które niedługo będą operowane, powinny poinformować lekarza, jeżeli planują stosowanie suplementów zawierających czosnek, ponieważ czosnek może zwiększać ryzyko krwawienia.
Jeśli rozważasz przyjmowanie suplementów z czosnkiem wspomagających odporność, najpierw skonsultuj się z lekarzem. Pamiętaj, iż wszelkie kroki mające na celu poprawę zdrowia układu odpornościowego powinny być częścią zróżnicowanej, odżywczej diety bogatej w owoce i warzywa oraz zrównoważonego stylu życia obejmującego regularne ćwiczenia, odpowiednią dawkę snu i próby oganiczenia stresu.
Źródła:
https://www.urmc.rochester.edu/encyclopedia/content.aspx?contenttypeid=19&contentid=Garlic
https://www.everydayhealth.com/cold-flu-pictures/ways-garlic-boosts-immunity.aspx
CZYTAJ TAKŻE:
