Objawy infekcji u dziecka są często niespecyficzne. W takich sytuacjach pomocne może być badanie CRP, czyli białka C-reaktywnego. To prosty test laboratoryjny, który pozwala wykryć stan zapalny w organizmie
Co to jest CRP i jak działa ten marker?
CRP, czyli białko C-reaktywne, to substancja produkowana przez wątrobę w odpowiedzi na proces zapalny toczący się w organizmie, który może być spowodowany przez infekcję (wirusową lub bakteryjną), ale także przez uraz, operację, reakcję autoimmunologiczną czy inne zaburzenia.
Po pojawieniu się stanu zapalnego stężenie CRP we krwi rośnie bardzo szybko. To sprawia, iż badanie CRP jest czułym wskaźnikiem toczącego się procesu chorobowego. Wysoki poziom CRP może być sygnałem, iż organizm walczy z infekcją lub z innym zagrożeniem. Nie pokazuje jednak, co dokładnie wywołało stan zapalny. Nie rozróżnia rodzaju infekcji ani jej lokalizacji. To marker nieswoisty – informuje jedynie, iż w organizmie dzieje się coś niepokojącego i warto przyjrzeć się temu dokładniej. Dlatego badanie CRP zwykle wykonuje się razem z innymi analizami oraz na podstawie objawów, które zgłasza pacjent.
Kiedy warto zbadać CRP u dziecka?
Badanie CRP u dziecka może być pomocne, gdy ma ono gorączkę, jest osłabione, skarży się na ból gardła lub ma inne objawy sugerujące infekcję, ale trudno jednoznacznie określić jej przyczynę.
W takich sytuacjach CRP pozwala ocenić, czy organizm reaguje na infekcję wirusową (zwykle obserwuje się wówczas umiarkowany wzrost CRP), czy może chodzi o zakażenie bakteryjne, przy którym stężenie białka C-reaktywnego często gwałtownie rośnie.
Lekarz może zlecić oznaczenie CRP m.in. przy podejrzeniu zapalenia płuc, ucha środkowego, dróg moczowych, a także przy przedłużających się lub nawracających infekcjach.
Jak wygląda badanie CRP i jak interpretować wynik?
Badanie polega na pobraniu próbki krwi z żyły, podobnie jak w przypadku innych badań laboratoryjnych. Wynik jest dostępny tego samego dnia.
Normy CRP u dzieci są zbliżone do wartości obowiązujących u dorosłych. Najczęściej przyjmuje się następujące zakresy:
- poniżej 5 mg/l – wynik prawidłowy,
- 5–40 mg/l – może wskazywać na infekcję wirusową,
- 40–100 mg/l – często świadczy o zakażeniu bakteryjnym,
- powyżej 100 mg/l – zwykle sugeruje poważniejszy stan zapalny.
Domowy test CRP dla dzieci – czy warto go wykonać?
Na rynku dostępne są szybkie testy CRP do samodzielnego wykonania w domu. Badanie jest proste i niemal bezbolesne. W zestawie znajduje się specjalny nakłuwacz, którym pobiera się kilka kropel krwi z opuszki palca. Następnie próbkę miesza się z dołączonym roztworem i nanosi na płytkę testową. Wynik pojawia się po około 5 minutach.
Jeśli w próbce znajduje się białko C-reaktywne, dojdzie do reakcji z obecnymi w teście przeciwciałami anty-CRP. Na płytce pojawią się linie wskazujące poziom CRP w jednym z trzech zakresów:
- do 10 mg/l – poziom fizjologiczny, brak infekcji bakteryjnej,
- 10–30 mg/l – może świadczyć o infekcji wirusowej,
- powyżej 30 mg/l – z dużym prawdopodobieństwem wskazuje na infekcję bakteryjną.
Domowy test CRP może być pomocnym narzędziem dla rodziców, zwłaszcza gdy dziecko gorączkuje, a dostęp do lekarza jest utrudniony. Należy jednak pamiętać, iż wynik testu nie zastępuje profesjonalnej diagnozy. jeżeli CRP jest podwyższone lub objawy nie ustępują mimo prawidłowego wyniku, należy skonsultować się z lekarzem, który zadecyduje o dalszym postępowaniu.
