Tekst: dr n. med. i n. o zdr. Anna Ratuszniak
Hałas to główny czynnik środowiskowy wpływający negatywnie na nasz słuch, stąd niezwykle ważne jest zapobieganie długotrwałej ekspozycji na podwyższone decybele, a tam, gdzie jest to wskazane – stosowanie środków ochrony indywidualnej.
W wykładzie przybliżono założenia koncepcji One Health i w tym kontekście omówiono czynniki, które aktualnie mają największy wpływ na słuch człowieka. W myśl tej koncepcji środowisko człowieka ze światem roślinnym i zwierzęcym oraz zdrowie i funkcjonowanie populacji ludzkiej pozostają w ścisłym związku, wzajemnie na siebie oddziałując. Przedstawienie czynników środowiskowych, mających wpływ na słuch, poprzedzono przedstawieniem pozostałych czynników, które mogą determinować niedosłuch, tj. czynników genetycznych, okołoporodowych i innych. Omówiono również związek niedosłyszenia z wiekiem. Jednak najistotniejszym w obecnych czasach czynnikiem, który negatywnie oddziałuje na słuch człowieka i otaczające go środowisko, jest hałas.
Słuch może być uszkodzony przez różnego pochodzenia hałas środowiskowy, hałas w miejscu pracy, nagłe sygnały o bardzo dużym poziomie ciśnienia akustycznego czy głośną muzykę słuchaną przez słuchawki. Zaprezentowano fizyczne wykładniki hałasu determinujące jego szkodliwe oddziaływanie, w tym poziom natężenia i jego zmienność w czasie oraz czas ekspozycji.
Przedstawiono dane liczbowe pochodzące z raportu Europejskiej Agencji Środowiska z 2020 roku mówiące o skutkach hałasu środowiskowego w Europie. Podczas wykładu omówiono konsekwencje narażenia na hałas, w tym bezpośrednie i pośrednie jego oddziaływanie na organizm człowieka, także na słuch, ale także negatywny wpływ na świat roślin i zwierząt. Przedstawiono mechanizm powstawania urazu akustycznego oraz zwrócono uwagę na to, kto jest najbardziej narażony na wystąpienie tego zjawiska. W tym kontekście podkreślono, jak ważna jest szybka interwencja w przypadku pojawiających się trudności ze słyszeniem i rozumieniem mowy. Obecne możliwości leczniczo-terapeutyczne obejmujące m.in. leczenie farmakologiczne, chirurgiczne, jak i protezowanie słuchu dają szansę na lepsze funkcjonowanie słuchowe oraz poprawę jakości życia. Odpowiedni sposób postępowania zaleci lekarz laryngolog/audiolog we współpracy z innymi specjalistami.
Globalnie istotnego znaczenia nabiera rozważanie modernizacji i zmian procesów technologicznych w celu redukcji hałasu, a prowadzenie zdrowego trybu życia, unikanie hałasu, regularne badanie słuchu i korzystanie z pomocy specjalisty, gdy pojawiają się pierwsze problemy ze słuchem. W celu zwrócenia uwagi na powszechne występowanie hałasu w życiu ludzi oraz uświadomienie, jak szkodliwy wpływ na nas ma to zjawisko, dzień 25 kwietnia ustanowiono Międzynarodowym Dniem Świadomości Zagrożenia Hałasem.
Foto: pixabay.com
Link do nagrania: Co dziś wpływa na nasz słuch i jak sobie pomóc, kiedy pojawiają się trudności? https://www.youtube.com/embed/na3hHD2n1VM&t=1874s
