Autor: Paweł Użwa
Nie chcę zaczynać tego artykułu od lamentu, ale nie sposób pominąć dyskomfort, jaki sprawia mi wyjście z domu na dłuższy czas zapominając słuchawek. Uwielbiam, gdy towarzyszy mi muzyka, która w zależności od mojego nastroju może być albo radosna, albo melancholijna. Warto jednak zastanowić się, czy to moje samopoczucie wpływa na wybór utworów, czy może to muzyka kształtuje moje emocje? Możliwe, iż odpowiedzi na to pytanie nie znajdziecie w niniejszym artykule, jednak postaram się przedstawić Wam fascynującą (psychologiczną) moc muzyki.
Czym w ogóle jest muzyka?
Zadając Wikipedii to pytanie, otrzymałem poniższą definicję: “Muzyka to sztuka organizacji struktur dźwiękowych w czasie; jedna z dziedzin sztuk pięknych, która dzięki dźwięków wpływa na psychikę.”Jednakże, różni artyści podchodzą do tego zagadnienia nieco inaczej. Stefan Żeromski, na przykład, opisał muzykę jako „córkę wszystkich muz”, Beethoven uważał, iż jest ona „potrzebą narodów”, a Pitagoras twierdził, iż „budzi w sercu pragnienie dobrych czynów”. Muzyka jest przedstawiana z różnych perspektyw, co sprawia, iż jej definicja staje się bardziej wielowymiarowa i bogatsza.
źródło zdjęcia: https://www.ipphone-warehouse.com/blog/what-is-a-voip-headset/
W latach 50. XX wieku w Stanach Zjednoczonych zaobserwowano korzystny wpływ muzyki na psychikę oraz układ nerwowy człowieka. Obserwacje te obejmowały poprawę samopoczucia, zmniejszenie napięcia mięśniowego oraz lepsze funkcjonowanie układów: nerwowego, oddechowego i krwionośnego. Nic więc dziwnego, iż postanowiono kontynuować badania w tym zakresie, zdając sobie sprawę z potencjalnych korzyści, jakie muzyka może przynieść w dziedzinie zdrowia psychicznego i fizycznego.
Warto podkreślić, jak korzystny muzyka ma wpływ na nasze samopoczucie.Muzykoterapia jest procesem, w którym wykwalifikowany muzykoterapeuta posługuje się muzyką lub jej elementami w celu przywracania zdrowia, poprawy funkcjonowania lub wspierania rozwoju osób z różnorodnymi potrzebami natury emocjonalnej, fizycznej, umysłowej, społecznej lub duchowej.
Muzykoterapia poprawia jakość życia zdrowych ludzi oraz spełnia potrzeby osób dotkniętych niepełnosprawnością i chorobami. Jej interwencje mogą być zaprojektowane tak, by:
– poprawić samopoczucie,
– radzić sobie ze stresem,- łagodzić ból,- wyrażać emocje,- poprawiać pamięć i komunikację interpersonalną,- ułatwić fizyczną rehabilitację.
Jeżeli uznamy chorobę za pewnego rodzaju zakłócenie, brak równowagi i komunikacji, możemy wierzyć, iż muzyka stanowi istotny most, umożliwiający odbudowę zdrowia poprzez przezwyciężenie blokad w przepływie komunikacji. Muzykoterapia, swoim działaniem, może istotnie przyczynić się do odzyskania równowagi i pełni zdrowia.
Obecnie muzykoterapia znajduje zastosowanie w szerokim spektrum przypadłości u ludzi w każdym wieku. Istnieje wiele powszechnych obszarów zastosowań, w tym:
*Edukacja (autyzm, nadpobudliwość, zespół Downa)
Zdrowie psychiczne (depresja, lęki)
*Medycyna (onkologia, ból, pacjenci na oddziałach intensywnej terapii)
Geriatria (demencja)
Muzykoterapia, jako skuteczna forma terapii, jest coraz bardziej doceniana i wykorzystywana w różnych dziedzinach, co potwierdza jej wszechstronny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne jednostki.
Wiemy już, iż muzykę można skutecznie wykorzystać w terapii. Pojawia się jednak fundamentalne pytanie: jak?
Muzyka może wpływać na różne aspekty.
Psychologiczne: tworząc pozytywne lub negatywne skojarzenia związane z danym utworem.
Fizjologiczne: regulując różne funkcje organizmu.
Wibracyjne: dźwięki aktywujące różne procesy biochemiczne na poziomie komórkowym.
Komunikatywne: umożliwiając nawiązywanie nowych znajomości.
Głównym fizjologicznym przejawem wpływu muzyki na nastrój jest aktywacja autonomicznego układu nerwowego. Muzyka potrafi wywoływać intensywne emocje, co nie bez powodu sprawia, iż jest często używana w filmach do budowania atmosfery i prowadzenia widzów przez fabułę. Wpływ muzyki na poziom pobudzenia człowieka jest istotny, co potwierdza jej zdolność do generowania różnorodnych doznań emocjonalnych.
Z drugiej strony muzykę można wykorzystać w terapii pacjentów cierpiących na różne choroby, takie jak nowotwór, zaawansowana skleroza czy stany lękowe. Muzyka może również przyspieszyć proces powrotu do zdrowia po operacjach, wypadkach i poważnych urazach. Trudniej jest leczyć dolegliwości fizyczne, gdy osoba czuje się przytłoczona i boryka się z objawami depresji. W takich sytuacjach muzyka może okazać się balsamem dla duszy.
Słuchanie pewnych piosenek przed snem może pomóc nam zapaść w głębszy, bardziej regenerujący sen.
Rada dla ciebie: jeżeli masz kłopoty z zasypianiem, to może warto spędzić kilka chwil na stworzeniu specjalnej playlisty ze spokojnymi piosenkami. Możesz skorzystać też z gotowych w sieci – ale pamiętaj, każdy ma swój gust! Położysz się, włączysz ulubione melodie, i zobaczysz jak magia muzyki zacznie działać. Oczywiście, jeżeli masz problemy ze snem na stałe, to może już trzeba popatrzeć na to bardziej poważnie i skonsultować się z lekarzem.
Regularne słuchanie muzyki wykazuje istotny wpływ na różne aspekty naszego życia. Oto kilka obszarów, na które muzyka może mieć pozytywny wpływ:
Przyspieszenie nauki języków i zwiększenie kreatywności: Muzyka może być skutecznym narzędziem w procesie nauki języków obcych, pomagając w zapamiętywaniu słownictwa i struktur gramatycznych. Ponadto, korzystanie z muzyki może stymulować kreatywność, pobudzając wyobraźnię i pomagając w tworzeniu nowych pomysłów.
Przyspieszenie leczenia chorób układu nerwowego: Istnieją badania sugerujące, iż muzyka może być skutecznym środkiem wspomagającym terapię osób z chorobami układu nerwowego, takimi jak Alzheimer, Parkinson czy autyzm. Muzyka może wpływać na funkcje mózgu, stymulując pozytywne zmiany i wspierając procesy leczenia.
Wspomaganie leczenia zaburzeń psychicznych i emocjonalnych: Regularne słuchanie muzyki może mieć korzystny wpływ na zdrowie psychiczne. Muzyka może być używana jako narzędzie terapeutyczne w leczeniu stanów lękowych, depresji, a także wspomagająco w leczeniu niskiego poczucia własnej wartości i innych problemów emocjonalnych. Odpowiednio dobrana muzyka może działać kojąco i inspirująco, pomagając w radzeniu sobie z trudnościami psychicznymi.
Warto jednak pamiętać, iż wpływ muzyki na każdą osobę może być indywidualny, a skuteczność terapeutyczna może zależeć od preferencji muzycznych i kontekstu stosowania.
Cześć, mam na imię Paweł.
Studiuje psychologię i niedługo już rozpocznę swoją karierę zawodową. Interesuje się tematyką zaburzeń nastrojów oraz kwestiami relacji międzyludzkich.