
Od 1 maja 2025 roku działa program „Moje Zdrowie – bilans zdrowia osoby dorosłej”. To nowa odsłona profilaktyki zdrowotnej, która zastępuje dotychczasową „Profilaktykę 40 PLUS” i obejmuje wszystkich dorosłych od 20. roku życia. Celem programu jest wczesne wykrywanie chorób przewlekłych i nowotworowych, a także opracowanie indywidualnych rekomendacji prozdrowotnych.
Jak to działa?
Program rozpoczyna się od wypełnienia ankiety zdrowotnej – online przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP), w aplikacji mojeIKP lub bezpośrednio w przychodni. Na podstawie odpowiedzi generowany jest Indywidualny Plan Zdrowotny (IPZ). Taki plan zawiera konkretne zalecenia: badania diagnostyczne, konsultacje lekarskie, działania profilaktyczne i edukacyjne, a także propozycję szczepień i interwencji wspierających zdrowie.
Zakres badań
W ramach bilansu przewidziano zestaw podstawowych badań laboratoryjnych:
- morfologia krwi,
- poziom glukozy,
- lipidogram (cholesterol całkowity, LDL, HDL, trójglicerydy),
- poziom kreatyniny i wskaźnik eGFR (funkcja nerek),
- TSH (ocena czynności tarczycy),
- ogólne badanie moczu.
W zależności od wieku pacjenta, płci i danych z ankiety, lekarz może rozszerzyć diagnostykę o dodatkowe badania:
- enzymy wątrobowe (ALT, AST, GGTP),
- oznaczenie PSA (u mężczyzn – ocena ryzyka przerostu prostaty),
- przeciwciała anty-HCV (wykrywanie zakażenia wirusem HCV),
- lipoproteina(a) – badanie wykonywane raz w życiu między 20. a 40. rokiem życia w celu oceny ryzyka sercowo-naczyniowego.
Podczas wizyty podsumowującej wykonywane są także pomiary antropometryczne i podstawowe oceny stanu zdrowia: ciśnienie tętnicze, tętno, masa ciała, wzrost, obwód talii i bioder. Dalej, na ich podstawie specjalista oblicza są wskaźniki BMI i WHR. Podczas wizyty lekarz lub pielęgniarka omawiają wyniki badań i ankiety. Każdy pacjent otrzymuje Indywidualny Plan Zdrowotny z listą zaleceń dotyczących stylu życia, żywienia, aktywności fizycznej oraz wykazu dalszych, wskazanych badań i konsultacji. W związku z tym plan może zawierać także propozycję konkretnych szczepień lub skierowanie do programów edukacyjnych i profilaktycznych.
Dla kogo i jak często?
Program przeznaczony jest dla wszystkich dorosłych:
- w wieku 20–49 lat – bilans zdrowia można wykonać raz na 5 lat,
- po ukończeniu 50. roku życia – co 3 lata.
Osoby, które wcześniej korzystały z programu „Profilaktyka 40 PLUS”, mogą przystąpić do bilansu po upływie 12 miesięcy od ostatnich badań.
Profilaktyka nowotworowa – istotny element bilansu zdrowia
Niektóre z badań wykonywanych w ramach bilansu zdrowia osoby dorosłej mogą odegrać istotną rolę w wykrywaniu wczesnych sygnałów chorób nowotworowych. Morfologia krwi dostarcza informacji o stanie układu krwiotwórczego – nieprawidłowości w liczbie i strukturze komórek krwi mogą wskazywać na konieczność dalszej diagnostyki, m.in. w kierunku białaczek lub chłoniaków.
U mężczyzn po 40. roku życia istotnym elementem profilaktyki jest oznaczenie poziomu PSA, stosowane w ocenie ryzyka raka prostaty. Badanie to pozwala wykryć niepokojące zmiany na bardzo wczesnym etapie, często jeszcze przed pojawieniem się objawów klinicznych. Warto również zwrócić uwagę na test wykrywający przeciwciała anty-HCV – przewlekłe zakażenie wirusem HCV jest jednym z głównych czynników rozwoju raka wątroby. W związku z czym wczesna diagnoza umożliwia szybkie wdrożenie leczenia i ograniczenie ryzyka powikłań onkologicznych.
Wyniki tych badań, połączone z konsultacją lekarską i oceną czynników ryzyka, mogą stanowić punkt wyjścia do dalszej diagnostyki i zaplanowania indywidualnych działań profilaktycznych.
Zachęcamy do udziału. Wypełnienie ankiety to pierwszy krok który może pomóc w wykryciu problemów zdrowotnych na bardzo wczesnym etapie. Konkludując, program „Moje Zdrowie” pozwala podejmować świadome decyzje zdrowotne i planować działania profilaktyczne, zanim pojawią się objawy choroby. Więcej informacji oraz szczegóły dostępne są na stronie:
pacjent.gov.pl/program-moje-zdrowie
Bezpłatny bilans zdrowia osoby dorosłej – sprawdź, co oferuje program „Moje Zdrowie” © Alivia Onkofundacja.