Bezpłatne szczepienia przeciw krztuścowi kobiet w ciąży

Od 15 października 2024 r. kobiety w ciąży mogą bezpłatnie zaszczepić się przeciw krztuścowi w przychodniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). To szczepienie chroni kobietę zarówno w ciąży, jak i po porodzie oraz noworodka przed zachorowaniem i hospitalizacją w pierwszych miesiącach życia.

Krztusiec jest ostrą chorobą dróg oddechowych, głównie wieku dziecięcego, wywoływaną przez bakterie Bordetella pertussis. Choroba stanowi największe zagrożenie dla populacji najbardziej wrażliwej- niemowląt w pierwszych 6 miesiącach życia, które ze względu na wiek nie mogą być jeszcze w pełni zaszczepione. Charakterystycznym objawem choroby jest długotrwale utrzymujący się napadowy kaszel z wydzielaniem lepkiej plwociny. Najcięższy przebieg krztuśca u niemowląt przebiega z krztuszeniem, łapaniem powietrza, bradykardią, bezdechem. Mogą występować powikłania: zapalenia płuc, nadciśnienie płucne, krwotoki dospojówkowe, przepuklina, drgawki, encefalopatia. Ponad 80% ogółu hospitalizacji z powodu krztuśca dotyczy niemowląt do 6. miesiąca życia. Śmiertelność szacowana jest na 1% wśród niemowląt.

W celu biernej ochrony niemowlęcia w pierwszych miesiącach życia kobietom w ciąży zaleca się szczepienie przeciw krztuścowi preparatem skojarzonym przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi o zmniejszonej zawartości antygenów błonicy i krztuśca. Korzyści ze szczepienia w postaci wzmocnienia odporności odnosi również zaszczepiona kobieta. Szczepienie przeciw krztuścowi od 2012 r. jest szczepieniem zalecanym w Programie Szczepień Ochronnych, wykonywanym w POZ. Zgodnie z rekomendacjami Zespołu ds. Szczepień Ochronnych zabezpieczony został dostęp do bezpłatnej szczepionki przeciw krztuścowi w przychodniach POZ przez Ministra Zdrowia celem zaszczepienia kobiet w ciąży po ukończeniu 27. do 36. tygodnia ciąży, w terminie ustalonym indywidualnie przez lekarza przeprowadzającego badanie kwalifikacyjne w celu wykluczenia przeciwwskazań 1Zgodnie z art. 19 ust. 7 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. 2024 poz. 924) do wykonania szczepienia. Kobiecie w ciąży może być podawana szczepionka Adacel lub Boostrix lub ich pochodne ze składnikiem polio.

Bezpieczeństwo szczepień. Szczepienie kobiety w ciąży przeciw krztuścowi jest bezpieczne. Potwierdzono bezpieczeństwo podania szczepionki kobietom w ciąży, które otrzymały wcześniej dawkę przypominającą Tdap/Td/T. Szczepionka Tdap powinna być podawana w każdej ciąży. Przegląd systematycznego piśmiennictwa analizy bezpieczeństwa szczepienia przeciw krztuścowi preparatem Tdap w ≥27. tygodniu ciąży nie wykazał niepokojących sygnałów w kwestii wystąpienia niekorzystnych zdarzeń położniczych i neonatologicznych8. Szczepionka Tdap może być podawana kobiecie w ciąży w czasie tej samej wizyty szczepiennej, podczas której podawana jest szczepionka przeciw grypie.

Jak się zaszczepić

Jeśli jesteś w ciąży i chcesz się zaszczepić przeciwko krztuścowi, to od 15 października:

• zgłoś się do swojego lekarza POZ i umów termin wizyty,
• przyjdź do POZ na szczepienie w wyznaczonym terminie.

Przychodnia POZ może tę szczepionkę zamówić samodzielnie w Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (PSSE).

Informacja Ministra Zdrowia dot. realizacji bezpłatnego szczepienia przeciw
krztuścowi dla kobiet w ciąży w ramach podstawowej opieki zdrowotnej od dnia
15.10.2024 r.