Ośrodek Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów z Poznania realizuje na terenie Wielkopolski bezpłatny program przygotowany z myślą o osobach chorych onkologicznie. Projekt pn. „Rehabilitacja pacjentów onkologicznych w wieku 18-64 lata, z terenu Wielkopolski, realizowana przez OPEN S.A. w latach 2021-2023” jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Rehabilitacja realizowana jest w pięciu miastach Wielkopolski – w Poznaniu, Koninie, Kaliszu, Pile i Lesznie. Udział w projekcie jest bezpłatny i nie wymaga skierowania.
Rehabilitacja pacjentów onkologicznych w Wielkopolsce
O projekcie opowiada dr n. med. Dariusz Godlewski – lekarz onkolog, specjalista zdrowia publicznego, Prezes OPEN S.A.
Panie Doktorze, co wyróżnia ten projekt i skąd wziął się w OPEN pomysł rehabilitacji pacjentów onkologicznych?
Dariusz Godlewski (DG): To jest nowość w OPEN, nowość w Wielkopolsce i chyba nowość w kraju. Jest to program, który opracowaliśmy wzorując się na rozwiązanych, które funkcjonują w krajach Europy Zachodniej. Istotą programu jest to, aby pacjent po zakończonym leczeniu onkologicznym lub choćby już w trakcie leczenia onkologicznego, miał możliwość skorzystania kompleksowo z usług fizjoterapeuty, dietetyka i psychologa. Chodzi o to, żeby pomóc mu odnaleźć się w nowej rzeczywistości, a tę nową rzeczywistość kreuje choroba nowotworowa.
Nie musimy się przekonywać, iż choroba nowotworowa w momencie, kiedy ktoś dowiaduje się o tym, iż właśnie jego dotknęła, przewraca całe życie. Przewraca życie jego, jego rodziny. W związku z tym, na tym pierwszym etapie ta pomoc jest niezbędna, bo to jak sobie poukładamy życie codzienne, jak poukładamy sobie relacje z członkami rodziny, jaki sobie narzucimy reżim, jak nauczymy się reagować na skutki przebytego leczenia, skutki uboczne między innymi niektórych leków – od tego będzie zależało to jak dalej będziemy w życiu funkcjonowali. Amerykanie mówią, iż pacjent onkologiczny jest wtedy wyleczony, kiedy może wrócić do maksymalnego poziomu sprawności, który miał przed zachorowaniem.
Kto może skorzystać ze wsparcia w ramach projektu?
DG: Do udziału w rehabilitacji zapraszamy osoby w wieku 18 – 64 lata, które aktualnie chorują lub w przeszłości chorowały na nowotwór złośliwy. Z programu mogą skorzystać osoby mieszkające, pracujące lub uczące się w Wielkopolsce.
Kierujemy działania do osób chorujących onkologicznie, które mają szansę na aktywizację zawodową, stąd ograniczenie wieku do 64 roku życia.
Dodatkowo, w wybranych wizytach razem z pacjentem udział mogą wziąć osoby z jego otoczenia – członkowie rodziny czy przyjaciele. Osoby te z jednej strony same są wsparciem dla pacjenta, a z drugiej – czasem to także one takiego wsparcia mogą potrzebować.
Co kryje się pod hasłem rehabilitacja onkologiczna?
DG: Rehabilitacja w projekcie obejmuje fizjoterapię, wsparcie psychologa i dietetyka. Wszystko rozpoczyna się od spotkania z onkologiem, ponieważ jest to kwestia weryfikacji dokumentacji medycznej, ale także sprawdzenia czy wszystkie działania, które możemy zaproponować, akurat u tej osoby mogą być wykorzystane. Jest to też czasem uświadomienie pacjentowi co może mu dać taka rehabilitacja, ponieważ mimo wszystko dla części osób jest to wielka niewiadoma. Niektórzy usłyszeli o programie, ale do końca nie są przekonani, iż jest im to potrzebne. Zależało nam na tym, żeby taki program realizować na zasadzie takiego partnerstwa, z pełną świadomością pacjenta i osób, które w tym uczestniczą.
Uczestnicy współpracują z fizjoterapeutami, dietetykami i psychologami indywidualnie, są prowadzeni przez jednego specjalistę z danej dziedziny. Dodatkowo mogą też brać udział w spotkaniach grupowych z psychologiem i warsztatach z dietetykiem. Ten program ma też wartość dydaktyczną. My przekazujemy pewne informacje, które mogą okazać się przydatne danej osobie już po zakończeniu programu. Ustawienie diety w odpowiedni sposób, konsultacje psychologiczne, które pomagają identyfikować te obszary, które choroba nowotworowa zdewastowała i nauka tego jak sobie z tym radzić, to jest coś co jest bardzo potrzebne. Chcemy, żeby osoby, które opuszczają projekt i kończą rehabilitację wiedziały co robić by utrzymać lub wzmocnić jej efekt.
Kto dotychczas zgłosił się do projektu?
DG: Mamy pacjentów w różnych fazach leczenia. Pacjentów, którzy są świeżo po diagnozie i pomagamy im przygotować się do zabiegu, takich którzy są w trakcie aktywnego leczenia, ale też takich którzy są wiele lat po zakończeniu leczenia. Każdemu taka rehabilitacja, w różnym zakresie, jest potrzebna.
W Polsce ludzie po zakończonym leczeniu wychodzą ze szpitala i często bywają bezradni. Czują się pozostawieni sami sobie i ewentualnie korzystają z wizyt kontrolnych w ośrodkach, w których się leczyli. Są oni wklejani w rzeczywistość, w której kiedyś funkcjonowali i nie bardzo wiedzą jak sobie z tym wszystkim poradzić. Nie zawsze też w czasie leczenia onkologicznego mieli kontakt z psychologiem czy dietetykiem na oddziale szpitalnym. To jest pewien mankament.
Inną istotną kwestią jest właśnie fizjoterapia, usprawnianie przy niektórych schorzeniach, tam gdzie leczenie było bardzo agresywne czy powodujące trwałe skutki uboczne. W tych sytuacjach trzeba się nauczyć funkcjonować w zmienionych realiach i minimalizować te skutki. Ta choroba stygmatyzuje, jednak i tutaj trzeba dokładać wszelkich starań, żeby poza sukcesem terapeutycznym, który będzie widoczny w wynikach badań kontrolnych, również osiągnąć sukces związany z codziennym funkcjonowaniem tej osoby. To jest bardzo ważne.
Informacje o projekcie dostępne są na stronie rehabilitacja-open.pl.
