Badanie: czy kobiety są lepszymi chirurgami od mężczyzn?

Na łamach czasopisma medycznego „Journal of The American Medical Association Surgery” (JAMA) opublikowano badania dotyczące tego, czy rezultaty operacji chirurgicznej są lepsze, o ile operuje kobieta. Naukowcy przyjrzeli się występowaniu zdarzeń niepożądanych, powikłań, a także zgonom po operacji. Wyniki badań są zaskakujące.

Amerykańscy badacze przeanalizowali powikłania medyczne, ponowne hospitalizacje oraz wskaźniki śmiertelności występujące po operacjach u niemal 1,2 mln pacjentów leczonych w latach 2007-2019 – ponad 150 tys. leczonych było przez kobiety, a ponad 1 mln przez mężczyzn. Badanie objęło 25 różnych, nagłych lub planowanych operacji – serca, mózgu, kości lub naczyń krwionośnych.

O 25 proc. niższe ryzyko zgonu rok po operacji

90 dni po operacji, jak pokazały badania, 13,9 proc. pacjentów leczonych przez chirurgów-mężczyzn doświadczyło zdarzeń niepożądanych, które obejmują m.in. problemy wymagające kolejnej operacji czy poważne infekcje lub zawały serca. W sytuacjach, gdy operację przeprowadzała kobieta, wskaźnik ten wyniósł 12,5 proc. Jak wskazano w analizach, pacjenci leczeni przez kobiety odnieśli wyraźniejsze korzyści w ciągu roku po operacji. Wskaźnik powikłań wyniósł 20,7 proc. w porównaniu z 25 proc. u pacjentów operowanych przez mężczyzn.

Przyglądając się zgonom po operacjach, badacze zauważyli jeszcze większą różnicę. Otóż pacjenci operowani przez mężczyzn mieli o 25 proc. wyższe ryzyko zgonu rok po operacji w porównaniu z tymi operowanymi przez kobiety.

– Po uwzględnieniu charakterystyki pacjenta, zabiegu, chirurga, anestezjologa i szpitala, wyniki tego badania kohortowego sugerują, iż u pacjentów leczonych przez chirurgów płci żeńskiej odsetek niekorzystnych wyników pooperacyjnych, w tym zgonów po 90 dniach i roku po operacji, jest niższy w porównaniu z pacjentami leczonymi przez chirurgów płci męskiej. Odkrycia te dodatkowo potwierdzają różnice w wynikach leczenia pacjentów ze względu na płeć lekarza, co uzasadnia głębsze badania dotyczące przyczyn leżących u podstaw i potencjalnych rozwiązań – podkreślają badacze.

Dlaczego w chirurgii wciąż jest mało kobiet?

W Polsce, jak wynika z badania przeprowadzonego za zlecenie Fundacji „Kobiety w chirurgii”, kobiety stanowią ponad 13 proc. kadry wszystkich chirurgów. Sytuacja chirurżek nie jest łatwa – jak wynika z badania 57 proc. kobiet w tym zawodzie zgłosiło doświadczenie mobbingu, a 39 proc. miało do czynienia z dyskryminacją ze względu na płeć.

W rozmowie z ForumLeczeniaRan.pl w 2022 r. założycielka Fundacji „Kobiety w chirurgii”, chirurżka Małgorzata Nowosad, podkreślała, iż kobiety niejednokrotnie spotykają się z sugestiami, iż chirurgia nie jest dla nich odpowiednią specjalizacją. Wynika to m.in. z przekonania, iż poświęcając się karierze, chirurżki zaniedbują rodzinę, w tym opiekę nad dziećmi, a w związku z tym nie powinny podejmować pracy w tym zawodzie. Inne krzywdzące stwierdzenia, które często słyszą medyczki, dotyczą stereotypowo przypisywanych im cech charakteru. Zdaniem wielu przedstawicieli środowiska medycznego ze względu na rzekomo przesadną empatię i zbytnią emocjonalność kobiety nie są w stanie dobrze wykonywać pracy chirurga.

Fundacja przeprowadziła również inne badanie, w którym udział wzięły 472 kobiety – lekarki, pielęgniarki i położne, pracujące w specjalizacjach zabiegowych. Aż 57 proc. ankietowanych zgłosiło, iż w miejscu pracy padło ofiarami dyskryminacji: stosowano wobec nich przemoc psychiczną i fizyczną, zastraszano, upokarzano i umniejszano ich kompetencje.

Źródła: PAP, JAMA Surgery