Afty u dzieci – przyczyny i sposoby radzenia sobie z problemem

Zdjęcie: Afty u dzieci. Przyczyny powstawania i sposoby leczenia aft

Zmiany zapalne błony śluzowej jamy ustnej u dzieci to częsty powód wizyt u lekarza. Mogą mieć one postać pleśniawek lub aft, czyli owrzodzeń i nadżerek. Czynnikiem etiologicznym pleśniawek są drożdżaki, natomiast afty zwykle wywołują wirusy lub uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej1. Aftowe zapalenie jamy ustnej może powodować u dziecka ból i dyskomfort, przez co stanie się ono rozdrażnione i płaczliwe. Dlatego warto ulżyć mu w cierpieniu, stosując sprawdzone sposoby na afty. Jak leczyć afty u dzieci? Kiedy udać się do lekarza? Odpowiadamy!

Afty u dzieci – co to za dolegliwość?

Pojęciem afty określa się owalne ubytki błony śluzowej jamy ustnej. Zmiany najczęściej lokalizują się na języku, dnie jamy ustnej, po wewnętrznej stronie policzków, na wargach, podniebieniu miękkim i twardym oraz na łukach podniebiennych. Afty u dzieci przybierają postać płytkich nadżerek lub owrzodzeń błony śluzowej jamy ustnej i cechują się nieregularnym kształtem¹. Mogą występować pojedynczo lub w skupiskach i rozwinąć się zarówno u małych, jak i starszych dzieci w wieku żłobkowym i przedszkolnym czy szkolnym.

Przyczyny powstawania aft

Różne są przyczyny powstawania aft u dzieci. Stosunkowo dużą rolę w występowaniu aft odgrywają czynniki genetyczne i predyspozycje rodzinne¹. Najczęstsze przyczyny powstawania aft u dzieci to m.in.^1,2:

• urazy jamy ustnej, np. działanie smoczka, skaleczenie podczas posiłku czy zbyt mocne szczotkowanie zębów,
• ząbkowanie,
• infekcje wirusowe i bakteryjne,
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• celiakia,
• choroba Leśniewskiego-Crohna,
• niedobór odporności,
• osłabienie i przemęczenie,
• stres,
• niedobór witamin i minerałów w diecie (witaminy B12, żelaza, kwasu foliowego),
• choroby ogólnoustrojowe.

Inną możliwą przyczyną powstawania aft u dzieci jest niewłaściwa higiena jamy ustnej.

Rodzice często zastanawiają się, czy afty są zaraźliwe i czy dziecko mogło je złapać od kogoś z bliskiego otoczenia. Z uwagi na to, iż bolesne nadżerki w jamie ustnej nie są spowodowane infekcją wirusową ani bakteryjną, nie da się nimi zarazić. Mogą one jednak pojawiać się w przebiegu zakażeń o różnej etiologii.

Jakie są objawy aft u dzieci?

Afty w jamie ustnej pokryte są szarożółtym lub białym nalotem, otoczone czerwoną obwódką i miejscowym stanem zapalnym. Zmiany mogą być różnej wielkości: od 1 mm do 3 cm. Wywołują dolegliwości bólowe, obrzęk śluzówki jamy ustnej, a przy próbie ich usunięcia może pojawić się krwawienie. Na 1–2 dni wcześniej w miejscach jamy ustnej, gdzie później rozwiną się zmiany, może wystąpić swędzenie, mrowienie i pieczenie^1,2.

Czy z aftami u dziecka trzeba iść do lekarza?

Zmiany w jamie ustnej u dziecka takie jak owrzodzenia i nadżerki zwykle można leczyć samodzielnie przy zastosowaniu ogólnodostępnych leków¹. jeżeli jednak wraz z aftami pojawią się objawy takie jak silny ból gardła, powiększenie węzłów chłonnych i podwyższona temperatura, to wtedy należy udać się do lekarza, ponieważ wtedy najprawdopodobniej mamy do czynienia z anginą ropną wymagającą zastosowania antybiotykoterapii³. Bezwzględnie skonsultować się z lekarzem trzeba wtedy, gdy będziemy mieć do czynienia z nawracającymi aftami. Wtedy konieczna jest diagnostyka w celu wykluczenia poważnych chorób, w których przebiegu mogą pojawiać się afty.

Afty u dzieci – leczenie

Choć afty po kilku dniach zwykle znikają samoistnie, warto ulżyć dziecku w bólu, stosując miejscowe leki o przeciwzapalnym i przeciwbólowym działaniu. W aptekach bez recepty kupić można żele, maści, spraye oraz płyny do płukania jamy ustnej przeznaczone do leczenia zmian, jakie pojawiają się na błonie śluzowej jamy ustnej. Preparaty te najczęściej zawierają składniki o działaniu odkażającym, ściągającym i znieczulającym¹.

Na afty u dziecka zastosować można Sachol Kids – żel do stosowania w jamie ustnej wykazujący działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne i przeciwbólowe. Żel na afty Sachol łagodzi ból, przyspiesza gojenie aft i nie wywołuje uczucia pieczenia⁴.

Domowe sposoby na afty

Aby przyspieszyć gojenie aft wewnątrz jamy ustnej, należy przede wszystkim przestrzegać zasad higieny jamy ustnej. Ponadto należy unikać podawania dziecku słonych, kwaśnych, ostrych i pikantnych pokarmów. Pewną poprawę przynieść mogą ziołowe płukanki, np. z szałwii lub rumianku oraz smarowanie zmian olejkiem z drzewa herbacianego lub aloesem¹.

Bibliografia:

1. Kociszewska-Najman B. i inni, Pleśniawki i afty jamy ustnej niemowląt – rozpoznanie i leczenie, Postępy Neonatologii, 2018.
2. Kuźnik M., Afty – przyczyny i leczenie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/stomatologia/choroby-i-leczenie-przyzebia/295854,afty-przyczyny-i-leczenie (dostęp: 2022.09.27.)).
3. Skotnicka B., Angina – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna praktyczna dla pacjentów, 2022 (witryna internetowa: https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/choroby/laryngologia/78438,zapalenie-gardla-i-angina (dostęp: 2022.09.27.)).
4. Witryna internetowa: https://sachol.com.pl (dostęp: 2022.09.27.).

Sachol Kids to żel na afty i aftowe zapalenie jamy ustnej u dzieci w wieku powyżej 30 miesięcy.

Producent: Farmaceutici Procemsa S.p.A. Reklama prowadzona przez Bausch & Lomb Poland Sp. z o.o.

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.

Materiał partnera (wp/12), fot. Adobestock (757505012)