16 Dni Przeciwko Przemocy ze względu na płeć

16 Dni Akcji Przeciwko Przemocy ze względu na płeć to międzynarodowa kampania przeciwko przemocy wobec kobiet i dziewcząt. Akcja rozpoczyna się 25 listopada w Dzień Przeciw Przemocy wobec Kobiet, a kończy 10 grudnia w Dzień Praw Człowieka. Kampania #16dniprzeciwkoprzemocy ma za zadanie zwiększyć świadomość społeczeństwa na temat różnych form przemocy wobec kobiet oraz wyeliminować wszelkie formy przemocy wobec kobiet.

Czym jest przemoc położnicza i ginekologiczna

Dyskusja o przemocy położniczej trwa na całym świecie. Światowa Organizacja Zdrowia zwraca uwagę na ten problem i wzywa organizacje i rządy państw do prac nad poprawą jakości opieki okołoporodowej i eliminowania nadużyć, w szczególności nadużyć w postaci braku szacunku do kobiet. Sformułowanie „przemoc położnicza” nie wskazuje na konkretne osoby jako sprawców, ale na moment jej stosowania oraz na kontekst, w jakim do niej dochodzi. Sprawcami przemocy położniczej mogą być zarówno lekarze, lekarki, położne, neonatolodzy, anestezjolodzy, jak i inne osoby zaangażowane w opiekę nad kobietą podczas porodu.

Przemoc położnicza i ginekologiczna to jeden z przejawów przemocy ze względu na płeć, przemocy wobec kobiet i przemocy seksualnej. Są to nadużycia, których dopuszczają się osoby sprawujące opiekę wobec kobiety w okresie okołoporodowym lub w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych z zakresu ginekologii. Mogą to być: przemoc fizyczna (np. przytrzymywanie siłą w miejscu), psychiczna (obrażanie, ignorowanie, umniejszanie), seksualna (np. badanie wewnętrzne bez zgody).

Skutki przemocy położniczej

Według Fundacji Rodzić po Ludzku przemoc położnicza to naruszenie praw człowieka i problem, który dotyczy każdej kobiety, niezależnie od wieku, statusu społecznego czy miejsca zamieszkania. Każda kobieta ma prawo do pełnej zgody na wszelkie interwencje medyczne i decyzji dotyczących swojego ciała. Przemoc położnicza ma długotrwałe konsekwencje zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Kobiety, które zostały poddane przemocy tego rodzaju, mogą cierpieć na zespół stresu pourazowego (PTSD), depresję poporodową, a doświadczenie to może negatywnie wpływać na ich ogólne samopoczucie, relacje rodzinne oraz zdolność do opieki nad dzieckiem.

Kampania #przemocpołożniczaSTOP

Fundacja Rodzić po Ludzku stoi na stanowisku, iż konieczne jest uznanie krzywdy kobiet doświadczających przemocy położniczej, aby móc skutecznie przeciwdziałać temu zjawisku. Kampania #przemocpołożniczaSTOP ma na celu podniesienie świadomości w społeczeństwie oraz uwrażliwienie na problem. Świadome użycie sformułowania „przemoc położnicza” w kampanii ma ogromne znaczenie w kontekście uznania i walki z tym zjawiskiem.

Kampania oparta jest na rachunku krzywd, które Justyna Dąbrowska wymieniła w swojej książce Przeprowadzę cię na drugi brzeg. Rozmowy o porodzie, traumie i ukojeniu. To 10 konkretnych przejawów przemocy, publikowanych w czasie trwania kampanii, których ilustracją są anonimowe cytaty z ankiet Głos Matek. To słowa kobiet, które doświadczyły tych rodzajów przemocy położniczej.

W opinii Fundacji perspektywa językowa odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu rzeczywistości społecznej. Dlatego jednocześnie w trakcie kampanii wskazujemy drugą stronę – a co za tym idzie – kierunek zmian. Tym kierunkiem zmian są propozycje odwrotne do rachunku krzywd oraz komentarze z podziękowaniami od kobiet dla położnych, które wpłynęły na konkurs Anioły Rodzić po Ludzku.

Kampania #przemocpołożniczaSTOP w ramach 16 Dni Przeciwko Przemocy to czas, by głośno mówić o przemocy położniczej i przypominać, iż każda kobieta ma prawo do szacunku, godności i bezpieczeństwa podczas porodu. Dzięki tej kampanii możemy wskazać kierunki zmiany – piętnować złe praktyki okołoporodowe oraz wzmacniać dobre.

Przeciwstawianie się przemocy położniczej wymaga naszych wspólnych działań i zaangażowania całego społeczeństwa.

Co możesz zrobić?

1. jeżeli urodziłaś dziecko w latach 2022-2024 wypełnij ankietę Głos Matek https://ankieta.rodzicpoludzku.pl/

2. jeżeli doświadczyłaś przemocy położniczej i ginekologicznej, zgłoś naruszenie swoich praw, na przykład dzięki formularza https://rodzicpoludzku.pl/zglos-naruszenie/

3. jeżeli jesteś świadkiem przemocy położniczej i ginekologicznej – reaguj, sprzeciw się!

4. Wspieraj działania Fundacji Rodzić po Ludzku, która walczy ze zjawiskiem przemocy położniczej na wielu poziomach – prowadzi interwencje w placówkach i ranking szpitali, porady prawne, działania rzecznicze u decydentów i edukację. Wspierając działania Fundacji Rodzić po Ludzku możesz pomóc zapewnić kobietom szacunek i godność w wyjątkowym momencie narodzin www.rodzicpoludzku.pl/wspieram

Chcesz wiedzieć więcej?

• Artykuł: Czym jest przemoc położnicza i ginekologiczna
• Sprzeciw Fundacji Rodzić po Ludzku wobec odrzucenia określenia przemoc położnicza