Otępienie (potocznie demencja) to choroba, która wpływa na zdolność do myślenia, pamięci i codziennych czynności. Wczesne objawy otępienia mogą być niestety łatwo przeoczone lub zbagatelizowane. Jednakże wczesne wykrycie choroby może pomóc w zapobieganiu postępującej utracie funkcji poznawczych. Dlatego, zachęcam do zapoznania się z 11 wczesnymi objawami otępienia.
Kto może zachorować na otępienie?
Otępienie może dotknąć ludzi w różnym wieku. Jednak najczęściej pojawia się u osób starszych. Zgodnie z badaniami, ryzyko zachorowania na otępienie wzrasta wraz z wiekiem. Przy czym większość przypadków diagnozuje się u osób powyżej 65 roku życia. Jednakże, otępienie nie jest naturalnym procesem starzenia się. Nie dotyczy każdej starszej osoby.
Godnym uwagi jest fakt, iż otępienie może również pojawić się u młodszych osób – czasami już w wieku 30 lat. Zwykle jest to związane z chorobami genetycznymi lub neurologicznymi. Więcej o otępieniu można przeczytać w artykule Depresja a otępienie – co mają wspólnego?
11 wczesnych objawów otępienia
Wiele objawów demencji o wczesnym i późniejszym początku jest bardzo podobnych. Z pewnością jednak można wyodrębnić wczesne objawy otępienia. Charakteryzują się najczęściej zmianami nastroju, osobowości, zachowania lub zdolności komunikacyjnych.
Oto 11 wczesnych objawów otępienia wyodrębnionych przez profesora Matthewa Cohena, który pracuje na Uniwersytecie Delaware.
1. Zaniki pamięci i trudności z myśleniem. Przykładowo częste zadawanie tych samych pytań, czy coraz częstsze korzystanie z pomocy jak karteczki samoprzylepne w celu zapamiętywania różnych rzeczy.
2. Pojawienie się trudność w zarządzaniu pieniędzmi i zwiększona podatność na oszustwa. Przykładowo trudności w terminowym wysyłaniu przelewów czy kupowanie produktów w absurdalnie wysokich cenach.
3. Dobrze znane zadania stają się coraz trudniejsze do wykonania. Przykładowo trudność w dotarciu do znanego miejsca czy niemożność przypomnienia sobie zasad ulubionej planszówki.
4. Dezorientacja w czasie i miejscu. Przykładowo tracenie orientacji w dniach tygodnia, porach dnia.
5. Zmiany w percepcji wzrokowej. Przykładowo zmiany w widzeniu przestrzennym – trudności w ocenianiu odległości leżących przedmiotów.
6. Trudności z mową i językiem pisanym. Przykładowo problemy ze znalezieniem odpowiedniego słowa czy też ze śledzeniem treści rozmowy.
7. Gubienie rzeczy. Przykładowo odkładanie rzeczy w niewłaściwe miejsca i oskarżanie innych o kradzież.
8. Podejmowanie złych decyzji lub decyzji, które nie są dla siebie typowe.
9. Poświęcanie mniejszej uwagi higienie osobistej. Przykładowo zaprzestanie wykonywania makijażu czy codziennych kąpieli.
10. Wycofanie się z życia społecznego oraz zawodowego. Przykładowo zaprzestanie chodzenia do znajomych, rezygnacja z hobby.
11. Zmiany nastroju i osobowości. Przykładowo pojawienie się drażliwości, podejrzliwości, lęku, depresji, zapominanie zasad kultury osobistej.
Co zrobić widząc u siebie wczesne objawy otępienia?
Pierwszym krokiem podczas zauważenia u siebie wczesnych objawów otępienia powinien być kontakt z lekarzem pierwszego kontaktu, lekarzem rodzinnym. Lekarz analizuje stan zdrowia pacjenta i prawdopodobnie skieruje pacjenta do specjalisty – neurologa lub psychiatry na dalszą diagnostykę. Pacjent może również sam udać się do psychiatry bez skierowania.
Nie ma lekarstwa na otępienie. Jednakże wcześnie wykryte objawy mogą być kontrolowane, co może pomóc w spowolnieniu postępu choroby i poprawie jakości życia. W zależności od rodzaju otępienia, leczenie może obejmować stosowanie leków, zmianę stylu życia czy leczenie zachowawcze.
Ważne jest, aby kontynuować aktywność fizyczną, regularnie ćwiczyć mózg i utrzymywać zdrową dietę. To wymagające samodyscypliny, ale proste sposoby na poprawę funkcjonowania mózgu i zapobieganiu szybkiemu pogorszeniu się objawów otępienia. Podczas zauważenia u siebie wczesnych objawów otępienia wsparcie ze strony rodziny i przyjaciół jest również nieocenione. Dlatego warto prosić o pomoc i z niej korzystać.