Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Zbigniew Derdziuk, poinformował, iż liczba osób korzystających ze zwolnień lekarskich z powodu zaburzeń psychicznych wzrosła o 40 proc. w ciągu zaledwie pięciu lat. Problemy ze zdrowiem psychicznym stają się coraz większym wyzwaniem społecznym i ekonomicznym w Polsce.
Polacy chorują psychicznie coraz częściej. Statystyki niepokoją
Podczas panelu „Zdrowie i polityka” na 17. Europejskim Kongresie Gospodarczym w Katowicach, Derdziuk podkreślił, iż w 2024 roku Polacy przebywali na zwolnieniach lekarskich przez łącznie ponad 290 milionów dni. Ta liczba obejmuje nie tylko choroby własne, ale także opiekę nad dziećmi lub innymi członkami rodziny.
Najbardziej niepokojące są jednak dane dotyczące zdrowia psychicznego. W porównaniu do 2019 roku, czyli okresu sprzed pandemii, liczba zaświadczeń lekarskich związanych z zaburzeniami psychicznymi i zachowania wzrosła o 38,1 proc., a liczba dni absencji – aż o 50,1 proc.
Kto choruje najczęściej? Młodzi dorośli na czele
Z raportu ZUS wynika, iż w 2024 roku wystawiono ponad 1,6 mln zwolnień lekarskich związanych z problemami psychicznymi. Przełożyło się to na ponad 30,3 miliona dni nieobecności w pracy. Zaburzenia te stanowiły ponad 12 proc. wszystkich dni zwolnień.
Najwięcej takich absencji odnotowano wśród osób w wieku od 30 do 39 lat – w tej grupie wiekowej aż 30,2 proc. dni zwolnień miało związek ze zdrowiem psychicznym. Kobiety z tego przedziału stanowiły 30,8 proc., a mężczyźni 29,2 proc.
Dzieci i młodzież również w kryzysie. Rzeczniczka apeluje o zmiany
Głos w sprawie sytuacji psychicznej młodych ludzi zabrała również Rzeczniczka Praw Dziecka, Monika Horna-Cieślak. Zwróciła uwagę, iż coraz więcej dzieci i nastolatków walczy z problemami emocjonalnymi, a obecne przepisy ograniczają ich dostęp do profesjonalnej pomocy.
Obecnie osoby poniżej 18. roku życia nie mogą skorzystać z wizyty u psychologa bez zgody rodzica. Jak zaznacza rzeczniczka, to często bariera nie do przejścia – szczególnie w sytuacjach, gdy to właśnie rodzic jest źródłem problemu albo gdy dziecko nie chce go martwić.
Pomoc psychologiczna już od 13. roku życia
W odpowiedzi na narastający kryzys, przy współpracy z organizacjami młodzieżowymi oraz poparciu Koalicji Obywatelskiej, powstał projekt ustawy, który umożliwi dostęp do pomocy psychologicznej bez zgody przedstawiciela ustawowego od 13. roku życia.
Projekt trafił już do sejmowej podkomisji i czeka na dalsze procedowanie. jeżeli przepisy wejdą w życie, mogą znacząco poprawić dostępność wsparcia psychologicznego dla nastolatków.
Statystyki przedstawione przez ZUS to nie tylko suche liczby – to obraz społeczeństwa, które coraz częściej nie radzi sobie z codziennym stresem, presją i zmieniającą się rzeczywistością. Eksperci są zgodni – potrzebne są systemowe rozwiązania, które obejmą nie tylko dorosłych, ale też dzieci i młodzież.
