W erze postępującej cyfryzacji i transformacji systemów płatniczych, wybitny ekspert ekonomii ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, profesor Tomasz Rostkowski, przedstawia najważniejsze argumenty w debacie nad przyszłością tradycyjnych form płatności. Jego analiza rzuca nowe światło na rolę gotówki we współczesnym społeczeństwie i wskazuje na często pomijane aspekty bezpieczeństwa finansowego.
Fot. Obraz zaprojektowany przez Warszawa w Pigułce wygenerowany w DALL·E 3
W świecie, gdzie transakcje cyfrowe stają się normą, eksperci zwracają uwagę na potencjalne zagrożenia związane z całkowitym uzależnieniem od systemów elektronicznych. Wydarzenia ostatnich lat pokazały, jak krucha może być infrastruktura cyfrowa w obliczu nieprzewidzianych okoliczności. Wystarczy wspomnieć o masowych awariach systemów bankowych czy blackoutach, które sparaliżowały całe miasta.
Szczególnie istotnym aspektem, na który wskazuje profesor Rostkowski, jest kwestia prywatności finansowej obywateli. W dobie rosnącego nadzoru cyfrowego, gotówka pozostaje jedynym środkiem płatniczym zapewniającym pełną anonimowość transakcji. To nie tylko kwestia wygody, ale fundamentalne prawo do prywatności, które w świecie cyfrowym staje się coraz bardziej zagrożone.
Wydarzenia z Kanady, gdzie rząd zamroził konta bankowe protestujących obywateli, stanowią przestrogę przed nadmierną centralizacją systemów płatniczych. Profesor podkreśla, iż możliwość korzystania z gotówki stanowi swoistą polisę ubezpieczeniową przed potencjalnym nadużyciem władzy państwowej w sferze finansowej.
Eksperci zwracają również uwagę na aspekt społeczny. Znacząca część społeczeństwa, szczególnie osoby starsze oraz mieszkańcy mniejszych miejscowości, przez cały czas preferuje tradycyjne formy płatności. Całkowite wyeliminowanie gotówki mogłoby prowadzić do wykluczenia finansowego tych grup społecznych.
Istotnym argumentem jest również kwestia bezpieczeństwa narodowego. W przypadku cyberataków lub poważnych awarii systemów informatycznych, gotówka może okazać się jedynym działającym środkiem płatniczym. Historia zna przypadki, gdy podczas kryzysów technologicznych czy naturalnych katastrof, to właśnie tradycyjny pieniądz umożliwiał funkcjonowanie gospodarki.
Profesor Rostkowski podkreśla, iż dyskusja o przyszłości pieniądza nie powinna sprowadzać się do prostego wyboru między nowoczesnością a tradycją. najważniejsze jest zachowanie równowagi i zapewnienie obywatelom możliwości wyboru formy płatności odpowiadającej ich potrzebom i preferencjom.
Eksperci wskazują również na psychologiczny aspekt posiadania fizycznej gotówki. Dla wielu osób możliwość bezpośredniego kontrolowania swoich środków finansowych ma znaczenie wykraczające poza praktyczne aspekty płatności. To poczucie bezpieczeństwa i niezależności, którego nie są w stanie zapewnić choćby najbardziej zaawansowane systemy płatności elektronicznych.
W kontekście globalnych trendów ekonomicznych, zachowanie dostępu do gotówki może okazać się kluczowym elementem stabilności finansowej i społecznej. Profesor Rostkowski argumentuje, iż różnorodność form płatności zwiększa odporność systemu finansowego na potencjalne kryzysy i zapewnia większą elastyczność w reagowaniu na nieprzewidziane sytuacje.
