Złe nawyki u chorych na POChP

oddychajmy.pl 3 lat temu

Niestety wielu chorych na POChP w chwili rozpoznania nie rezygnuje ze swoich przyzwyczajeń, nałogów i nawyków. Natomiast niektóre z nich mają najważniejsze znaczenie dla przebiegu choroby. Na przykład kontynuacja palenia papierosów może nasilać niekorzystne zjawiska związane z pogarszaniem się czynności płuc, pojawianiem się zaostrzeń, które wpływają zdecydowanie na jakość życia.

Zaostrzenia natomiast wiążą się ze wzrostem ryzyka hospitalizacji oraz rozwinięciem niewydolności oddechowej. W niektórych przypadkach, pomimo włączenia intensywnego leczenia, zaostrzenie choroby może prowadzić do zgonu.

Ogólne zasady żywienia dla chorych na POChP:

  • Kontynuowanie nałogu palenia papierosów – wiąże się bezpośrednio z szybszą utratą rezerw wentylacyjnych płuc.
  • Zaprzestanie lub niechęć do aktywności fizycznej – paradoksalnie, w dalszej perspektywie przyczyni się do zmniejszenia tolerancji wysiłku. Chorzy unikający aktywności fizycznej gorzej radzą sobie z dusznością (głównym objawem POChP).
  • Przyzwyczajenie do nieprawidłowej i niezdrowej diety – zdrowe odżywianie jako element szerokiego pojęcia jakim jest zdrowy styl życia polecane jest w profilaktyce wielu chorób. Wykazano również, iż zdrowa, odpowiednio zbilansowana dieta przynosi wymierne korzyści u chorych na różne przewlekłe choroby, nie tylko POChP. Pomaga utrzymać optymalną masę ciała, dostarcza potrzebnych witamin i mikroelementów. Stwarza dobre warunki dla rozwoju mikrobiomu obecnego w jelitach, co poprawia odporność organizmu.
  • Przyjmowanie leków tylko w razie objawów, choćby jeżeli zalecono leki kontrolujące do regularnego stosowania. Chociaż leki gwałtownie uwalniające od duszności mają swoje znaczenie w zwalczaniu objawów, to właśnie tzw. „leki kontrolujące” pełnią główną rolę w zapobieganiu zaostrzeniom oraz długofalowo zmniejszają objawy – to one mają przede wszystkim wpływ na przebieg POChP. Należy je przyjmować niezależnie od samopoczucia. A na wizycie u lekarza koniecznie zapytać, które leki zażywać stale, a które w razie duszności.
  • Wypijanie zbyt małych ilości płynów w ciągu doby – niedostateczna dobowa podaż płynów zwłaszcza u osób starszych ma negatywny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. Niestety to częsty problem u ludzi w podeszłym wieku. W zakresie układu oddechowego stan odwodnienia powoduje, iż wydzielina w drogach oddechowych staje sie lepka, a drzewo oskrzelowe nie oczyszcza się z niej prawidłowo, co potęguje uczucie duszności. Dorosły człowiek powinien wypijać średnio ok. 2 – 2,5 l płynów / dobę. Zapotrzebowanie na płyny rośnie wraz z temperaturą otoczenia, intensywnością pocenia się, obecnością stanów gorączkowych, czy duszności.
  • Unikanie szczepień przeciwko grypie – zakażenia wirusowe są główną przyczyną zaostrzeń u chorych na POChP, niejednokrotnie o ciężkim przebiegu. W przypadku większości tych zakażeń leczenie ma charakter objawowy. W przypadku wirusa grypy mamy możliwość zastosowania szczepionki, która poprzez czynne uodpornienie organizmu zapobiega rozwojowi poważnych powikłań, takich jak zapalenie płuc o ciężkim przebiegu, czy neuroinfekcja. Wykazano również, iż szczepionka jest bezpieczna i dobrze tolerowana. Ponadto zaleca się, aby chorzy na POChP, zwłaszcza powyżej 65 r.ż. szczepili się też przeciwko pneumokokom, co zredukuje ryzyko zapalenia płuc spowodowanego tym drobnoustrojem.
  • Zaniedbania w zakresie leczenia innych schorzeń współistniejących z POChP – np. cukrzycy czy choroby serca. Współistnienie wielu chorób u pacjenta z rozpoznanym POChP stanowi poważne wyzwanie zarówno dla lekarza sprawującego nad nim opiekę jak i dla samego chorego. Czasami obserwujemy, iż chorzy zmęczeni kolejnymi wizytami w przychodniach, przerażeni ilością zleceń, obarczeni rosnącymi kosztami swojego leczenia, wycofują się z uczestniczenia w procesie terapeutycznym. Każdy lekarz w codziennej praktyce spotkał się z pacjentem, który przyjmował leki tylko w trakcie hospitalizacji. Takie podejście grozi nasileniem objawów z innych narządów i układów np. chorób układu krążenia, cukrzycy, niedoczynności tarczycy czy niedokrwistości. Okazuje się, iż przekłada się to również na kontrolę objawów POChP i tolerancję stosowanego w tej chorobie leczenia.

Piśmiennictwo:
Budnik M et al. Journal of Education, Health and Sport. 2017; 7(6): 34-44.
Damps-Konstańska I et al. Medycyna Paliatywna w Praktyce 2016; 10 (1): 8–13
Johansson H et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2019; 14: 905‐909.
Hsieh MJ et al. J Formos Med Assoc. 2016; 115(8): 595‐601.
Halding AG et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2018; 13: 2075‐2088. Published 2018 Jul 4.
Halding AG et al. Int J Chron Obstruct Pulmon Dis. 2017; 12:1163‐1172. Published 2017 Apr 12.
Śliwiński P et al. Pneumonologia i Alergologia Polska 2014; 82 (3): 227–263

Idź do oryginalnego materiału