- Wkrótce zadzwoni pierwszy dzwonek.
- Zaczynamy kompletować wyprawkę szkolną — czas na wybór tornistra, piórnika i innych akcesoriów do pokoju dziecka.
- Pozornie proste wybory okazują się trudne. Od tego, czy wybierzemy dobrze, zależy zdrowie i komfort naszych pociech.
- Zastanawiasz się, jak dobrać odpowiedni plecak i stworzyć miejsce do nauki? Przeczytaj nasz Poradnik Pacjenta NFZ i zapewnij swojemu dziecku zdrowy start w nowy rok szkolny.
- Te zalecenie są szczególnie ważne, bo liczba małych pacjentów ze wadami postawy na Podkarpaciu jest duża.
ABC profilaktyki wad postawy
Dzieci w wieku szkolnym choćby kilkanaście godzin dziennie spędzają w pozycji siedzącej. Siedzą w szkole, podczas odrabiania lekcji i zajęć dodatkowych. Kiedy mają chwilę, odpoczywają… najczęściej również siedząc. Wtedy oglądają telewizję lub grają na komputerze bądź używają telefonu. Pozycja siedząca wpływa na rozwój wad postawy. Nie chodzi tylko o estetykę. Nieleczone wady są przyczyną wielu problemów zdrowotnych i mogą prowadzić choćby do kalectwa. jeżeli chcesz uniknąć rozwoju wad postawy u dziecka:
- zredukuj jego siedzący tryb życia
- zachęcaj dziecko do zwiększonej aktywności ruchowej
- ucz dziecko, jak utrzymywać prawidłową postawę ciała
- ogranicz korzystanie ze telefonów – nienaturalnie pochylona głowa nad telefonem obciąża odcinek szyjny
- odpowiednio dostosuj miejsce nauki i wypoczynku dziecka.
Czym są wady postawy?
Wady postawy to nieprawidłowe (niefizjologiczne) ułożenie ciała, które może prowadzić do bólu, dolegliwości neurologicznych i nieprawidłowego rozwoju narządów wewnętrznych. Wady postawy zwykle kojarzą nam się z krzywym kręgosłupem, ale dotyczą także:
- stóp
- kolan
- miednicy
- barków
- łopatek
- zaburzeń prawidłowego napięcia mięśniowego.
Zdrowie na pierwszym planie
Twoje dziecko przyjmuje złą postawę? A może zbyt dużo czasu spędza przed komputerem i telewizorem? Wady postawy to coraz większy problem dzieci w wieku szkolnym. Niestety, nieleczone z wiekiem pogłębiają się i utrwalają. O tym jak im zapobiegać rozmawiamy z dr Justyną Blodą – fizjoterapeutką pediatryczną.
Link do naszego YouTube:
Plecak ważna rzecz, na co zwracać uwagę?
Gdy dziecko rośne, kształtuje się jego sylwetka. Źle dobrany tornister może powodować lub pogłębiać wady postawy. Przeciążone i nieprawidłowo noszone tornistry szkolne są jednym z głównych czynników wpływających na występowanie wad postawy i bólu kręgosłupa u dzieci. Wybierając plecak do szkoły, kieruj się przede wszystkim dobrem dziecka. Estetyka powinna mieć drugorzędne znaczenie. Dobrze dobrany tornister pewien być:
- lekki – waga plecaka (razem z jego wyposażeniem) nie powinna przekraczać 10-15 proc. masy ciała dziecka
- dopasowany – dół tornistra powinien kończyć się na linii pleców, a góra przed karkiem
- ergonomiczny – usztywniana i wyprofilowana ścianka, która przylega do pleców
- praktyczny – równe, szerokie (co najmniej 4 cm) szelki, z możliwością regulacji ich długości
- bezpieczny – dodatkowe zapięcie spinające szelki z przodu klatki piersiowej
- widoczny – elementy odblaskowe zapewniające lepszą widoczność dziecka na drodze.
Zbyt ciężki tornister powoduje bóle kręgosłupa, które wynikają z przeciążenia mięśni. Te z kolei mogą doprowadzić do niekorzystnych zmian układu kostno-mięśniowego, a takie wady zostają do końca życia.
Jak przygotować miejsce do nauki?
- biurko, jeżeli to możliwe, ustaw tak, aby światło dzienne padało na nie z odpowiedniej strony, aby piszące na nim dziecko, nie zasłaniało go ręką
- włączona lampka biurkowa powinna oświetlić całą powierzchnię biurka
- krzesło wybierz z opcją regulacji wysokości siedziska i kąta nachylenia oparcia
- najlepiej gdyby było specjalnie wyprofilowane, umożliwiające podparcie lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Wysokość siedziska należy ustawić tak, żeby dziecko mogło siedzieć ze stopami swobodnie opartymi o podłogę
- jeśli przestrzeń w pokoju na to pozwoli, dokupmy dodatkowe siedzisko – może nim być duża piłka gimnastyczna lub taka do ćwiczeń, która relaksuje kręgosłup i zapobiega skrzywieniom jego dolnych odcinków oraz wzmacnia mięśnie.
Prawidłowa postawa przy biurku
Podczas siedzenia przy biurku dziecko powinno mieć:
- proste plecy
- stopy oparte o podłogę
- kolana ugięte pod kątem 90 stopni
- oparty o krzesło odcinek lędźwiowy kręgosłupa i piersiowy dolny
- przedramiona oparte na biurku
- głowę lekko pochyloną nad stołem.
Odpowiednie obuwie to klucz do prawidłowej postawy
Wybór obuwia dla dziecka do szkoły to nie lada wyzwanie. Ma ono ogromne znaczenie dla jego zdrowia i prawidłowej postawy. Dzieci spędzają w szkole wiele godzin, co sprawia, iż ich stopy intensywnie pracują. Niewłaściwie dobrane buty mogą prowadzić nie tylko do problemów ze stopami, ale także z całym układem ruchu, w tym z kręgosłupem i stawami.
Wybierasz obuwie dla dziecka? Zwróć uwagę na:
- elastyczność – powinno zginać się w obu kierunkach (bez wysiłku)
- lekkość – powinno być tak lekkie, jak to tylko możliwe
- odpowiedni kształt – który będzie odpowiadał anatomicznemu kształtowi stóp: odpowiednio szerokie w palcach (by ich nie uciskać) oraz węższe w okolicach pięty (by dobrze trzymać stopę)
- naturalne materiały – takie jak: skóra, bawełna czy wełna, żeby stopy mogły swobodnie oddychać i się nie pociły
- łatwość zakładania – wybierz buty, które dziecko bez trudu samodzielnie założy
- giętką, cienką i antypoślizgową podeszwę – np. z kauczuku, dzięki temu dziecko będzie bezpieczniejsze także na śliskich powierzchniach
- dopasowany rozmiar – buty nie powinny w żaden sposób uciskać stóp dziecka ani się z nich zsuwać
- dopasowanie do typu stopy – zależnie od tego czy jest ona wąska, szeroka, czy ma wysokie podbicie.
Kifoza, lordoza i skolioza – wyjaśniamy trudne terminy i podajemy statystyki
Nadmierna skrzywienie kręgosłupa, to poważna wada sylwetki. Lordoza to krzywizna polegająca na wygięciu kręgosłupa lekko ku przodowi, natomiast kifoza to fizjologiczne wygięcie kręgosłupa ku tyłowi. Skolioza zaś objawia się tym, iż zamiast naturalnego lekko łukowatego ułożenia kręgosłupa, przybiera on kształt litery „S”.
Kifoza i lordoza były w ubiegłym roku powodem korzystania z placówek ochrony zdrowia w przypadku 1723 dzieci. Skolioza jest znacznie częstsza. Był to powód wizyty w gabinetach aż 9701 dzieci.
Czy istnieje profilaktyka chroniąca przed takimi schorzeniami?
Tak, ma ona aż 10 punktów:
- Edukacja i świadomość rodziców: Rodzice powinni być świadomi znaczenia prawidłowej postawy u dzieci oraz jakie czynniki mogą wpływać na jej kształtowanie się.
- Regularne kontrole lekarskie, tzw. bilanse: Regularne wizyty kontrolne mogą pomóc w wczesnym wykrywaniu ewentualnych wad postawy.
- Zachowanie prawidłowej ergonomii: Zapewnienie dzieciom odpowiednio dopasowanych mebli do nauki oraz monitorowanie ich postawy podczas siedzenia, stania i chodzenia.
- Aktywność fizyczna: Regularna aktywność fizyczna, zwłaszcza ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu i brzucha, może pomóc w utrzymaniu prawidłowej postawy.
- Zdrowy styl życia: Promowanie zdrowego stylu życia, w tym zdrowej diety i unikanie nadmiernego obciążania kręgosłupa poprzez noszenie ciężkich plecaków czy siedzenie przed długo w komputerem.
- Ćwiczenia korekcyjne: W przypadku wykrycia wad postawy, ortopeda może zalecić odpowiednie ćwiczenia korekcyjne lub terapię fizyczną.
- Monitorowanie czasu spędzanego przed ekranem: Ograniczenie czasu spędzanego przed telewizorem, komputerem czy telefonem może zmniejszyć ryzyko przyjmowania nieprawidłowej postawy.
- Poprawne noszenie plecaków: Zapewnienie, iż plecaki dzieci są odpowiednio dopasowane do ich wzrostu i nie są przeciążone.
- Zdrowy sen: Zapewnienie dzieciom odpowiedniej ilości snu i odpowiedniego łóżka może również wspierać prawidłową postawę.
Regularne sprawdzanie wzrostu i wagi: Regularne monitorowanie wzrostu i wagi dziecka może pomóc w wczesnym wykrywaniu ewentualnych problemów z postawą.
