Kolejne mutacje wirusa wywołującego COVID-19 spowodowały zmiany w budowie białka kolca (białka S), wskutek czego powstał wariant omikron, który charakteryzuje zwiększona zdolność do transmisji, infekcyjności, a dodatkowo również do omijania odporności wywołanej przez wcześniejsze szczepienia.
Na szczęście omikron w populacji ogólnej zwykle jest przyczyną choroby o łagodnych objawach, mniej nasilonych niż w przypadku wcześniejszych wariantów.
Badanie obserwacyjne przeprowadzono w Holandii w kohorcie T2B (Target-to-B), która obejmowała grupę osób z autoimmunologicznymi chorobami zapalnymi w trakcie leczenia lub bez terapii lekami immunosupresyjnymi oraz grupę kontrolną osób zdrowych.
W okresie od 1 stycznia do 1 kwietnia 2022 r., kiedy dominowały zakażenia wariantem omikron, w grupie osób, które przeszły pełne szczepienie zachorowało około 30 proc. badanych. W podgrupie osób stosujących immunosupresyjne leki zakażenie SARS-COV-2 odnotowano u 472 z 1593 (29,6 proc.), a w grupie kontrolnej 181 z 579 (31,3 proc.). Częstość zachorowań (tzw. infekcji przełamujących pomimo przebytego szczepienia) wariantem omikron była wyższa niż w przypadku wcześniejszych wariantów, ale nie zaobserwowano większego odsetka zachorowań ani cięższego przebiegu choroby u osób stosujących leki immunosupresyjne. Na podstawie analizy statystycznej stwierdzono, iż czynnikiem ryzyka infekcji SARS-CoV-2 (omikron) jest słaba odpowiedź humoralna po przeprowadzeniu pełnego szczepienia podstawowego przeciwko COVID-19. Ponadto dowiedziono, iż przeprowadzenie dodatkowego szczepienia, jak również przebyta infekcja COVID-19 zmniejszają ryzyko infekcji przełamującej SARS-CoV-2 (omikron).
W przeprowadzonym badaniu obserwacyjnym stwierdzono w wyznaczonym okresie relatywnie wysoką częstość zakażeń SARS-CoV-2 u osób po pełnym szczepieniu, jednak należy zwrócić uwagę na fakt uzyskania podobnych wyników u osób z zapalnymi chorobami autoimmunologicznymi, które stosowały leki immunosupresyjne oraz osób z grupy kontrolnej. Ponieważ czynnikiem ryzyka infekcji SARS-CoV-2 (omikron) był brak tzw. serokonwersji po podstawowym szczepieniu, co często dotyczy chorych stosujących określone leki immunosupresyjne, wydaje się, iż wykonanie dodatkowego szczepienia u tych osób może przyczynić się do redukcji ryzyka ponownej infekcji.
Opracowanie: dr n. med. Ewa Morgiel