Kocanka piaskowa - co to za roślina?
Kocanka piaskowa to gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych, podobnie jak mniszek, chaber czy nagietek. Rośnie w większości państw Europy, w tym w Polsce, a także na Syberii. W naszym kraju objęta jest częściową ochroną gatunkową. Występuje pospolicie na glebach piaszczystych i suchych, na ugorach, nieużytkach, brzegach lasów, skarpach, przydrożach. To niewielka bylina osiągająca wysokość do 60 cm, pokryta srebrzystymi włoskami. Ma żółte, czasem pomarańczowe kwiaty, zwykle rurkowate, zebrane w kuliste koszyczki, które na szczycie pędu tworzą płaski, baldachokształtny kwiatostan. Wiele osób zwraca uwagę, iż koszyczki sprawiają wrażenie suchych kwiatów, choćby gdy są młode i jeszcze rosną.Reklama
Kocanka piaskowa kwitnie od czerwca do października. Jest znana od wieków przede wszystkim ze względu na lecznicze adekwatności. Niegdyś nazywana była "zielem/kwiatem nieśmiertelności".
Co zawiera kocanka piaskowa?
We współczesnym lecznictwie zastosowanie znajdują kwiatostany kocanek lub kwitnące główki rośliny. Najważniejszymi substancjami, jakie w nich znajdziemy, są flawonoidy - związki o cechach leczniczych wykazujące działanie prewencyjne w przypadku wielu schorzeń, zaliczane do szerokiej grupy związków określanej mianem antyoksydantów/przeciwutleniaczy. Roślina zawiera m.in. chalkony, karotenoidy, garbniki, kwasy organiczne, a także niewielkie ilości olejku eterycznego zawierającego ftalidy i kwasy fenolowe, w tym kwas kawowy.
Kocanka piaskowa - adekwatności
Właściwości kocanki piaskowej znane są od wieków. Owiana dobrą sławą stosowana jest po dziś dzień, głównie w chorobach układu pokarmowego. Znajdziemy ją też wśród składników mieszanek ziołowych usprawniających trawienie oraz żółciopędnych.
"Liczne badania wykazały ze związki czynne kocanek zmniejszają napięcie mięśni gładkich jelit, pęcherzyka żółciowego i przewodów żółciowych oraz zwieracza bańki wątrobowo-trzustkowej, przywracają im prawidłową ruchowość, zmniejszają opory dla prądu żółci, która łatwiej i regularniej dociera do dwunastnicy" - pisała o adekwatnościach kocanki piaskowej Barbara Bacler.
Czynne składniki kocanki działają rozkurczowo, żółciopędnie, żółciotwórczo i ochronnie na miąższ wątroby, poza tym antyseptycznie i przeciwzapalnie. Zwiększają nieznacznie wydzielanie soków trawiennych, pobudzają trawienie i wpływają korzystnie na pracę żołądka. Roślina ma mieć również wpływ na utrzymanie zdrowia trzustki.
Kocanka piaskowa i preparaty z nią w składzie znajdują zastosowanie m.in. w przypadku niewydolności wątroby, niedostatecznym wytwarzaniu żółci, w stanach skurczowych i zapalnych przewodów żółciowych, a także zastoju żółci i związanych z tym zaburzeniach trawiennych. Roślina działa pomocniczo w kamicy żółciowej, a także po operacjach dróg żółciowych.
Już w czasach średniowiecza kocanka piaskowa była stosowana na problemy z wątrobą, ale używano jej także w chorobach reumatycznych czy przy chorobach skórnych.
Jak kocanka działa na skórę? Co sprawia, iż jest stosowana także w kosmetyce? Produkty z nią w składzie pielęgnują m.in. podrażnioną skórę, ze skłonnością do suchości, likwidują stany zapalne i alergiczne, reklamowane są jako "opóźniające starzenie".
Jak stosuje się kocankę piaskową?
Napary i wyciągi z kocanki stosowane są przede wszystkim w schorzeniach układu pokarmowego, w dolegliwościach wątroby, pęcherzyka żółciowego lub trzustki. Kocanka jest też częstym składnikiem mieszanek ziołowych usprawniających trawienie oraz żółciopędnych.
Aby przygotować napar z kocanki, należy jedną łyżkę suszonych kwiatów zalać jedną szklanką wrzącej wody, przykryć i odstawić na 10-15 minut, a następnie odcedzić. Napar spożywa się przed posiłkami, zwykle 2-4 razy dziennie w ilości po pół szklanki. Co ważne, nie należy przekraczać porcji dziennej zalecanej przez producenta. Do naparu można dodać miodu.
Z kocanki przygotowuje się preparaty o działaniu żółciopędnym i żółciotwórczym. Istnieją przeciwwskazania do ich stosowania. Należą do nich przede wszystkim uczulenie na rośliny z rodziny astrowatych, a także niedrożność dróg żółciowych. Warto jednak skonsultować się z lekarzem jeszcze przed zastosowaniem kocanki, zwłaszcza przy różnych schorzeniach i w sytuacji, gdy przyjmuje się leki. Kocankę można np. stosować w kamicy żółciowej wyłącznie po konsultacji z lekarzem.
Źródła:
Zasoby gatunkowe cennych roślin leczniczych powiatu włoszczowskiego Część 2 - kocanki piaskowe Helichrysum arenarium (L.) Moench, Barbara Bacler, Annales Academiae Medicae Silesiensis.
https://alfa-lek.pl/pl/poradnik/82_choroby_ukladu_pokarmowego/768_kocanka_piaskowa.
CZYTAJ TAKŻE:
Chroni wątrobę, oczyszcza jelita i odkaża skórę. Herbatę z kwiatów lilaka pij teraz
