Wpływ psychiki na zdrowie fizyczne jest znaczący. Czasem człowiek cierpi na bóle głowy czy pleców lub ma problemy ze snem i układem trawiennym, jednak wszystkie wyniki badań są w normie i nie wykazują niczego niepokojącego. W takiej sytuacji można podejrzewać zaburzenia psychosomatyczne, z którymi może pomóc psycholog czy psychoterapeuta. Poznaj przyczyny i objawy tej dolegliwości oraz dowiedz się, jakie są zaburzenia psychosomatyczne, a także dostępne formy leczenia.
Zaburzenia psychosomatyczne – przykłady zachowań
Jak odróżnić objawy psychosomatyczne? Przy tego rodzaju objawach występuje ogólne pogorszenie się samopoczucia pacjenta bez żadnej określonej przyczyny, któremu towarzyszy dokuczliwy ból w różnych miejscach. Dodatkowo może pojawić się też uczucie wyczerpania, ogólnego zaniepokojenia bez konkretnego powodu. Pacjent może też mieć drżące ręce i skarżyć się na mocne bicie serca.
Przy objawach somatycznych (czyli fizycznych) często pojawia się potrzeba ciągłego robienia dodatkowych badań. Można też zauważyć, iż pacjent mocno skupia się na swoich problemach somatycznych, ale nie ma nad nimi kontroli. Wciąż o nich mówi, zwraca na nie uwagę w rozmowie, czasem używa tych dolegliwości jako wymówek. Pacjent może skarżyć się m.in. na bóle głowy, pleców, ale też problemy związane m.in. z układem oddechowym, układem krążenia czy przewodem pokarmowym.
Jakie są zaburzenia psychosomatyczne?
Do zaburzeń widocznych pod postacią somatyczną zalicza się m.in.:
- bóle psychogenne,
- zaburzenia autonomiczne, które występują pod postacią somatyczną,
- zaburzenia hipochondryczne,
- zaburzenia z somatyzacją (somatyzacyjne),
- zaburzenia niezróżnicowane, które pojawiają się pod postacią somatyczną.
Co oznaczają choroby psychosomatyczne?
Według definicji, którą stworzyła Światowa Organizacja Zdrowia, choroby psychosomatyczne występować mogą pod postacią zaburzeń funkcji lub zmian organicznych, które dotyczą poszczególnych układów i narządów. W przebiegu tych zmian czynniki psychiczne odgrywają istotną rolę w występowaniu objawów choroby, ich zaostrzeniu, ale też w zanikaniu choroby.
Zaburzenia psychosomatyczne – objawy
Jakie są objawy zaburzeń psychosomatycznych? Podstawowymi objawami jest to, iż pacjent zaczyna coraz częściej skarżyć się na odczucia, które pochodzą z ciała (są tzw. somy) i jest nimi zaabsorbowany.
Do objawów zalicza się problemy z układem trawiennym tj. m.in. nudności, wymioty czy bóle brzucha, problemy skórne, swędzenie, pieczenie, drętwienie (w przypadku zaburzeń z somatyzacją (somatyzacyjnych). jeżeli chodzi o zaburzenia autonomiczne, które ukazują się pod postacią somatyczną, to można wymienić objawy tj.: skargi na ból czy nieprawidłowe funkcjonowanie narządu lub układu, który pacjent uznaje za główne źródło swojej choroby. Może to być np.:
- układ krążenia i serce,
- przewód pokarmowy (zarówno górny, jak i dolny jego odcinek),
- układ moczowy,
- narządy płciowe, układ rozrodczy.
Oprócz powyższych objawów wymienić trzeba (w odniesieniu do zaburzeń hipochondrycznych) ciągłe obawy, przypuszczenia i próby udowodnienia pacjenta, iż cierpi na poważną chorobę. Do zaburzeń zaliczanych do uporczywych bólów psychogennych dodać można także silne bóle głowy i okolice odcinka lędźwiowo-krzyżowego.
Jakie przyczyny mają choroby psychosomatyczne?
Przyczyny mogą być różne. Specjaliści wskazują m.in. czynniki biologiczne, a także zaburzenia funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Wpływ mogą mieć także predyspozycje do występowania podobnych dolegliwości w rodzinie pacjenta. Przy omawianiu zaburzeń psychosomatycznych podstawową kwestią jest wpływ psychiki na zdrowie. Źródeł tej choroby można dopatrywać się bardzo często w nieuświadomionych problemach emocjonalnych. Na zaburzenia psychosomatyczne cierpią osoby przez długi czas narażone na wysoki poziom stresu oraz silne lęki, które w końcu zaczynają objawiać się różnymi dolegliwościami fizycznymi.
Psychika a zdrowie. Lista chorób psychosomatycznych
Podczas zaburzeń psychosomatycznych złe samopoczucie, ból i objawy chorobowe odczuwane przez ciało mają swój początek w psychice. To właśnie psychika pacjenta decyduje nie tylko o powstaniu, ale też o całym przebiegu choroby i nasilaniu się jej symptomów. Wpływ psychiki na zdrowie fizyczne jest tu więc kwestią nadrzędną. Związek między stanem chorobowym a kondycją psychiczną stanowi podstawową przesłankę do zakwalifikowania konkretnego zaburzenia u pacjenta jako zaburzenia psychosomatycznego. Istnieje długa lista schorzeń, których pojawienie się u człowieka może mieć podłoże w ludzkiej psychice. Do tych chorób należy m.in.:
- migrena,
- nadciśnienie,
- zaburzenia odżywiania,
- astma oskrzelowa,
- atopowe zapalenie skóry,
- wrzody żołądka,
- choroby jelita grubego,
- nadczynność tarczycy,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- alergie,
- choroby autoimmunologiczne.
Jak leczyć zaburzenia psychosomatyczne?
Aby odpowiednio zdiagnozować i leczyć zaburzenia psychosomatyczne potrzebny jest internista i psycholog, który posiada odpowiednią wiedzę w zakresie psychosomatyki, a także cechuje go indywidualne podejście do chorego. Kluczowym sposobem leczenia jest psychoterapia. Aby złagodzić dolegliwości, stosuje się także farmakoterapię. Trzeba podkreślić, iż w przypadku chorób psychosomatycznych zmiana stylu życia (m.in. zdrowa dieta, aktywność fizyczna, ćwiczenia relaksacyjne) znacznie ułatwiają i przyspieszają cały przebieg leczenia. Nasza oferta SUPER-ego zawiera wszystkie dostępne opcje specjalistycznych usług od diagnostyki psychiatrycznej i leczenia farmakologicznego po profesjonalną diagnostykę psychologiczną czy najnowsze metody psychoterapii. Zapraszamy do kontaktu.
