Wartość sprzedaży na polskim rynku e-aptek w 2023 r. osiągnęła wartość 1,892 mld zł (w cenach detalicznych) i była wyższa o 291 mln zł niż w 2022 r. Co więcej, 333 apteki stacjonarne zgłosiły zamiar prowadzenia sprzedaży wysyłkowej leków – czytamy w najnowszym raporcie IQVIA.
Firma IQVIA opublikowała raport „E-commerce na rynku farmaceutycznym 2024”, w którym dokonała analizy obecnych zjawisk i trendów na rynku e-commerce w Polsce.
Więcej marek i konkurencyjne ceny
Farmaceutyczny e-commerce jest kluczowym elementem cyfrowej transformacji systemu opieki zdrowotnej, która przyspieszyła w ostatnich latach.
Jak wynika z raportu, zwiększenie się liczby osób cierpiących na choroby przewlekłe, starzejąca się populacja oraz rosnąca świadomość zdrowia i dobrostanu sprawiają, iż konsumenci szukają efektywniejszych sposobów niż te dostępne w tradycyjnych schematach leczenia. Chcą wygodnych, łatwo dostępnych i spersonalizowanych zakupów.
Łatwość i możliwość porównywania cen, dyskrecja i prywatność zakupów online oraz rozwój telemedycyny dodatkowo zachęcają do korzystania z aptek internetowych.
Apteka internetowa to ogólnodostępna apteka, która oprócz działalności stacjonarnej prowadzi również sprzedaż wysyłkową produktów leczniczych dostępnych bez recepty (OTC), z wyłączeniem produktów, których wydawanie jest ograniczone wiekiem pacjenta. Oprócz leków można w niej również kupić suplementy zdrowotne, produkty wellness, produkty higieny osobistej i wyroby medyczne. Apteki internetowe oferują większą liczbę marek farmaceutycznych i produktów międzynarodowych niż apteki stacjonarne. Ze względu na niższe koszty ogólne w porównaniu z tradycyjnymi aptekami często mają też konkurencyjne ceny.
– W IQVIA nieustannie monitorujemy i analizujemy rynek farmaceutyczny. W ostatnich latach nasze dane wskazują na rosnące znaczenie rynku e-commerce dla segmentu Consumer Health, który obejmuje leki OTC, suplementy diety, wyroby medyczne i kosmetyki. Sprzedaż w aptekach internetowych rosła w tym czasie dwucyfrowo, a rok 2020 był rekordowy, kiedy dynamika wartości sprzedaży osiągnęła 45 proc. – powiedział Daniel Flis, General Manager, IQVIA Poland.
Zmiany w zachowaniach konsumentów
Ekspert wskazał, iż w kolejnych latach tempo wzrostu sprzedaży spadło, ale przez cały czas było dwukrotnie wyższe w porównaniu z aptekami stacjonarnymi.
– Farmaceutyczny e-commerce jest częścią większej cyfrowej transformacji w opiece zdrowotnej, która napędza zmiany w zachowaniach i oczekiwaniach konsumentów. Wierzymy, iż ten trend będzie się utrzymywał w nadchodzących latach i będziemy świadkami dalszego dynamicznego rozwoju w tym segmencie rynku – stwierdził Flis.
W aptekach internetowych najczęściej kupowane są produkty, których zakupy można zaplanować i które nie są natychmiast potrzebne pacjentom, takie jak witaminy i minerały, kosmetyki dla kobiet oraz inne artykuły związane z urodą. Większym zainteresowaniem klientów cieszą się także produkty z kategorii: żywność dla dzieci, kosmetyki do pielęgnacji włosów i skóry oraz środki do higieny intymnej.
Największa kategoria pod względem wartości sprzedaży w aptekach tradycyjnych, „przeziębienie i grypa”, w aptekach internetowych zajmuje dopiero szóste miejsce w rankingu ważności kategorii według wartości sprzedaży.
Jak wskazano w raporcie, rynek e-commerce umożliwia aptekom osiąganie kilkakrotnie wyższej sprzedaży w tym segmencie niż w tradycyjnych placówkach, a sieci aptek mogą również docierać do tych regionów, w których nie są fizycznie obecne.
Koncentracja rynku aptek internetowych
Firma zauważa, iż liczba aptek w Polsce systematycznie się zmniejsza, co skutkuje pogorszeniem dostępu pacjentów do aptek i leków.
Wzrost konkurencji na rynku aptek internetowych spowolnił w 2023 roku, a na rynku pojawiło się mniej nowych graczy, co doprowadziło do większej koncentracji rynku i udziałów: pięć największych aptek internetowych ma 64 proc. udziału, a kolejne pięć stanowi 20 proc. udziału.
Sprzedaż internetowa leków Rx?
W Polsce sprzedaż leków na receptę (Rx) przez internet jest w tej chwili prawnie zakazana. Zdaniem autorów raportu zmiana przepisów mogłaby jednak poprawić dostępność leków dla pacjentów, zwłaszcza tych przyjmujących leki w sposób ciągły lub długotrwały, lub mających problemy z mobilnością.
