Na czym polega i jak przebiega badanie mammograficzne?
Mammografia jest nieinwazyjnym badaniem wykorzystującym promieniowanie rentgenowskie, za pomocą którego możliwe jest uzyskanie bardzo dokładnych obrazów wewnętrznych struktur gruczołów piersiowych. W trakcie procedury pacjentka ubrana jest w specjalny fartuch, który chroni resztę ciała przed promieniami, które o ile nie mają celu diagnostycznego, nie powinny docierać do tkanek organizmu.
Piersi ustawia się na płycie aparatu mammograficznego, które są następnie uciskane przez drugą płytę dla uzyskania dokładnego obrazu. Mammografia jest szybkim badaniem i trwa około 15 minut, jednak dla wielu kobiet może być niekomfortowa ze względu na ucisk, który często powoduje nieznaczny ból.Reklama
Jako narzędzie w programach przesiewowych mammografia umożliwia rozpoznawanie wczesnych zmian, takich jak guzy czy inne ewentualne nieprawidłowości i powinna być wykonywana u kobiet pomiędzy 45. a 74. rokiem życia co 2 lata, jeżeli nie miały wcześniej zdiagnozowanego złośliwego raka piersi.
Jak przebiega USG piersi?
USG piersi opiera się na ultradźwiękach, a obraz uzyskuje się poprzez analizę odbić fal dźwiękowych od tkanek wewnątrz piersi. USG jest szybkim i bezbolesnym badaniem, które można wykonać w większości gabinetów ginekologicznych. Podczas ultrasonografii pacjentka leży na plecach i proszona jest o podłożenie ręki pod głowę po stronie badanej piersi. Na skórę aplikuje się specjalny żel, który ułatwia ruchy głowicą aparatu oraz poprawia jakość widocznego na ekranie obrazu. Całe badanie wykonuje się w jednakowy sposób na obu piersiach i nie trwa to zwykle dłużej niż 10-15 minut.
O ultrasonografii piersi powinny pamiętać kobiety po 20. roku życia i wykonywać ją co około 2 lata lub częściej w przypadku stwierdzenia zmian, które wymagają monitorowania, np. torbieli.
Mammografia a USG - kiedy wykonać badania?
Wybór pomiędzy USG a mammografią zależy przede wszystkim od wieku pacjentki, co wiąże się z budową jej piersi. U młodszych kobiet do około 40. roku życia piersi składają się głównie z tkanki gruczołowej, która jest bardziej gęsta i trudniejsza do prześwietlenia w mammografii. Z tego powodu preferowaną metodą diagnostyczną w tej grupie wiekowej jest USG - pozwala na dokładne obrazowanie piersi gruczołowych, a co za tym idzie na wykrycie potencjalnych zmian nowotworowych, które w obrazie USG widoczne są jako ciemne struktury na tle jasnej tkanki.
Wraz z wiekiem, szczególnie po 45. roku życia w piersiach kobiety stopniowo zaczyna dominować tkanka tłuszczowa, co czyni mammografię bardziej skuteczną w diagnostyce chorób nowotworowych tych struktur anatomicznych. Tkanka tłuszczowa w badaniu mammograficznym jest ciemna, natomiast wszelkie zmiany przyjmują jaśniejszy odcień, co umożliwia ich łatwiejsze wykrywanie.
Mimo tych podstawowych różnic wybór badania powinien leżeć w kwestii lekarza i uwzględniać nie tylko wiek pacjentki, ale także stosowane terapie hormonalne czy ciążę. W niektórych przypadkach specjaliści decydują się na połączenie obu metod diagnostycznych, w celu jak najdokładniejsze oceny zdrowia piersi.
Mammografia i USG piersi - przygotowanie do badania
USG piersi najlepiej jest przeprowadzić w pierwszej połowie cyklu miesiączkowego, po zakończeniu krwawienia, ale przed fazą owulacji, gdyż wtedy w piersiach znajduje się mniejsza ilość wody, dzięki czemu obrazowanie jest dokładniejsze. W sytuacjach niecierpiących zwłoki takie badanie można wykonać na każdym etapie cyklu, aby szybciej postawić niezbędną diagnozę.
Natomiast w przypadku mammografii ważne jest, aby unikać stosowania dezodorantów, balsamów czy różnego rodzaju preparatów w okolicach piersi i pach, aby nie zakłócić w żaden sposób jakości uzyskiwanego w badaniu obrazu. Jak już zostało wspomniane- mammografia może wiązać się z bardzo łagodnymi dolegliwościami bólowymi wywołanymi przez nacisk kładziony na pierś podczas badania, co jest niezbędne do uzyskania precyzyjnych wyników. Warto więc pozytywnie się nastawić i zrelaksować podczas wykonywanej procedury, przede wszystkim dlatego, iż ta niesie za sobą ogromne korzyści, a subtelny dyskomfort trwa tylko chwilę.
Źródła:
Devolli-Disha, Emine et al. “Comparative accuracy of mammography and ultrasound in women with breast symptoms according to age and breast density." Bosnian journal of basic medical sciences vol. 9,2 (2009): 131-6. doi:10.17305/bjbms.2009.2832Pruszyński B., Diagnostyka obrazowa. Podstawy teoretyczne i metodyka badań., PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa, 2024.
CZYTAJ TAKŻE:
Nieoczywiste zmiany, które mogą świadczyć o raku piersi. Na to zwróć uwagę
