Wrzodziejące zapalenie jelita grubego i przeszczep kału

Dokładna patofizjologia wrzodziejącego zapalenia jelita grubego (UC) nie została jeszcze w pełni poznana. Jednak jedną z dominujących teorii jest to, iż ten stan powoduje zaburzenie regulacji mikrobiomu jelitowego. Dysbioza w jelitach może prowadzić do zmienionej regulacji stresu oksydacyjnego i metabolizmu krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych, powodując zwiększoną produkcję toksyn prozapalnych, które mogą predysponować pacjentów do rozwoju WZJJ.

Istnieją szerokie możliwości leczenia pacjentów z WZJG. Jednym z nich są środki, które mogą być postrzegane jako łagodniejsze, takie jak 5-ASA, po leki, które mają silniejsze działanie, takie jak leki przeciwnowotworowe z czynnikiem martwicy (TNF). Opierając się na proponowanej roli mikrobiomu jelitowego w rozwoju i progresji WZJJ, rośnie zainteresowanie rolą przeszczepu mikrobioty kałowej (FMT), jako potencjalnej opcji terapeutycznej. Naukowcy opublikowali przegląd stosowania FMT w UC w czasopiśmie Expert Opinion on Biological Therapy.

Większość opublikowanych danych dotyczących FMT uzyskano od pacjentów z nawracającymi zakażeniami Clostridium difficile (rCDI). Stwierdzono, iż pacjenci z nieswoistym zapaleniem jelit mają zmniejszoną różnorodność mikrobioty jelitowej, w tym zmniejszoną liczbę Firmicutes i Bacteriodetes oraz zwiększoną liczbę Actinobacteria, Proteobacteria i Escherichia coli. Oprócz nieprawidłowej ilości niektórych rodzajów bakterii w jelitach, przewód pokarmowy (GI) może również bezpośrednio przyczyniać się do rozregulowania mikrobiomu. Przerwanie bariery komórkowej nabłonka w przewodzie pokarmowym może prowadzić do zwiększonej podatności na infekcje, a także do zmniejszonej produkcji peptydów przeciwdrobnoustrojowych, co może prowadzić do osłabienia odpowiedzi immunologicznej. Przerwy te mogą sprzyjać stanowi prozapalnemu, a także przyczyniać się do patogenezy UC. Oprócz niszczenia bariery komórkowej nabłonka, mikroflora jelitowa może wpływać na patogenezę UC poprzez receptory toll-like (TLR) i cytokiny.

Autorzy włączyli do przeglądu 4 badania z randomizacją (RCT). Badacze stwierdzili, iż u 70 pacjentów z WZJG ci, którzy przeszli FMT, wykazywali 24-% wskaźnik remisji klinicznej w porównaniu z 5-% odsetkiem remisji klinicznej u tych, którym podano placebo (P = 0,03). Pacjenci z poprzedniej grupy wykazywali również zwiększoną różnorodność mikrobiomu jelitowego. Badacze nie stwierdzili różnicy między podawaniem placebo a FMT u 37 pacjentów z łagodnym do umiarkowanego UC.

Oceniono protokół intensywnej mrożonej FMT, w którym zastosowano 1 kolonoskopię i 5 lewatyw tygodniowo, przez 8 tygodni u 85 pacjentów z łagodnym do umiarkowanego UC. Odsetek remisji klinicznych w grupie dawców FMT wyniósł 27% w porównaniu z odsetkiem remisji klinicznych 8% w grupie autologicznej FMT (P = 0,021). Badacze stwierdzili większą remisję kliniczną w grupie dawców FMT, która wykazała 32-% odsetek remisji klinicznych w porównaniu z 9-% odsetkiem w grupie autologicznej FMT (P = 0,03).

W badaniu zastosowano zamrożone FMT przygotowane w warunkach beztlenowych z nadzieją na zachowanie „zdrowych” drobnoustrojów. Chociaż ta procedura doprowadziła do zwiększenia różnorodności mikrobiologicznej w jelitach, wynikający z tego wzrost wskaźnika remisji klinicznej był niewielki. Autorzy przejrzeli również inne randomizowane, kontrolowane badania oceniające FMT w UC i stwierdzili, iż wskaźniki remisji klinicznej wahają się od 28% do 37%, a wskaźniki remisji endoskopowej wahają się od 14% do 30%.