Ashwagandha należy do ziół adaptogennych. Cóż to adekwatnie znaczy? Adaptogeny to zioła, lub rośliny które przystosowały się do życia i rozwoju w bardzo trudnych warunkach środowiskowych, tym samym wspierają organizm w przystosowaniu się do niekorzystnych zjawisk, takich jak: zmiany strefy klimatycznej, praca zmianowa, chroniczny stres czy nadmierne napięcie nerwowe. Dzięki zdolności adaptogenów do normalizowania funkcji organizmu – szybciej przystosowuje się on do nowych, trudniejszych niż na co dzień warunków.
Oprócz działania adaptogennego ashwagandha – dzięki zawartości mnóstwa wartościowych związków, takich jak: fitosterole, alkaloidy, fenolokwasy, kumaryny czy witanolidy – zapewnia organizmowi znacznie szersze spektrum cennych adekwatności. Nie bez powodu tyle się o niej aktualnie mówi. Dodatkowo potwierdzają to liczne badania i publikacje.
Cechy adaptogenów
Szeroko zakrojone badania wykazały, iż adaptogeny mają adekwatności stymulujące, w związku z czym na początku lat 60. XX wieku znalazły zastosowanie dla sportowców biorących udział w stresujących dziedzinach sportu, takich jak: wyprawy arktyczne, igrzyska olimpijskie czy eksploracja kosmosu. Ponadto Israel Brekhman w 1968 i 1969 roku zdefiniował ogólne adekwatności adaptogenów. Według tej teorii adaptogen powinien:
– wykazywać praktycznie zerową toksyczność dla osoby, która go zażywa,
– poprzez swoją tendencję do niespecyficznych adekwatności farmakologicznych – zwiększać odporność organizmu na niekorzystne czynniki środowiskowe, stres czy zmiany hormonalne,
– posiadać normalizujące działanie na wiele narządów i układów, czyli przywracać naturalną równowagę organizmu,
– wykazać tym większy wpływ na organizm – im silniejsze są zmiany patologiczne wynikające z negatywnych czynników, takich jak: stres, choroba, czy antybiotykoterapia.
Adaptogeny w przeciwieństwie do innych substancji pobudzających – nie zaburzają funkcji umysłowych, nie prowadzą do psychoz przy długotrwałym stosowaniu i nie wykazują działania uzależniającego.
Właściwości adaptogenów
Oprócz wspomnianego wyżej działania stymulującego i normalizującego funkcje organizmu, adaptogeny wykazują aktywność przeciwdepresyjną, przeciwlękową, neuroprotekcyjną. Ponadto zwiększają zdolność do pracy umysłowej, przeciwdziałają zmęczeniu i wspierają pamięć i koncentrację, a także… regulują pracę tarczycy.
Wpływ ashwagandhy na zdrowie tarczycy
Wszystko zaczęło się od badania przeprowadzonego w 2014 roku (które swoją drogą było przypadkowe, gdyż nie stanowiło przedmiotu eksperymentu). Osobom cierpiącym na chorobę dwubiegunową podawano suplementy diety zawierające korzeń ashwagandhy. Zaobserwowano, iż po jakimś czasie we krwi wzrósł poziom hormonów tarczycy. W innym badaniu natomiast wykazano wyraźny wpływ suplementacji ashwagandhy na wzrost poziomu hormonów tarczycy. Pacjenci ze stwierdzoną subkliniczną niedoczynnością tarczycy przyjmowali 600 mg ekstraktu z korzenia ashwagandhy dziennie – po dwóch miesiącach zaobserwowano wyraźny spadek poziomu TSH przy jednoczesnym wzroście stężenia T3 i T4.
Ashwagandha a kortyzol w kontekście zdrowia tarczycy
Roślina ta oprócz tego, iż sama skutecznie obniża poziom przeżywanego napięcia, redukuje również stężenie kortyzolu we krwi. W 2012 roku zostało przeprowadzone badanie na grupie 64 osób, które wykazało, iż osoby przyjmujące codziennie suplement ashwagandhy – osiągały znacząco lepsze wyniki we wszystkich skalach związanych ze stresem. Potwierdzono również znaczne obniżenie poziomu kortyzolu, przy jednoczesnym braku skutków ubocznych.
Ashwagandha a inne choroby tarczycy
Biorąc pod uwagę wpływ ashwagandhy na obniżenie poziomu TSH i jednoczesne zwiększenie poziomu hormonów fT3 i fT4 – jej suplementacja nie zawsze będzie dobrym rozwiązaniem. Tak może być w przypadku osób borykających się z chorobą Hashimoto lub nadczynnością tarczycy. Substancje zawarte w ashwagandzie wzmacniają reakcję układu odpornościowego – co może przyczynić się do nasilenia objawów choroby Hashimoto. Przy nadczynności natomiast występuje już nadprodukcja hormonów T3 i T4, w związku z czym suplementacja mogłaby spotęgować ten efekt. Jak zawsze – w przypadku każdej suplementacji, zalecamy skonsultować się z lekarzem.
Kiedy jeszcze suplementacja ashwagandy może się okazać skuteczna?
Warto rozważyć suplementację ashwagandhy nie tylko w przypadku niedoczynności tarczycy, czy przy nadmiernej ilości odczuwanego stresu i lęku.
Adaptogen ten okazuje się skuteczny również w przypadku:
– problemów ze snem,
– potrzeby regeneracji – po przebytej chorobie, czy antybiotykoterapii,
– osób, które miewają problemy z pamięcią i koncentracją,
– osób zestresowanych i zapracowanych,
– sportowców i osób aktywnych fizycznie.
Suplementacja ashwagandhy
Warto mieć na uwadze, iż pora dnia suplementacji ashwagandy odgrywa szczególne znaczenie. Zależy bowiem od tego – w jakim celu ją stosujemy, oraz jak na nią reagujemy. Osoby, które borykają się z nadmierną ilością stresu i chcą poprawić jakość snu mogą postawić na jej wieczorną suplementację (przed snem), natomiast osoby którym zależy na zwiększonej koncentracji i wydajniejszej pracy, powinny się na nią zdecydować w pierwszej połowie dnia. Należy wówczas utrzymać min. 2 godziny odstęp od suplementacji letroxu/eutyroxu (jeśli ktoś na co dzień przyjmuje jeden z tych hormonów).
Aktualnie na rynku można otrzymać suplement w formie proszku, kapsułek, tabletek, a także kropelek – w związku z czym wybranie dla siebie dogodnej opcji nie powinno być trudne.
Bardzo ważnym elementem, na który warto zwrócić uwagę podczas wyboru suplementu jest standaryzacja jej ilości na zawartość witanolidów. Warto, aby ich zawartość przekroczyła 2,5 %. Ponadto, aby uzyskać pożądany efekt, należy stosować ashwagandhę przez okres minimum 6-8 tygodni. Kolejno zalecany jest miesiąc przerwy i ponowna suplementacja. W trakcje suplementacji ashwagandhy – nie zaleca się picia kawy.
Ashwagandha – przeciwwskazania
Oprócz szczególnej ostrożności przy nadczynności tarczycy i chorobie Hashimoto, należy mieć na uwadze, iż ashwagandhy nie należy suplementować (bez konsultacji z lekarzem!) u osób przyjmujących jednocześnie leki nasenne, antydepresyjne i przeciwpadaczkowe, a także u osób z chorobami współistniejącymi, takimi jak: nadciśnienie, cukrzyca, czy choroba wrzodowa żołądka. Ponadto nie zaleca się stosowania tego suplementu u kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Podsumowanie
Ze względu na pozytywne działanie ashwagandhy w przypadku osób z niedoczynnością tarczycy, a także osób borykających się z nadmierną ilością stresu, obniżoną koncentracją czy problemami z pamięcią – warto rozważyć włączenie jej do swojej codziennej suplementacji. Niemniej jednak – jak zawsze podkreślamy, iż sama suplementacja nie przyniesie wymiernych efektów, jeżeli nie będą towarzyszyć jej odpowiednie zmiany w stylu życia. Zarówno w przypadku chorób tarczycy, jak i innych schorzeń, przy których odnotowano pozytywny wpływ ashwagandhy – nieocenionym wsparciem okazuje się odpowiedniej jakości dieta, aktywność fizyczna i dbałość o higienę snu. Zawsze natomiast warto skonsultować swoje obawy z lekarzem, który z pewnością najlepiej doradzi na jaką formę suplementu postawić i czy w ogóle suplementacja w tym konkretnym przypadku – będzie dobrym rozwiązaniem.
Pomóż innym zdobyć wartościową wiedzę. Udostępnij ten artykuł na swoim Facebook’u.
Bibliografia:
1. Singh, N., Bhalla, M., Jager, P. D., & Gilca, M. (2011). An Overview on Ashwagandha: A Rasayana (Rejuvenator) of Ayurveda. African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines, 8(5 Suppl), 208–213. doi: 10.4314/ajtcam.v8i5s.9.
2. Raut, A., Rege, N., Shirolkar, S., Pandey, S., Tadvi, F., Solanki, P., Kene, K. (2012). Exploratory study to evaluate tolerability, safety, and activity of Ashwagandha (Withania somnifera) in healthy volunteers. Journal of Ayurveda and Integrative Medicine, 3(3), 111–114. doi: 10.4103/0975-9476.100168.
3. Gannon, J. M., Forrest, P. E., & Chengappa, K. R. (2014). Subtle changes in thyroid indices during a placebo-controlled study of an extract of Withania somnifera in persons with bipolar disorder. Journal of Ayurveda and Integrative Medicine, 5(4), 241. doi:10.4103/0975-9476.146566.
4. J. Salve, S. Pate, K. Debnath, D. Langade. Adaptogenic and Anxiolytic Effects of Ashwagandha Root Extract in Healthy Adults: A Double-blind, Randomized, Placebo-controlled Clinical Study. Cureus 2019, vol. 11(12) e6466. Publikacja online 25.12.2019. doi: 10.7759/cureus.6466.
5. Cooley, O. Szczurko, D. Perri i in. Naturopathic care for anxiety: a randomized controlled trial PLoS One. 2009, 4(8), e6628
6. Schrott E., Ajurweda na co dzień. Naturalne metody osiągnięcia doskonałego zdrowia. Warszawa 2000.
7. Shenoy S., Chaskar U., Sandhu J.S., Paadhi M.M., Effects of Eight-Week Supplementation of Ashwagandha on Cardiorespiratory Endurance in Elite Indian Cyclists,J Ayurveda Integr Med 2012 Oct;3(4):209-14.
Publikowane na blogu treści są opiniami niezależnych autorów – specjalistów w dziedzinie nauki i dietoterapii. Norsa Pharma Sp. z o.o. nie ponosi odpowiedzialności za treści zawarte w publikacjach.