Analiza retrospektywnych danych wykazała, że podawanie większej liczby zastrzyków anty-VEGF do niedrożności żyły siatkówki (RVO) w okresie 5 lat w leczeniu obrzęku plamki wiązało się z większą poprawą ostrości wzroku.
Konieczne są trwalsze metody leczenia
Wyniki tego badania zaprezentowano na dorocznym spotkaniu Amerykańskiego Towarzystwa Specjalistów Siatkówki (ASRS) w 2024 r. Prowadzący je zespół badawczy podkreślił, że wskazuje to na potrzebę trwalszych metod leczenia i długoterminowego monitorowania w celu utrzymania wzroku.
Jak wyjaśniła Christiana Dinah, z London North West University Healthcare NHS Trust, która jest autorką badania, RVO jest znaczącą przyczyną upośledzenia wzroku i jest drugą najczęstszą chorobą naczyń siatkówki. Oczekuje się, że jego częstość występowania zwiększy się w przyszłości ze względu na starzenie się populacji i wzrost zachorowań na choroby układu krążenia.
– Wiemy, iż istnieje bardzo niewiele danych dotyczących długoterminowych wyników leczenia niedrożności żył siatkówki. Nasze badanie analizowało wzorce leczenia anty-VEGF w przypadku obrzęku plamki wtórnego do niedrożności żył siatkówki w Wielkiej Brytanii oraz wyniki wzrokowe w tej populacji w ciągu 5 lat – powiedziała.
Badanie retrospektywne
W retrospektywnym badaniu obserwacyjnym badacze wykorzystali dane z elektronicznej dokumentacji medycznej Medisoft z lat 2013–2023, zebrane przez 16 fundacji brytyjskiej Narodowej Służby Zdrowia. Badacze uwzględnili pacjentów z obrzękiem plamki wtórnym do gałęzi RVO (BRVO), centralnej RVO (CRVO) lub hemi-RVO (HRVO). Uwzględnieni otrzymali co najmniej jedną doszklistkową iniekcję anty-VEGF w momencie diagnozy lub po niej, mieli mierzoną ostrość wzroku w momencie wstrzyknięcia wskaźnikowego i byli obserwowani przez 3–60 miesięcy po wstrzyknięciu wskaźnikowym.
W analizie uwzględniono łącznie 3511 oczu od 3465 pacjentów z BRVO i 3568 oczu od 3514 pacjentów z CRVO lub HRVO. Ponad połowa (57,4 proc.) oczu była monitorowana co najmniej przez 24 miesiące, przy czym 19,1 proc. obserwowano przez dłuższy okres 60 miesięcy po wstrzyknięciu wskaźnika.
W ciągu pierwszych 6 miesięcy oczy z BRVO otrzymały średnio 4,3 zastrzyku anty-VEGF, podczas gdy oczy z CRVO i HRVO otrzymały 4,1 zastrzyku, co wskazuje na wysoką częstotliwość leczenia we wczesnej fazie. Ta częstotliwość jednak zmniejszyła się w kolejnych 6 miesiącach, przy czym oczy BRVO otrzymały średnio 2,1 zastrzyku, a oczy CRVO i HRVO otrzymały 2 zastrzyki. Przez lata średnia liczba zastrzyków nadal spadała. W drugim roku obserwacji oczy BRVO i C/HRVO otrzymały odpowiednio 3,4 i 3,2 zastrzyku, które spadły do 2,5 i 2,4 zastrzyku w piątym roku obserwacji.
Więcej znaczy lepiej
Monitorowano również zmiany ostrości wzroku, wykazując średnią poprawę o 11,1 litery w badaniu Early Treatment Diabetic Retinopathy Study (badanie służące do pomiaru ostrości wzroku u pacjentów cierpiących na niedowidzenie) w przypadku BRVO i 13,8 litery w przypadku CRVO i HRVO po 3 miesiącach od wstrzyknięcia, a następnie spadek do 8,3 i 7 liter w 60. miesiącu.
– Zauważyliśmy szybką i znaczną poprawę wzroku w ciągu 3 miesięcy. Było to stabilne do około 18 miesięcy, kiedy zaczęło się zmniejszać. W kohorcie CRVO poprawa wzroku w 5. roku wynosi co najmniej połowę tego, co było na początku – przekazała Dinah.
Badacze zauważyli, iż u osób, które otrzymały mniej zastrzyków, zaobserwowano mniejszą poprawę ostrości wzroku. Średnie zmiany w 12. miesiącu dla grup z niskim (<4), średnim (4–8) i wysokim (>8) zastrzykiem wykazały tendencję: większa liczba zastrzyków korelowała z lepszymi wynikami wizualnymi, podkreślając znaczenie konsekwentnego leczenia w optymalizacji odzyskiwania wzroku – wyjaśniła badaczka.
