Wcześniejsze dojrzewanie i menopauza a trudności kobiet w relacjach interpersonalnych

Naukowcy z Uniwersytetu w Liverpoolu zbadali wpływ wcześniejszego dojrzewania i wcześniejszej menopauzy na problemy interpersonalne u kobiet. Powiązali te zmiany hormonalne z większą wrażliwością na stres oraz zwiększonym ryzykiem wystąpienia depresji.

Hormony płciowe kobiet a zdrowie psychiczne

Na przestrzeni życia kobiety doświadczają zmian poziomów hormonów płciowych, co znacząco wpływa na ich samopoczucie i zasoby, którymi dysponują. Wzrosty i spadki estrogenu i progesteronu podczas cyklu miesiączkowego wiążą się nierzadko z nasileniem konkretnych dolegliwości czy objawów zaburzeń (np. objawów ADHD).

Tymczasem najnowsze badania sugerują, iż przedwczesne dojrzewanie płciowe i wczesna menopauza mogą wpływać na podatność na rozwój określonych zaburzeń psychicznych. Ponieważ większość dotychczasowych badań w tym obszarze przeprowadzano na gryzoniach, naukowcy postanowili zbadać tę zależność na modelu ludzkim.

Kobiece hormony płciowe a funkcjonowanie mózgu. Co wynika z badania?

Naukowcy przeanalizowali dane pochodzące od kobiet w wieku 9-12 oraz 36-60 lat. Badali aktywność mózgu oraz połączenia między jego obszarami w stanie odpoczynku. Starzenie się układu rozrodczego oceniono natomiast na podstawie raportów dotyczących wieku dojrzewania oraz samoocen cyklu menstruacyjnego w średnim wieku.

U wszystkich uczestniczek oceniono również stopień narażenia na stres oraz ich wrażliwość na stres. Naukowcy bazowali głównie na doświadczeniach związanych z bólem i wrogością ze strony innych osób.

Okazało się, iż dziewczęta, które dojrzewały wcześnie (w wieku 11-12 lat), miały niestabilne połączenia w mózgu w obszarach związanych z pamięcią, wyobraźnią, wzrokiem i uwagą. Te zmiany w mózgu były powiązane z większym ryzykiem rozwoju psychozy.

U kobiet w średnim wieku (36-60 lat), u których przedwcześnie wystąpiła menopauza, również zaobserwowano niestabilne połączenia w obszarach mózgu związanych z pamięcią i uwagą.

Odkryto również, iż wzorce aktywności mózgu związane z wczesną menopauzą występują w określonych obszarach mózgu. Te same obszary są również powiązane z większą skłonnością do rozwinięcia ciężkiej depresji.

Szybsze „starzenie się” układu rozrodczego wpływa na zdrowie psychiczne kobiet

Badanie sugeruje, iż szybsze starzenie się układu rozrodczego wpływa na funkcjonowanie mózgu. Dzięki tym wynikom zbliżamy się do lepszego zrozumienia skomplikowanej zależności między zmianami hormonalnymi w organizmach kobiet a ich zdrowiem psychicznym na różnych etapach życia. Ta wiedza może w przyszłości przyczynić się do opracowania skutecznych interwencji terapeutycznych dla kobiet borykających się z zaburzeniami psychicznymi.

Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie Nature Mental Health.