Wahania nastroju to zjawisko, które dotyczy każdego człowieka bez względu na wiek. Wszyscy możemy wskazać przynajmniej jedną sytuację, w której świetnie się bawiliśmy, po czym odczuliśmy smutek lub nagłe pogorszenie samopoczucia. To fizjologiczne i wynika m.in. ze zmian hormonalnych. Bardzo często wahania nastroju są jednak silne i wynikają z przyczyn patologicznych.
Wahania nastroju – przyczyny
Możliwymi przyczynami patologicznymi wahań nastroju są:
- depresja;
- choroba afektywna dwubiegunowa;
- osobowość Borderline lub inne zaburzenia osobowości;
- psychozy, schizofrenia i inne choroby psychiczne;
- ADHD;
- niedoczynność tarczycy lub nadczynność tarczycy;
- nowotwory, szczególnie ośrodkowego układu nerwowego;
- guzy mózgu;
- choroby przysadki mózgowej lub podwzgórza;
- choroby endokrynologiczne;
- nerwica;
- przyjmowanie niektórych leków, np. antydepresantów czy glikokortykosteroidów;
- choroby autoimmunologiczne.
Wahania nastroju mogą jednak mieć fizjologiczne podłoże. Wówczas wiążą się z naturalnymi zmianami w gospodarce hormonalnej, co ma miejsce np. podczas ciąży i menopauzy u kobiet. Wahania nastroju towarzyszą także zespołowi napięcia przedmiesiączkowego, niewyspaniu czy różnego rodzaju problemom osobistym.
Co to są wahania nastroju? Objawy
Wahania nastroju można bardzo łatwo rozpoznać. Przede wszystkim jest to nagła, niekontrolowana przez człowieka zmiana zachowania i własnych odczuć. Za przykład podać można spędzanie czasu z rodziną w miłej atmosferze, po czym gwałtownie następuje wybuch złości lub agresji. Do wahań nastroju zalicza się również skrajne zachowania, takie jak wybuchy emocji, częsty płacz bez konkretnego powodu, uczucie smutku lub wewnętrznego napięcia oraz silny lęk. Wahania nastroju w równym stopniu dotyczą mężczyzn i kobiet.
Diagnostyka wahań nastroju
Zmagając się z takim problemem warto w pierwszej kolejności wykonać badania krwi pod kątem oceny kondycji gospodarki hormonalnej. Dobrym rozwiązaniem będzie wizyta u lekarza endokrynologa. Ma to najważniejsze znaczenie, ponieważ to właśnie zaburzenia hormonalne są jedną z częstszych przyczyn wahań nastroju. jeżeli wszystkie badania wyjdą poprawnie, kolejnym krokiem jest wizyta u psychoterapeuty, który w razie konieczności skieruje nas do psychiatry. Warto także zastanowić się, iż problem nie wynika ze stylu życia – nadmierny stres, życie w biegu, zbyt dużo obowiązków, brak szczęścia i spełnienia. Wówczas można nad sobą pracować samodzielnie lub z pomocą psychoterapeuty.
Wahania nastroju – jak sobie z nimi radzić?
Wahania nastroju w dłuższej perspektywie są wyjątkowo męczące nie tylko dla pacjenta, ale przede wszystkim dla jego otoczenia. Pojawiają się konflikty społeczne i rodzinne, a w skrajnych przypadkach może dojść choćby do rozwodu. jeżeli natomiast pojawi się podejrzenie chorób i problemów natury psychicznej, najlepszą opcją jest skorzystanie z pomocy psychoterapeuty lub psychiatry. Psychiatra ma możliwość wystawiania recept na leki normujące wahania nastroju i antydepresanty, które często okazują się być pomocne. Psychoterapeuta natomiast pomoże przy mniej zaawansowanych problemach.
Jeśli zostanie zdiagnozowana choroba podstawowa, która powoduje wahania nastroju, należy podjąć się jej leczenia. Przykładowo, guzy mózgu prawdopodobnie trzeba będzie usunąć chirurgicznie, zaś niedoczynność lub nadczynność tarczycy reguluje się farmakologicznie i dzięki diety.
Bez względu na przyczynę problemu, zmiany nastroju należy kontrolować samodzielnie w domu. W tym celu dobrze sprawdzają się choćby techniki relaksacyjne (joga, medytacja, trening autogenny Schultza) oraz szczera rozmowa z bliskimi. Pomocniczo warto wyeliminować z codziennej diety alkohol, papierosy, cukier i kofeinę, wprowadzając do niej źródła NNKT i suplementację Chlorelli. Chlorella ma działanie oczyszczające z toksyn, co może pozytywnie wpłynąć na układ hormonalny.
Polecane produkty:
Bibliografia
- Hammen C., Depresja, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006.
- Siwek M., Dudek D., Rybakowski J., Łojko D., Pawłowski T., Kiejna A., Kwestionariusz Zaburzeń Nastroju – charakterystyka i zastosowanie, Psychiatria Polska, 3/2009.
- Święcicki Ł., Leczenie zaburzeń nastroju, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2019.