Łódzki oddział Narodowego Funduszu Zdrowia rozstrzygnął konkurs ofert, w wyniku którego ciężarne w woj. łódzkim będą mogły korzystać z badań prenatalnych w 12 wyspecjalizowanych ośrodkach na terenie regionu; wcześniej było ich siedem. Wszystkie placówki musiały spełnić wysokie wymagania dotyczące sprzętu i kwalifikacji medyków.
– Badania prenatalne pozwalają wykryć niektóre zaburzenia w rozwoju płodu i wady genetyczne już na wczesnym etapie ciąży. Dzięki temu w wielu przypadkach możliwe jest zaplanowanie odpowiedniego leczenia. o ile zaistnieje taka konieczność, ciężarna może też zostać skierowana na poród do ośrodka o wyższym stopniu referencyjności, który posiada oddział intensywnej opieki medycznej dla noworodków oraz odpowiednio wykwalifikowaną kadrę. Badania prenatalne to też poczucie bezpieczeństwa przyszłych rodziców, iż nie ma ryzyka wystąpienia wad genetycznych i rozwojowych u ich dziecka – podkreślił dyrektor łódzkiego NFZ Artur Olsiński.
W Polsce zwiększa się średni wiek kobiet rodzących; późne ciąże stanowią dziś 8–10 proc. ogólnej liczby porodów. Tymczasem powyżej 35. roku życia wzrasta ryzyko wystąpienia patologii płodu. Część wad możliwa jest do rozpoznania we wczesnym okresie ciąży, w I i II trymestrze. W razie podejrzenia wady każda ciężarna, która spełnia warunki kwalifikacji do programu, może skorzystać z bezpłatnej dalszej diagnostyki w ramach Programu Badań Prenatalnych finansowanego przez NFZ.
Ciężarna przechodzi nieinwazyjne badanie diagnostyczne (badania genetyczne USG płodu – 11./13. oraz 18./23. tydzień ciąży) oraz badanie biochemiczne – oznaczenie w surowicy krwi. Na ich podstawie lekarz decyduje o konieczności badań inwazyjnych – pobranie materiału do badań genetycznych następuje w drodze amniopunkcji, biopsji trofoblastu lub kordocentezy pod kontrolą USG. Na przeprowadzenie tych badań ciężarna musi wyrazić zgodę.
Jeżeli zostaną wykryte nieprawidłowości genetyczne i zajdzie potrzeba dalszej diagnostyki niemieszczącej się w ramach programu, lekarz skieruje kobietę do odpowiednich poradni udzielających świadczeń na podstawie umowy z NFZ.
Program jest przeznaczony dla kobiet w ciąży, które spełniają co najmniej jedno z kilku kryteriów – skończone 35 lat (badanie przysługuje w danym roku kalendarzowym, w którym ciężarna kończy 35 lat), aberracja chromosomowa płodu lub dziecka w poprzedniej ciąży, a poza tym, jeżeli u ciężarnej lub ojca dziecka stwierdzono wystąpienie strukturalnych aberracji chromosomowych, u ciężarnej stwierdzono znacznie większe ryzyko urodzenia dziecka dotkniętego chorobą uwarunkowaną monogenetycznie lub wieloczynnikową, w badaniu USG i/lub badaniach biochemicznych płodu stwierdzono nieprawidłowości wskazujące na zwiększone ryzyko aberracji chromosomowej lub wady płodu.
W ubiegłym roku w woj. łódzkim z programu skorzystało ponad 5 tys. kobiet; na inwazyjne badania skierowano 410 pacjentek i wykonano 404 amniopunkcje, 58 biopsji trofoblastu, dwie kordocentezy. U 506 kobiet potwierdzono wady płodu w badaniu USG (bez procedury inwazyjnej). W 2022 r. za badania w ramach programu łódzki NFZ zapłacił 4,6 mln zł, zaś na II półrocze tego roku fundusz podpisał umowy na kwotę 3,6 mln zł.
