Wielu autorów wielokrotnie opisywało w literaturze wpływ używania marihuany w okresie dojrzewania na zmiany w strukturze mózgu. Do tej pory naukowcom wciąż nie udało się jednak jednoznacznie ustalić molekularnych podstaw tej zależności. Sytuację tą może zmienić praca, opublikowana niedawno w czasopiśmie The Journal of Neuroscience. Według niej marihuana może prowadzić do zmian w mózgu.
THC, czyli substancja psychoaktywna marihuany
Tetrahydrokannabinol (THC) to główny psychoaktywny związek chemiczny występujący w marihuanie (konopiach indyjskich). Jego działanie wynika z interakcji z układem endokannabinoidowym w mózgu i innych częściach ciała.
Marihuana a zmiany w mózgu – badanie
Naukowcy z CHU Sainte-Justine i profesorowie Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu w Montrealu przeprowadzili badanie mające na celu lepsze zrozumienie wpływu marihuany na dojrzewanie mózgu oraz na funkcje poznawcze.
Okazało się, iż THC powoduje kurczenie się rozgałęzień dendrytycznych – struktur odpowiedzialnych za komunikację między neuronami. To z kolei prowadzi do zaniku pewnych obszarów kory mózgowej.
THC zawarte w marihuanie wpływa na strukturę mózgu
Naukowcy przeanalizowali wyniki badań obrazowych mózgów nastolatków, którzy używali marihuany przed ukończeniem 16 roku życia. Rezonans magnetyczny (MRI) wykazał, iż kora mózgowa tych osób jest cieńsza niż u osób nie używających marihuany. Badania obrazowe pozwalają zobaczyć zmiany strukturalne w mózgu. Nie umożliwiają jednak jednoznacznego ustalenia, czy zmiany te są bezpośrednio spowodowane używaniem THC, czy wynikają z innych czynników.
Naukowcy przeprowadzili więc szczegółowe badania na modelu mysim. Najpierw poddali dorastające samce myszy działaniu THC lub syntetycznego kannabinoidu WIN. Następnie zbadali, jak te substancje wpłynęły na ekspresję genów w ich mózgach. Ocenili również, jak jak zmieniła się liczba kolców (małych wypustek na dendrytach, które są ważne dla komunikacji między komórkami nerwowymi) oraz jak skomplikowane stały się ich dendryty (czyli gałęzie neuronów) w korze czołowej. Kora czołowa to obszar mózgu odpowiedzialny m.in. za planowanie i podejmowanie decyzji.
Badanie to umożliwiło wykazanie, iż THC modyfikuje ekspresję niektórych genów wpływających na strukturę i funkcję synaps oraz dendrytów.
Co więcej, geny te znaleziono również u ludzi, szczególnie w cieńszych obszarach kory mózgowej nastolatków, którzy eksperymentowali z marihuaną.
Powyższe obserwacje sugerują, iż geny, na które wpływa THC w modelu mysim, mogą być związane ze ścieńczeniem kory mózgowej wynikającym z ekspozycji na THC w okresie dorastania.
Potrzeba dalszych badań
Status prawny THC różni się w zależności od kraju i regionu. W niektórych miejscach marihuanę zalegalizowano głównie do celów medycznych lub rekreacyjnych, co sprawia, iż nastolatki sięgają po nią coraz częściej. Dlatego istotne jest dokładne zrozumienie, jaki wpływ ta substancja może mieć na rozwój młodzieży w okresie dojrzewania.