Rząd zamierza uregulować funkcjonowanie lekarza koronera, adekwatnego do stwierdzania zgonu, gdy trudno jest wskazać lekarza leczącego, który byłby do tego zobowiązany, lub w konieczności dokonania czynności i ustaleń związanych ze zgonem, wymagających specjalistycznej wiedzy. Chce też wprowadzić regulacje dotyczące karty zgonu, karty urodzenia oraz karty urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu.
Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów 12 maja wpisany został projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw (nr UD234). Za jego przygotowanie odpowiada Wojciech Konieczny, wiceminister zdrowia.
Celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie kompleksowych regulacji dotyczących procedury stwierdzania zgonu i jego dokumentowania. Zagadnienia te znajdują w tej chwili uregulowanie w ustawie z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej wyłącznie w odniesieniu do pacjentów, których zgon nastąpił w podmiocie leczniczym udzielającym całodobowych świadczeń zdrowotnych. Natomiast do osób zmarłych w innych miejscach zastosowanie mają archaiczne przepisy ustawy z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych, które powstały w zupełnie innej rzeczywistości prawnej, organizacyjnej i są w tej chwili nieadekwatne do stanu stosunków społecznych oraz prawnych.
Regulacje objęte ustawą sprzed 66 lat stwarzają liczne problemy wykonawcze, które nie mogą być wyeliminowane w drodze interpretacji, gdyż odnoszą się one przede wszystkim do instytucji ochrony zdrowia niefunkcjonujących w obecnym systemie działalności leczniczej, a także do obowiązków osób wykonujących zawody medyczne, zasad finansowania wykonywanych czynności, jak również dostępu do danych niezbędnych dla urzędów stanu cywilnego oraz statystyki publicznej.
Projekt ustawy przewiduje rozwiązania w zakresie problemów dotyczących stwierdzania, dokumentowania i rejestracji zgonów, w tym wprowadzenie elektronicznej karty zgonu, karty urodzenia oraz karty urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu, a także określenia odpowiedzialności i zakresu czynności związanych ze stwierdzaniem i dokumentowaniem zgonów. Ma również dotyczyć kwestii pozyskiwania pełnej i wiarygodnej informacji na temat przyczyn zgonów. Jak twierdzi resort zdrowia, jednym z zasadniczych celów przygotowywanych przepisów jest uregulowanie funkcjonowania lekarza koronera adekwatnego w przypadku konieczności stwierdzania zgonu osoby w sytuacji, gdy jest trudność we wskazaniu lekarza leczącego, który byłby zobowiązany do stwierdzenia zgonu, lub konieczności dokonania czynności i ustaleń związanych ze zgonem, wymagających specjalistycznej wiedzy.
Projekt uwzględnia też odrębności w procedurze stwierdzania zgonu oraz sporządzania dokumentacji zgonu w trakcie realizacji zadań przez Siły Zbrojne RP poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – w przypadku śmierci żołnierzy albo osób cywilnych pracujących w składzie polskich kontyngentów wojskowych.
Przepisy projektowanej ustawy obejmują również wprowadzenie spójnych systemowo regulacji odnoszących się do karty zgonu, karty urodzenia oraz karty urodzenia z adnotacją o martwym urodzeniu, które to dokumenty będą stanowiły elektroniczną dokumentację medyczną.
– Efektem wprowadzonych rozwiązań będzie przede wszystkim istnienie jednoznacznej podstawy prawnej w obszarze zagadnień objętych projektem ustawy oraz wskazanie adekwatnych procedur postępowania, w tym również w odniesieniu do zgonów w szczególnych okolicznościach, co spowoduje odciążenie lekarzy z obowiązku podejmowania działań innych niż pozostające w ich zakresie. Wprowadzenie elektronicznej dokumentacji w zakresie urodzeń i zgonów przyczyni się również do zmniejszenia ryzyka pozyskania danych medycznych przez osoby nieuprawnione oraz lepszej jakości danych w tym zakresie i ich szybszego opracowania na potrzeby statystyki publicznej – zapewnia MZ.
Rząd ma przyjąć projekt na przełomie trzeciego i czwartego kwartału 2025 r.