Opieka farmaceutyczna stanowi przyszłość pracy farmaceutów. Pozwala na większe zaangażowanie farmaceutów w system opieki zdrowotnej oraz zapewni pacjentom szybszy dostęp do profesjonalnej opieki zdrowotnej. Jedną z usług w ramach świadczenia opieki farmaceutycznej będzie konsultacja w „Drobna dolegliwość”.
Wymaga ona zebrania dokładnego wywiadu, doboru odpowiedniego preparatu, przekazania dokładnych wytycznych dla pacjenta oraz dokumentacji całego procesu.
Czym jest Drobna dolegliwość?
O Drobnej dolegliwości mówimy w przypadku, kiedy występujące objawy pozwalają na samodzielne zdiagnozowanie i poprawę stanu zdrowia przy pomocy leków bez recepty. Zaangażowanie farmaceutów jako profesjonalistów w ochronie zdrowia pozwoli udrożnić system zdrowotny. W dalszych planach opierając się o raporty z krajów, w których świadczenie jest już realizowane zostanie wskazany wykaz leków dostępnych na receptę, jakie będą mogły być przepisane przez farmaceutę w ramach świadczenia.
Zespół ds. Standaryzacji Opieki Farmaceutycznej Naczelnej Izby Aptekarskiej we współpracy z Ogólnopolską Sekcją Opieki Farmaceutycznej Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego opracował zalecenia, w których drobne dolegliwości są dokładnie wskazane. Należą do nich:
- Afty/Owrzodzenia jamy ustnej
- Alergia
- Alergiczny nieżyt nosa
- Atopowe zapalenie skóry
- Bezsenność
- Biegunka
- Blizny
- Ból różnego pochodzenia, w tym:
o Ból gardła
o Ból głowy
o Ból menstruacyjny
o Ból kręgosłupa
o Ból stawu związany z urazem/skręceniem
o Ból stawów
o Ból ucha
o Ból zęba - Brak apetytu
- Brodawki
- Choroba lokomocyjna
- Chrypka
- Drożdżakowe zapalenie pochwy i sromu
- Dyspepsja
- Gorączka
- Grzybica paznokci
- Hemoroidy
- Infekcje bakteryjne skóry o niewielkim nasileniu
- Infekcje grzybicze skóry o niewielkim nasileniu
- Jęczmień i gradówka
- Kaszel
- Katar infekcyjny
- Katar sienny
- Kontaktowe zapalenie skóry
- Krwawienie z dziąseł
- Kurcze mięśni
- Liszajec
- Łamliwe paznokcie
- Łojotokowe zapalenie skóry
- Łuszczyca
- Łupież skóry głowy
- Łysienie
- Menopauza
- Modzele i nagniotki
- Nadmiar woskowiny
- Nerwica i niepokój
- Nicienie
- Nietrzymanie moczu
- Nieżyt żołądkowo-jelitowy
- Nudności i wymioty
- Oparzenia skóry
- Obniżony nastrój
- Opryszczka wargowa
- Osłabienie odporności
- Owsiki
- Pieluszkowe zapalenie skóry u dorosłych
- Pielęgnacja ran, odleżyn i skaleczeń
- Pleśniawki
- Podwyższona temperatura
- Pokrzywka
- Problemy z pamięcią
- Przeziębienie
- Refluks żołądkowo-jelitowy
- Rwa kulszowa
- Rzucanie palenia
- Sucha skóra
- Suchość oczu
- Świerzb
- Trądzik łagodny
- Trądzik młodzieńczy
- Ukąszenia komarów i innych owadów
- Wszawica głowy
- Wzdęcia
- Zaburzenia erekcji
- Zaburzenia pracy wątroby
- Zapalenie pęcherza moczowego u kobiet
- Zapalenie spojówek
- Zaparcia
- Zgaga
- Żylaki nóg
Kto się klasyfikuje do wzięcia udziału w konsultacji Drobna dolegliwość?
Przed przystąpieniem do konsultacji należy sprawdzić, czy pacjent się klasyfikuje. Niezbędne są następujące czynniki:
- Wiek od 18. roku życia,
- Pisemna zgoda pacjenta na skorzystanie ze świadczenia oraz przetwarzanie danych osobowych,
- Zgłaszanie objawów kwalifikujących do konsultacji,
- Podpisane oświadczenie pacjenta, w którym oświadcza, iż nie korzystał z powyższego świadczenia w przeciągu ostatnich 7 dni w aptece, ani w gabinecie lekarskim bądź pielęgniarskim,
- Podpisanie oświadczenie o posiadaniu ubezpieczenia zdrowotnego.
Jakie są etapy przeprowadzonej konsultacji?
Konsultacja w przypadku usługi Drobna dolegliwość, jak już wcześniej wspomniano, będzie realizowana w ramach opieki farmaceutycznej, co niesie za sobą nieodłączne elementy świadczenia.
Wywiad farmaceutyczny
Wywiad polega na zebraniu danych osobowych pacjenta oraz potwierdzenia możliwości skorzystania z refundowanego świadczenia. Na kolejnym etapie farmaceuta musi dogłębnie zidentyfikować objawy opisywane przez pacjenta, co pozwoli na dobór odpowiednich preparatów.
Tak jak w przypadku pracy przy pierwszym stole niezbędne jest pozyskanie informacji na temat chorób towarzyszących, innych przyjmowanych leków, alergii czy preferencji pacjenta odnośnie kosztów zaleconych preparatów. Warto pamiętać o zadawaniu dogłębnych pytań otwartych, które nie sugerują odpowiedzi pacjentowi i zmuszają go do opisania własnymi słowami swojego stanu zdrowia.
Dobór preparatów
Farmaceuta dobiera preparaty, biorąc pod uwagę wszystkie skompletowane dane w wywiadzie.
Przekazanie informacji dotyczących farmakoterapii
Pacjent po wyjściu z konsultacji musi posiadać komplet wiedzy na temat stosowanych preparatów, ich możliwych działań niepożądanych oraz sposobu dawkowania. Ponadto powinien wiedzieć, co zrobić w przypadku braku poprawy. Informację można wzbogacić przekazaniem przygotowanych wcześniej materiałów informacyjnych.
Przekazanie informacji dotyczących zaleceń niefarmakologicznych
Zalecenia niefarmakologiczne zwłaszcza w przypadku występowania drobnych dolegliwości mogą być najważniejsze w celu szybszego pozbycia się objawów oraz zapobiegnięcia ich ponownego pojawienia się. Obejmują one zalecenia dotyczące higieny i pielęgnacji, aktywności fizycznej, ale także wykonania badań diagnostycznych czy odbycia wizyty u lekarza specjalisty.
Przeprowadzenie wizyty kontrolnej
Wizyta kontrolna może być przeprowadzona w ramach rozszerzonego świadczenia. Przeprowadza się ją w przypadku, kiedy objawy występują przewlekłe lub się powtarzają. W związku z tym konieczna może być decyzja o przedłużeniu lub przerwaniu zalecanej terapii.
Dokumentacja
Cały przebieg świadczenia powinien być dokumentowany w całości. Gotowe wzory dokumentacji znajdują się zaleceniach opracowanych przez wyżej wymienionych specjalistów. Odnośnik do pełnych zaleceń znajduje się w bibliografii.
Autor: mgr farm. Martyna Piotrowska
Bibliografia
- Zalecenia dotyczące postępowania u osób objętych świadczeniem. Konsultacja w przypadku drobnej dolegliwości. Stanowisko Zespołu ds. Standaryzacji Opieki Farmaceutycznej Naczelnej Izby Aptekarskiej we współpracy z Ogólnopolską Sekcją Opieki Farmaceutycznej Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. Agnieszka Skowron, Mariola Drozd, Piotr Brukiewicz, Justyna Dymek, Anna Gołda, Elżbieta Żmudzka. Wydanie I Warszawa 2024 https://opiekafarmaceutyczna.nia.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/Konsultacja_w_przypadku_drobnej_dolegliwosci_2024-01-23_v02.pdf
