Uważa się, iż udar mózgu stanowi jedną z najczęstszych przyczyn długotrwałej niepełnosprawności.
Następstwem naczyniowych uszkodzeń mózgu mogą być: niedowłady lub porażenia połowicze, rzadziej czterokończynowe, z towarzyszącymi zaburzeniami czucia powierzchniowego i głębokiego, zaburzenia zwieraczy, połykania, widzenia, wyższych czynności nerwowych mające charakter trwały bądź przemijający, a więc: zaburzenia mowy, pisania, liczenia, agnozji, apraksji i inne. Dlatego podstawowym celem rehabilitacji jest zmniejszenie okresu niesprawności funkcji ruchowych i wyższych czynności nerwowych. Dobra kooperacja zespołu terapeutyczno- rehabilitacyjnego z chorym, jego rodziną i przedstawicielami środowiska, w którym przebywa, mają decydujący wpływ na przebieg i skuteczność całego procesu rehabilitacyjnego.
Ogólny czas rehabilitacji po udarze mózgu może trwać od 6-8 tygodni do pół roku, a choćby wielu lat (w przypadku obciążonej historii chorobowej pacjenta). Objawy kliniczne, pod postacią niedowładu lub porażenia połowiczego, zaburzeń mowy, widzenia, zawroty i bóle głowy, nudności, wymioty, czy zaburzenia równowagi, ustępują osobniczo zmiennie. Istotnym jest rozpoczęcie planowania celów krótkoterminowych, funkcjonalnych, które pomogą w życiu codziennym pacjenta, jak np. mycie zębów, chwycenie kubka, czy założenie skarpetek. Takie dążenie do realizacji drobnych celów dodatkowo motywuje pacjenta do dalszej terapii, bo został ustalony realny cel, a pacjent widzi efekty rehabilitacji.
Kinezyterapia, czyli leczenie ruchem. Ćwiczenia wykorzystywane w fizjoterapii, stanowią rodzaj leku, który oddziałuje na cały organizm i pozwala mu odzyskać dawna sprawność. Często są one pierwszym krokiem w terapii. Bardzo ważne jest, by zachwyć regularność ćwiczeń i by terapia mogła być odpowiednio ukierunkowana. Również ważne jest, by tego typu rehabilitacja odbywała się w dobrych warunkach. najważniejsze jest pozytywne nastawienie pacjenta i jego rodziny do terapii ruchowej. Wiele zależy od tego, z jaką częstotliwością, w jaki sposób są wykonywane poszczególne ćwiczenia. Ponadto pojawiają się nowe metody i nowe urządzenia, dzięki którym powrót do sprawności staje się szybszy.
W procesie rehabilitacyjnym wyróżnia się 3 okresy, których czas trwania jest zmienny:
– Okres profilaktyki funkcjonalnej, rehabilitacja szpitalna (1-21 dni),
– Okres rehabilitacji funkcjonalnej (od 2-3 tyg. do 12-24 mies.),
– Okres adaptacji, rehabilitacja środowiskowa (od 12-24 mies. do 2- 5 lat).
Inny podział związany jest z okresami udaru:
– Okres wiotkości- do 3 tygodni,
– Okres spastyczności 6-12 miesięcy (do roku),
– Okres względnego wyzdrowienia- od roku do końca życia.
Głównym celem wczesnej rehabilitacji jest fizyczne i psychiczne (jak najbardziej efektywne) przygotowanie pacjenta do nowych warunków i licznych przeszkód, z którymi napotka się po powrocie do domu i pracy. Kolejnym istotnym aspektem w przebiegu wczesnego usprawniania jest leczenie ułożeniowe (zapobieganie przykurczom poprzez zmianę ułożenia, co 2- 3 godz.- pozycja na plecach, na brzuchu, na boku zajętym i niezajętym udarem), zapobieganie zaburzeniom trofiki (profilaktyka przeciwodleżynowa) i powikłań ze strony układu oddechowego oraz krążeniowego. Rodzina powinna zwrócić szczególną uwagę na to czy: łóżko posiada materac przeciwodleżynowy, prześcieradło nie jest „pozaginane” pod ciałem chorego.
Ćwiczenia z lustrem – rehabilitacja po udarze mózgu. Terapia taka polega na wykorzystaniu lustra do rehabilitacji ręki. Odbicie lustrzane tworzy w mózgu iluzję, iż twoja niesprawna ręka porusza się jak twoja sprawna ręka. Chociaż umysł wie, iż to tylko odbicie, taka iluzja pomaga przeprogramować mózg, a zjawisko to jest określane neuroplastycznością mózgu.
Odpowiednie ułożenia we wczesnym okresie po udarze mózgu przyczyniają się do zmniejszenia rozwoju spastyczności w okresie późnym. Lekarz, a także fizjoterapeuta powinni pamiętać, iż we wczesnym okresie rehabilitacji ogromne znaczenie ma profilaktyka zakrzepowo- zatorowa, profilaktyka oddechowa, także regularne opróżnianie pęcherza moczowego. W przypadku chorych po udarach krwotocznych mózgu uważa się, iż nie należy stosować długiego unieruchomienia, gdyż powoduje ono zwiększenie powikłań zakrzepowo- zatorowych. Rozsądnie wprowadzone i odpowiednio dozowane uruchomienie pacjenta przyczynia się do polepszenia jego stanu zdrowia. Okres wczesnej rehabilitacji kończy się z chwilą rozpoczęcia przez chorego korzystania z wózka i nauki chodu. Bardzo ważne natomiast jest to by pacjent, a w szczególności rodzina zadbała o szybką kontynuację usprawniania w wykwalifikowanym oddziale rehabilitacji.
Tomasz Góralski RMT
Terapeuta masażu, Kanada.
(był lekarzem w Polsce)
Pomagamy pacjentom po 50-tce prowadzić aktywne życie i pozbyć się sztywności i bólu stawów, środków przeciwbólowych i częstych wizyt u lekarza. jeżeli odniosłeś obrażenia w wypadku samochodowym skontaktuj się z nami.
BEZPŁATNA konsultacja: 905-270-5553, lub email: [email protected]
EUROPEAN MASSAGE & PHYSIOTHERAPY CENTER 1140 Burnhamthorpe Rd. W. Unit 123, Mississauga (przy Erindale Station Rd., na zachód od Mavis Rd.)
www.medmassage.com
Nasza klinika otrzymała Top Choice Awards w 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2024.
