U niemowląt, którym podawano antybiotyki, AZS rozwija się rzadziej

Zdjęcie: 123RF


Dane badawcze pochodzące z analiz dokonywanych jeszcze w latach 90. i na przełomie wieków wskazywały na zależność odwrotną rozwoju atopowego zapalenia skóry od podawania antybiotyków w okresie niemowlęcym.

Ekipa naukowców z University of Florida postanowiła sprawdzić tą zależność bezpośrednio w badaniach. Użyto do tego dokumentacji medycznej oddziału niemowlęcego i pediatrycznego miejscowego szpitala.

Badanie dotyczyło niemowląt, objętych podstawową opieką zdrowotną szpitalu UF Health Shands Hospital w okresie od 1 czerwca 2011 r. do 30 kwietnia 2017 r. Wybrano te, które odbyły przynajmniej dwie wizyty jako dzieci zdrowe, z przynajmniej jedną wizytą w 300. dniu życia lub później. Ostatecznie badaniem objęto 4016 dzieci wraz z matkami.

Połowa (50,4 proc.) dzieci otrzymywała antybiotyki w dowolnym momencie okresu objętego badaniem, a 29,7 proc. otrzymywało antybiotyki w pierwszym roku życia. Około 18 proc. noworodków urodziło się przedwcześnie (zdefiniowano to jako wiek ciążowy poniżej 37 tygodni), a 14 proc. niemowląt przyjęto na OIOM. Atopowe zapalenie skóry rozpoznano u 26,5 proc. badanych. Średni wiek (odchylenie standardowe) w momencie rozpoznania AZS wynosił 9,45 miesiąca. AZS rozwinęło się u 28,0 proc. dzieci, które nie otrzymywały antybiotyków w pierwszym roku życia, podczas gdy w przypadku dzieci, które otrzymywały antybiotyki, AZS rozwinęło się u w pierwszym roku życia u 22,3 proc.

Spośród niemowląt, które otrzymały antybiotyki w 2. tygodniu życia, u 20,2 proc. rozwinął się wyprysk skórny, w porównaniu z 26,9 proc. niemowląt, które nie otrzymały antybiotyków. W przypadku ekspozycji na antybiotyki w 3. tygodniu życia u 19,8 proc. niemowląt, które otrzymały antybiotyki, rozwinęła się egzema; dla porównania wystąpiła ona u 26,7 proc. niemowląt, które nie otrzymywały antybiotyków. W 4. tygodniu wyprysk wystąpił u 17,5 proc. niemowląt, które otrzymały antybiotyki, w porównaniu z 26,5 proc. niemowląt, które nie otrzymały antybiotyków. Badając ekspozycję na antybiotyki w kolejnych miesiącach życia, nie stwierdzono różnic w częstości występowania AZS u niemowląt, które otrzymywały lub nie otrzymywały antybiotyków w miesiącach 2., 3., 4., 5. lub 6. do 12. miesiąca życia.

Jak wskazują dane badawcze, ekspozycja na antybiotyki we wczesnym okresie życia może prowadzić do długotrwałych zmian w odporności.

Badania na mysich modelach atopowego zapalenia skóry wykazują „okno krytyczne” dla rozwoju tolerancji immunologicznej na drobnoustroje skórne. Odkrycia amerykańskich naukowców sugerują, iż może istnieć także „okno krytyczne” dla tolerancji immunologicznej u niemowląt, na które ma wpływ ekspozycja na antybiotyki.

Opracowanie: Marek Meissner