Syn znajomych jest bardzo dobrym uczniem. I tylko pan od historii jest rozczarowany jego postawą – w ostatnim półroczu młody człowiek nie miał ambicji, by zdobyć lepszą ocenę z tego przedmiotu. Zobaczmy, co też było w programie w semestrze, w którym uczeń tak haniebnie opuścił się w nauce: kampania wrześniowa, Katyń, powstanie warszawskie, obozy koncentracyjne, Holocaust, zbrodnia wołyńska. W jednym półroczu! Ja też bym nie była w stanie przeczytać o tym wszystkim na raz, a przecież jestem dorosła i już te bolesne wydarzenia z przeszłości znam.
Nasi dziadkowie przeżyli traumę, nasi rodzice dorastali w cieniu traumy, my byliśmy karmieni traumą od małego i przez starszych krewnych, i przez szkołę. Na nasze dzieci zewsząd wylewają się całe potoki martyrologicznych obrazów.
Stąd staliśmy się społecznością ludzi podejrzliwych, niezadowolonych i wiecznie utyskujących. A u człowieka wysłuchującego narzekań innej osoby już po minucie następuje pogorszenie nastroju, które następnie utrzymuje się przez dłuższy czas. Nasze typowe polskie biadolenie jest więc trucizną, którą wsączamy w całe nasze otoczenie. Nakręcamy w ten sposób spiralę złego nastroju i pesymizmu w oczekiwaniu na kolejną prywatną lub narodową porażkę.
Pasmo traum, jakim jest nasza historia, przyczynia się do utrwalania negatywnych stereotypów u przeciętnych obywateli i obywatelek naszego pięknego kraju. Te historyczne urazy są zresztą gorliwie wzmacniane na mocy obowiązującej polityki historycznej, każącej uczuć się o kolejnych dziejowych hekatombach, czcić je, a choćby inscenizować.
Dlaczego to sobie robimy? Jak to na nas wpływa? Jaka w tym rola mediów, a jaka polityków? Czy faktycznie lęki są dziedziczone? Czy zespół stresu pourazowego może się rozwinąć u osób, które nie doświadczyły traumy osobiście? Między innymi takie pytania stawia w książce „Traumaland” psycholog społeczny Michał Bilewicz. I w większości przypadków znajduje na nie wiarygodne odpowiedzi.
Badaczowi udała się rzadka sztuka napisania o złożonych procesach w sposób zrozumiały. Prosta narracja, liczne przykłady wydarzeń z historii dawnej i najnowszej oraz wyniki badań prowadzonych na świecie oraz wnioski z własnej pracy naukowej autora – to wszystko wprowadza nas spokojnie i stopniowo w tę jakże złożoną tematykę.
Bardzo ważna lektura.
Polecam
Anna Cała
Dostępność książki możesz sprawdzić w katalogu bibliotecznym Sowa: KLIK.
