Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami. To istotny krok w kierunku zapewnienia codziennego wsparcia tym, którzy go potrzebują. Przełomowy projekt wspierający aktywność i niezależność tysięcy osób w Polsce powstał w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Brak systemowego wsparcia w postaci asystencji osobistej znacząco obciąża rodziny i opiekunów osób z niepełnosprawnościami, a im samym ogranicza możliwość niezależnego życia – również zawodowego. Dzięki wsparciu asystentów osoby te będą mogły pełniej uczestniczyć w rynku pracy, w życiu społecznym, podejmować różnego rodzaju aktywności. To ogromna zmiana jakości życia.
Projekt ustawy o asystencji osobistej powstał w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dzięki pełnomocnikowi rządu ds. osób niepełnosprawnych Łukaszowi Krasoniowi. To przedsięwzięcie złożone i innowacyjne – jego założenia wyznaczają nowy standard podejścia do niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami w Polsce.
28 października 2025 roku Rada Ministrów przyjęła projekt.
Ważne wsparcie dla ponad 100 tys. osób
Zgodnie z projektem osoby z niepełnosprawnościami będą mogły liczyć na fachowe wsparcie asystentów od kwietnia 2027 roku. Skorzysta na tym ok. 100 tys. osób z niepełnosprawnościami, pośrednio poprawi się też jakość życia choćby pół miliona ich bliskich.
Co jeszcze zakłada projekt ustawy?
- większy wymiar godzin asystencji, niż gwarantują to obecne rozwiązania – docelowo od 20 do 240 godzin miesięcznie (w pierwszym roku do 200 godzin, w drugim roku do 220 godzin),
- wsparcie ustalane na maksymalnie trzy lata (i nie mniej niż na rok) – a nie na część roku, tak jak jest obecnie,
- swobodę wyboru podmiotu świadczącego usługę asystencji (powiat, organizacja pozarządowa), a także samego asystenta,
- gwarancję wysokiej jakość usług i ich ścisłe dopasowanie do potrzeb, w tym możliwość wspierania osoby w czynnościach medycznych po specjalistycznym instruktażu.
Pierwsze wnioski o ustalenie prawa do asystencji będzie można składać od stycznia 2027 r.
Profesjonalne wsparcie, godne wynagrodzenie
Praca asystenta osobistego nie jest zwykłą pracą pomocową – to odpowiedzialny i wymagający zawód, który pozwala na budowanie niezależności osoby z niepełnosprawnościami.
Asystent może pomagać danej osobie zarówno w prostych czynnościach, takich jak higiena, ubieranie się czy przygotowywanie posiłków, jak i – po specjalistycznym instruktażu – również w bardziej złożonych, np. podaniu leków lub cewnikowaniu. Asystent to nie jest opiekun ani terapeuta, lecz partner w niezależnym funkcjonowaniu. Najważniejsza zasada brzmi: to użytkownik decyduje, w czym i kiedy potrzebuje pomocy. Asystencja osobista to wsparcie „szyte na miarę”, którego celem jest, aby osoba mogła być bardziej aktywna i niezależna np. w pracy, na uczelni, podczas wydarzeń kulturalnych czy spotkań z przyjaciółmi.
Praca asystenta osobistego wymaga m.in. bardzo wysokiej dyspozycyjności i dlatego istotną częścią projektowanych rozwiązań są konkurencyjne wynagrodzenia, które mogą przekraczać choćby 8 tys. zł brutto miesięcznie. Dzięki temu będziemy mogli mieć pewność, iż do zawodu trafią najlepsi kandydaci, a osoby z niepełnosprawnościami będą miały realny wpływ na to, kto będzie je wspierał.
Rynek pracy czeka na nowych kandydatów
Ustawa o asystencji osobistej to nie tylko wsparcie społeczne, ale także potężny impuls dla gospodarki. Dzięki niej wiele osób z niepełnosprawnościami zyska realną możliwość wejścia na rynek pracy.
To także szansa dla ich bliskich, którzy dotychczas często ograniczali aktywność lub całkowicie rezygnowali z pracy.
