Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach rozpoczęło leczenie pacjentów terapią CAR-T. Ośrodków stosujących CAR-T w Polsce jest już 15, w tym dwa pediatryczne.
Świętokrzyskie Centrum Onkologii dołączyło do grona certyfikowanych ośrodków prowadzących terapię CAR-T –nowoczesnej metody leczenia nowotworów hematologicznych. We wrześniu zmodyfikowane genetycznie limfocyty T zostały podane pacjentce Kliniki Hematologii i Transplantacji Szpiku. Leczenie objęło kobietę chorą na chłoniaka, u której nastąpiła wznowa po wcześniejszej terapii.
Dyrektor ŚCO prof. Stanisław Góźdź podkreślił, iż wprowadzenie CAR-T to efekt pracy całego zespołu i przełom w leczeniu nowotworów krwi. Placówka przygotowuje się już do badań nad zastosowaniem tej metody w nowotworach litych. Profesor Marcin Pasiarski, kierownik Kliniki Hematologii i Transplantacji Szpiku, wskazał, iż skuteczność metody, jeżeli zastosuje się ją we adekwatnym momencie, sięga 80–90 proc. Dodał, iż koszt jednej terapii wynosi około 1,5 mln zł, ale w Polsce jest ona refundowana przez NFZ. ŚCO przygotowuje się także do prowadzenia badań z zakresu niekomercyjnych terapii CAR-T. Zastępca kierownika kliniki dr Paweł Steckiewicz zapowiedział, iż w przyszłości ośrodek planuje samodzielnie wytwarzać preparaty – od pobrania komórek, przez ich modyfikację, aż po podanie pacjentowi. Oznaczałoby to kilkakrotną redukcję kosztów terapii w stosunku do rozwiązań komercyjnych.
Terapia polega na pobraniu od pacjenta własnych limfocytów T, które następnie są modyfikowane genetycznie w laboratorium. Komórki otrzymują konstrukty umożliwiające rozpoznawanie i niszczenie komórek nowotworowych. Tak „uzbrojone” limfocyty podaje się dożylnie pacjentowi – namnażają się one w jego organizmie i mogą działać latami, utrzymując odporność przeciwnowotworową. Terapia CAR-T wymaga specjalistycznej opieki i monitoringu. Nad bezpieczeństwem pacjentów czuwają lekarze i zespół wyszkolonych pielęgniarek. Jak podkreślają pracownicy kliniki, całodobowa obserwacja pozwala natychmiast reagować na ewentualne działania niepożądane.
Ośrodek w Kielcach został wcześniej poddany weryfikacji przez międzynarodowy zespół Europejskiego Towarzystwa Transplantacyjnego. Dzięki temu ŚCO znalazło się w gronie certyfikowanych jednostek w Polsce i uczestniczy w ogólnopolskiej komisji kwalifikującej pacjentów do terapii.
Obecnie refundacją w Polsce objęte są trzy wskazania: chłoniak rozlany z dużych komórek B (DLBCL), chłoniak z komórek płaszcza oraz ostra białaczka limfoblastyczna. Proces kwalifikacji przebiega dwuetapowo – najpierw w szpitalu kierującym pacjenta, a następnie w komisji przy ministrze zdrowia, z udziałem przedstawicieli ośrodków certyfikowanych. Już niedługo wskazania do refundowanej terapii CAR-T mogą być rozszerzone m.in. o leczenie chorych ze szpiczakiem.
